ផ្សាយថ្ងៃទី ១២ ធ្នូ ២០២៤

(កាសែតឯករាជ្យជាតិ ផ្សាយតាមបណ្តាញសង្គម)
ព្រះបរមរាជាចៅពញា តន់ ក្រោយពីបានជ្រាបពីដំណឹងនេះបានបញ្ជាទ័ពផ្ទាល់ខ្លួនព្រះអង្គ ចេញពីស្រីសន្ធរ មកវាយពួកម៉ាឡេ ដែលស្ថិតនៅក្រោមបញ្ជាការរបស់ល័កស្មណៈ និងពួកចាមដែលស្ដាប់តាមបញ្ជារបស់ពោធិរតន៍។ ក៏ប៉ុន្ដែដោយចៃដន្យអាក្រក់ ព្រះរាជាត្រូវបានសត្រូវធ្វើឃាតនៅក្នុងការប្រយុទ្ធដំបូង នៅក្នុងឆ្នាំ ១៥៩៧ ទៅ។
ព្រះរាជាដែលនាម៉ឺនសព្វមុខមន្ដ្រី និងព្រះរាជវង្សានុវង្ស បានជ្រើសរើសឱ្យឡើងសោយរាជ្យបន្ដពីចៅពញាតន់ គឺព្រះបិតុលារបស់ព្រះអង្គមួយអង្គ ព្រះនាមថា ពញាអន។ ទ្រង់មានព្រះអភិសេកនាមថា «សម្ដេចព្រះបរមរាជាបរមបពិត្រ»។
និយាយអំពីពួកចាម និងម៉ាឡេវិញ ក្រោយពីទទួលជ័យជម្នះលើចៅពញា តន់ រួចហើយ បានដណ្ដើមយកខែត្រ ២ ដាក់ជាចំណុះ ហើយក៏តាំងរៀបចំការគ្រប់គ្រងឡើងវិញសាជាថ្មី។ ក៏ប៉ុន្ដែពួកអ្នកស្រុកមិនព្រមស្ដាប់បញ្ជាពួកនេះទេ ព្រោះថាជាជនបរទេសមិនចេះនិយាយខ្មែរ ម្ល៉ោះហើយម្នាក់ៗគ្មាននរណាចង់ធ្វើជាមន្ដ្រី ឬក៏ជាទាហានបម្រើឡើយ ។ ទោះជាយ៉ាងណាក្ដី ពួកនេះនៅតែអាចជ្រើសរើសទ័ពបានពីក្នុងចំណោមពួកចាម និងម៉ាឡេ មកពីគ្រប់ទិសទីក្នុងព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា ដែលមានបំណងចង់មកជួយពួកអ្នកកាន់សាសនាដូចគ្នាដែរ។ ប៉ុន្ដែស្ថានភាពរបស់ពួកនេះបានស្រុតចុះជារៀងរាល់ថ្ងៃ។
យើងខ្ញុំ ចាងហ្វាងការផ្សាយសែតឯករាជ្យជាតិ សូមថ្លែងអំណរគុណយ៉ាងជ្រាលជ្រៅ ដល់អស់លោកអ្នកនាង ដែលបានគាំទ្រ និងចូលចិត្តអានកាសែតឯករាជ្យជាតិ តាមរយៈបណ្តាញសង្គមរបស់យើងខ្ញុំ កាសែតឯករាជ្យជាតិ នឹងខំស្វែងរកព័ត៌មាន ចំណេះដឹងថ្មីៗ ជូនអស់លោកនាងដោយមិនគិតថ្លៃ បើអស់លោកអ្នកនាង ចង់ជួយឧបត្ថម្ភការផ្សាយរបស់យើងខ្ញុំ សូមផ្ញើតាមរយៈគណនី ABA លេខលុយខ្មែរ: 500 708 383 លេខលុយដុល្លារ: 003 662 119
ព្រះរាជាដែលទើបនឹងឡើងសោយរាជ្យថ្មី បានបើកការវាយប្រហារមកលើពួកនេះយ៉ាងអង់អាចក្លាហាននៅលើសមរភូមិជាច្រើន។ នៅទីបញ្ចប់ទ្រង់ទទួលបាននូវជ័យជម្នះ។ មេកោយរបស់ពួកនេះត្រូវចាប់បានហើយសម្លាប់ចោលជាមួយនឹងកូនចៅបះបោរមួយចំនួន ចំណែកអ្នកដែលដោយរោយតាមគេបានត្រូវលើកលែងទោស។
ការបះបោររបស់ពួកបរទេសទើបតែស្ងប់បាត់ទៅមិនទាន់ទាំងបានប៉ុន្មានផង ក៏លេចមានការបះបោរមួយទៀត ដឹកនាំដោយអ្នកស្រុកអាយម្នាក់ឈ្មោះថា នាយកែវ មានដើមកំណើតចេញមកពីខែត្រតាកែវ នៅក្បែរចតុម្មុខ (ភ្នំពេញ) ដែលបានប្រកាសខ្លួនថាជា ស្ដេចកែវព្រះភ្លើង។ ជននេះជាមនុស្សចេះដឹងម្នាក់ហើយ អាចកៀងគរគេឯងឱ្យចុះចូលដើរតាម បង្កបានជាទ័ពមួយកង។ ព្រះរាជាពញាអន បានដឹកនាំទ័ពមកវាយស្ដេចកែវព្រះភ្លើងនេះ ២ ដង ក៏ប៉ុន្ដែមិនអាចធ្វើអ្វីបាន។
ក្រោយពីប្រតិបត្ដិការលើកទី ២ ព្រះរាជាដែលមានចរិតច្រឡើសបើសបន្ដិចដែរ បានជួបនឹងនារីម្នាក់ឈ្មោះ ទាវ នៅពេលទ្រង់យាងវិលត្រឡប់ទៅស្រីសន្ធរវិញ ក៏ចាប់ចិត្ដស្រលាញ់ចង់បាននាងមកធ្វើជាស្នំ។ ប៉ុន្ដែ នាងទាវដែលស្ម័គ្រស្មោះជាមួយពញាថីជាស្វាមីបានប្រកែកមិនយល់ព្រមស្រលាញ់ព្រះអង្គវិញទេ ជាហេតុធ្វើឱ្យព្រះរាជាខ្ញាល់ ហើយបញ្ជាឱ្យគេចាប់នាងចងដាក់ច្រវាក់។ ហេតុការណ៍នេះបានធ្វើឱ្យ ពញាថី ខឹងសម្បានឹងព្រះរាជាជាខ្លាំង ក៏រត់មកចុះចូលជាមួយស្ដេចកែវព្រះភ្លើង ហើយរៀបផែនការធ្វើគុតព្រះរាជា ប៉ុន្មានខែក្រោយមក នៅក្នុងការស្កាត់លួចវាយប្រហារមួយក្នុង ១៥៩៨។
នាសម័យនោះ មានពួកអឺរ៉ុបជាច្រើននាក់ ជាពិសេសគឺពួកព័រទុយហ្គាល់ និងអេស្ប៉ាញ សុទ្ធតែមានឥទ្ធិពលជាខ្លាំងមកលើរាជវាំងកម្ពុជា។ ពួកនេះមានរបររកស៊ីរីកចម្រើនល្អណាស់ បង្កើតបានជាការរំខានដល់ពួកចិន ចាម និងម៉ាឡេ ដែលរកស៊ីធ្វើពាណិជ្ជកម្មដែរ ម្ល៉ោះហើយ ក៏នាំគ្នាខិតខំធ្វើយ៉ាងណាឱ្យពួកនេះធ្លាក់ចូលក្នុងភាពអ័ពយស។ ក្រោយពីមរណភាពរបស់ បែឡូសូ និងប្លារូហ្ស៍ នៅក្នុងឆ្នាំ១៥៩៧រួចមក ឥទ្ធិពលរបស់ពួកព័រទុយហ្គាល់ និងអេស្ប៉ាញក៏ធ្លាក់ចុះ ហើយពួកនេះត្រូវបង្ខំចិត្ដចាកចេញពីកម្ពុជា វិលត្រឡប់ទៅហ្វីលីពីនវិញ។
ប៉ុន្ដែការបណ្ដេញកាត់កាល់នេះមិនមានអាយុកាលយូរប៉ុន្មានទេ ពីព្រោះថា ប៉ុន្មានឆ្នាំក្រោយនោះបន្ដិចគេប្រទះឃើញពួកសេស្វ៊ីត និងកាតូលិកនិកាយផ្សេងៗទៀតជាច្រើននៅកម្ពុជា រួចមាននិគមព័រទុយហ្គាល់មួយ ដែលបានគេចចេញផុតពីការសម្លាប់រង្គាលរបស់ពួកម៉ាកាសា តាមការអុចអាលពីពួកហូឡង់ ដែលជាសត្រូវរបស់ពួកគេ ពួកព័រទុយហ្គាល់នេះ និងបព្វជិតសាសនាកាតូលិករបស់គេបានមកតាំងទីលំនៅមុនដំបូងនៅភ្នំពេញ ដែលគេហៅថា កូលំប៉េ រួចបន្ទាប់មកបានទៅតាំងទីលំនៅនៅឯពញាឮដែលគេហៅថា ពីញ៉ាលូ។ មានពួកជប៉ុនមួយចំនួនដែលត្រូវគេធ្វើបាបនៅឯប្រទេសជប៉ុនដោយសារការកាន់សាសនាកាតូលិក បានមកចូលរួមជាមួយពួកព័រទុយហ្គាល់នេះដែរ ហើយបានមកតាំងនៅលើដងទន្លេក្បែរភ្នំពេញត្រង់កន្លែងមួយដែលពួកអឺរ៉ុបហៅតាមឈ្មោះរបស់គេថា ចូវដុក។ ព្រះរាជានុសិទ្ធិ ចៅពញាយោម (១៥៩៩-១៦០០) ព្រះអង្គម្ចាស់យោម ជាព្រះរាជបុត្រាទី៣របស់ព្រះសត្ថា ពេលនោះទើបតែមានព្រះជន្មាយុ ១៥ព្រះវស្សាប៉ុណ្ណោះ។ ទ្រង់ត្រូវទទួលបន្ទុកដឹកនាំគ្រប់គ្រងប្រទេសជាតិ ដោយទទួលព្រះឋានៈជាសម្ដេចព្រះកែវហ្វ៊ា គឺថា ទ្រង់មានអំណាចដូចជាព្រះរាជា ក៏ប៉ុន្ដែមិនមែនជាស្ដេចទេ។ ពេលនោះនាម៉ឺនសព្វមុខមន្ដ្រី មិនចង់លើកចៅពញាយោម ឱ្យឡើងសោយរាជ្យទេ គេស្រលាញ់ព្រះស្រីសុរិយោពណ៌ជាង ដែលព្រះបរមឥន្ទរាជា (ព្រះសត្ថា) បានលើកឱ្យធ្វើជាឧបរាជរួចជាឧភយោរាជ ហើយត្រូវសៀមចាប់យកទៅជាឈ្លើយតាំងតែពីពេលក្រុងលង្វែកត្រូវបែកបាក់ម្ល៉េះ។
ចៅពញាយោម ក្នុងព្រះឋានៈជាព្រះរាជានុសិទ្ធិ ទ្រង់គង់នៅឯរាជធានីស្រីសន្ធរ ហើយបានចាប់បន្ដធ្វើសង្គ្រាមជាមួយស្ដេចកែវព្រះភ្លើង។ ទីបញ្ចប់ទ្រង់ចាប់ស្ដេចកែវព្រះភ្លើងបាន ហើយបានបញ្ជាឱ្យគេសម្លាប់ចោលទៅ។
ចៅពញាយោមមានព្រះទ័យស្រាល ហើយក៏ខិលខូចមិនចាញ់ពញាអនប៉ុន្មានដែរ។ ទ្រង់សព្វព្រះទ័យនឹងការបរបាញ់សត្វ និងការសប្បាយផ្សេងៗណាស់ ហើយមិនខ្លាចនឹងចាប់ប្រពន្ធ ឬកូនក្រមុំប្រជាជនទេ កាលណាទ្រង់សព្វព្រះទ័យ ហើយមិនសូវយកព្រះទ័យទុកដាក់នឹងកិច្ចការព្រះនគរឡើយ។ ម្ល៉ោះហើយក៏កើតមានអំពើឧក្រិដ្ឋពាសពេញប្រទេស បណ្ដាចៅហ្វាយខែត្រក៏មិនបានយកចិត្ដទុកដាក់ ហើយក៏មិនដែលទទួលទោសពៃរ៍អ្វីដែរ។ មានការចាប់ពង្រត់អ្នកស្រុកដែលនៅឆ្ងាយពីទីប្រជុំជនយកពីកន្លែងមួយទៅលក់ជាខ្ញុំនៅកន្លែងមួយទៀត គឺលក់ទៅវិញទៅមកចុះឡើងជាច្រើនលើកច្រើនសា។
សម្ដេចព្រះទេវីក្សត្រីយ៍ ជាព្រះអយ្យការបស់ចៅពញាយោមដែលគង់នៅឯចតុម្មុខ និងនាម៉ឺនសព្វមុខមន្ដ្រីទាំងអស់ នៅពេលដែលសង្កេតឃើញថា ប្រជារាស្ដ្ររងទុក្ខខ្លោចផ្សាហើយមិនសប្បាយចិត្ដនឹងចៅពញាយោមដូច្នេះ ក៏បានចាត់គ្នាឱ្យទៅគាល់ស្ដេចសៀម សុំឱ្យបញ្ជូនព្រះឧភយារាជស្រីសុរិយោពណ៌ និងព្រះរាជបុត្រទាំងអស់មកវិញ។
ស្ដេចសៀមពេលនោះ បានទទួលយកសំណូមពរតែមួយចំណែកទេ គឺបានអនុញ្ញាតឱ្យវិលត្រលប់មកកម្ពុជាវិញតែព្រះស្រីសុរិយោពណ៌ និងព្រះរាជបុត្រាប្អូនព្រះនាមព្រះឧទ័យប៉ុណ្ណោះ ចំណែកឯព្រះជ័យចេស្ដា ជាព្រះរាជបុត្រាច្បង ទុកឱ្យនៅនឹងស្រុកសៀមសិន។
ព្រះរាជានុសិទ្ធិពញាយោម នៅពេលដែលបានទទួលដំណឹងថា ព្រះស្រីសុរិយោពណ៌ យាងមកដល់ ស្លាកែត ហើយ ទ្រង់បានទប់ព្រះទ័យមិនឱ្យមានរឱសឋានអ្វីទេ ហើយបាននាំនាម៉ឺនសព្វមុខមន្ដ្រីជាច្រើនទៅគាល់ រួចបានបង្វែរអំណាចជាផ្លូវការថ្វាយនៅក្នុងឆ្នាំ១៦០០។
ព្រះស្រីសុរិយោពណ៌ (១៦០០-១៦១៨) ព្រះឧបយុវរាជ បានឡើងគង់លើរាជបល្ល័ង្កនៅក្នុងឆ្នាំ១៦០០ ដោយទទួលព្រះនាមថា «ព្រះបាទសម្ដេចស្ដេចព្រះរាជឱង្ការព្រះស្រីសុរិយោពណ៌ទេវតារាជាបរមរាជាធិរាជរាមា»។ ពេលនោះទ្រង់មានព្រះជន្មា៤៦ព្រះវស្សាហើយ។ មហេសីរបស់ព្រះអង្គបានឡើងទៅជាព្រះអគ្គមហេសី ហើយមានព្រះឋានៈជា «សម្ដេចព្រះភគវតី ស្រីសុជាតិ» ។ ព្រះឧទ័យជាព្រះរាជបុត្រា ដែលទើបតែមានព្រះជន្មាយុ១៣ព្រះវស្សា បានឡើងជាព្រះមហាឧបរាជ រីឯព្រះរាជានុសិទ្ធិចៅពញាយោម នៅរក្សាព្រះឋានៈជា ព្រះកែវហ្វ៊ា ដដែល។
ចៅពញាយោមបានសម្ដែងឱ្យឃើញតាមរយៈការនាំនាម៉ឺនសព្វមុខមន្ដ្រីទៅចូលគាល់ព្រះឧបយុវរាជនៅឯស្លាកែតថា ព្រះអង្គស្វាគមន៍អបអរការយាងមកដល់របស់ព្រះរាជា ដែលព្រះអយ្យកាព្រះអង្គបានជ្រើសរើសឡើង តែក្នុងព្រះទ័យរបស់រាជានុសិទ្ធិវិញ បានសន្សំទុកនូវគម្រោងការដ៏សែនឧក្រិដ្ឋជាច្រើន។ បន្ទាប់ពីបានឡើងសោយរាជ្យសម្បត្ដិភ្លាម ព្រះរាជាស្រីសុរិយោពណ៌បានចាត់ឱ្យឧកញ៉ាតេជោព្រះអង្គដែលអ្នកស្រុកហៅថា តេជោក្រហមក ហើយនិងឧកញ៉ាយមរាជមឿង ដឹកនាំទ័ពទៅបង្ក្រាបអ្នកស្រុកកំពង់ស្វាយ ស្រីសន្ធរ នគរវត្ដ ត្បូងឃ្មុំ និងបាភ្នំ ដែលកន្លងមកបះបោរមិនព្រមទទួលស្គាល់អំណាចរបស់ព្រះកែវហ្វ៊ា។ យុទ្ធនាការនេះមិនជាយូរប៉ុន្មានទេ ពីព្រោះខែត្រទាំងអស់នោះ មិនបានប្រឆាំងទប់ទល់នឹងទ័ពរបស់ព្រះរាជាឡើយ ហើយឆាប់នាំគ្នាមកសារភាពចុះចូលជាបន្ទាន់។
ក្រោយមកទៀត តេជោព្រះអង្គ បានទទួលព្រះរាជបញ្ជាឱ្យទៅបង្ក្រាបជនបះបោរម្នាក់ឈ្មោះថា អ្នកព្រះរៀម ហៅ កូម៉ែល ដែលកំពុងតែកទ័ពនៅក្នុងខែត្រទ្រាំងប្រកបដោយជោគជ័យ។ គេនិយាយថាជននេះបានប្រើប្រាស់សីលធ្មប់បំពុលទឹកត្រពាំង និងទឹកអណ្ដូងទាំងអស់ដែលស្ថិតនៅតាមផ្លូវដែលទ័ពព្រះរាជាធ្វើដំណើរទៅ ធ្វើឱ្យទាហានពុលស្លាប់អស់ជាច្រើន។
ពេលនោះស្ដេចសៀមបានយល់ព្រមបញ្ជូនព្រះជ័យចេស្ដា ឱ្យវិលត្រលប់មកកម្ពុជាវិញ តាមសំណូមពររបស់ព្រះរាជាកម្ពុជាជាព្រះបិតា។ ក្នុងព្រះរាជដំណើរយាងត្រលប់មកវិញនេះ ព្រះជ័យចេស្ដា បានបង្ក្រាបធ្វើឱ្យបណ្ដាខែត្រដែលនៅតាមផ្លូវមានសន្ដិភាពឡើងវិញ មានខែត្រនាងរង បាត់ដំបង ពោធិ៍សាត់ កំពត រហូតដល់កោះស្លាកែត រួចទ្រង់យាងកាត់ទៅជួបជាមួយតេជោព្រះអង្គដែលទើបតែដាក់តាំងទ័ពនៅពីមុខបន្ទាយខ្មាំងនៅទ្រាំង។ ក្រោយពីបានជួបជាមួយកងទ័ព ហើយទទួលព័ត៌មានអំពីយុទ្ធសាស្ដ្របំពុលទឹករបស់ កូម៉ែល ព្រះជ័យចេស្ដា បានចេញបញ្ជាហាមមិនឱ្យទាហានផឹកទឹកត្រពាំងដែលនៅតាមដងផ្លូវទេ រួចបានចាត់ឱ្យកេណ្ឌអ្នកស្រុកទៅដងទឹកពីទីឆ្ងាយ ដាក់បំពង់រាប់ពាន់សែន យកមកឱ្យទាហានផឹកវិញ។
យប់មួយនៅពេលដែលពួកខ្មាំងនៅក្នុងបន្ទាយទ្រាំងមិនបានគិតដល់ថានឹងមានការប្រយុទ្ធ តេជោព្រះអង្គ និងយមរាជមឿងបានប្រមូលទាហានដែលមានកាំភ្លើងកាន់នៅដៃ វាយលុកចូលទៅក្នុងបន្ទាយ ហើយបាញ់សម្លាប់ពួកខ្មាំងទាំងអស់ រួមទាំងកូម៉ែល និងពួកធ្មប់ផង។
ចប់សង្គ្រាម ព្រះរាជាណាចក្របានសុខសន្ដិភាពហើយ ព្រះស្រីសុរិយោពណ៌ បានលើកតេជោព្រះអង្គ ឱ្យធ្វើជាចៅហ្វាយខែត្រសំរោងទង។
រយៈកាលបន្ដិចក្រោយមក តេជោព្រះអង្គបានទទួលមរណភាពទៅដោយជរាភាព។ ពេលនោះព្រះរាជាបានលើកខ្ញុំបម្រើរបស់តេជោព្រះអង្គម្នាក់ឈ្មោះ យ៉ត មានដើមកំណើតជាជនជាតិព្នង ឱ្យឡើងធ្វើជាចៅហ្វាយខែត្របន្ដ ពីព្រោះខ្ញុំនេះតែងតែដើរតាមនាយចៅហ្វាយទៅគ្រប់សមរភូមិប្រយុទ្ធ និងរៀនសូត្រចេះដឹងពីចិត្ដគំនិត និងល្បិចប្រយុទ្ធផ្សេងៗរបស់ចៅហ្វាយនាយ ហើយបានបង្ហាញឱ្យឃើញថាមានប្រាជ្ញាឈ្លាសវៃជាច្រើនលើកច្រើនសា។ នាយយ៉តនេះបានចាប់បន្ដធ្វើការបង្ក្រាបឱ្យស្រុកមានសុខសន្ដិភាពប្រកបដោយជោគ ជ័យ ដែលត្រូវអាក់ខានមួយរយៈដោយមរណភាពរបស់តេជោព្រះអង្គ។
គឺនៅពេលនោះហើយដែលព្រះរាជាបានសម្រេចប្ដូរព្រះរាជវាំងពីកោះស្លាកែត ដោយនាំព្រះរាជបរិពារ រាជវង្សានុវង្ស និងនាម៉ឺនសព្វមុខមន្ដ្រីមកគង់នៅឯល្វាឯម ដែលស្ថិតនៅចំពីមុខភ្នំពេញវិញ។ ទ្រង់បានលើកព្រះអគ្គមហេសីសម្ដេចព្រះភគវតីស្រីសុជាតិឱ្យឡើងជា ព្រះមហាក្សត្រីយ។ ខែត្រស្រីសឈរក៏ត្រូវបែងចែកជា២គឺ មួយផ្នែកខាងលើនៅរក្សាឈ្មោះថា ស្រីសឈរ ដដែល ឯមួយផ្នែកខាងក្រោមមានឈ្មោះថា ល្វាឯម នៅក្នុងឆ្នាំ១៦០៤។
ហើយនៅពេលនោះដែរដែលព្រះរាជា ដែលទ្រង់គ្រងតែអាវផាយពណ៌លឿងតាមរបៀបសៀម និងបានសម្រេចឱ្យនាម៉ឺនសព្វមុខមន្ដ្រី តាំងពីពួកមហាតលិក និងនាយពលឡើងទៅ បោះបង់សម្លៀកបំពាក់របៀបលង្វែក ដែលបង់កក្រមាវែងចេញ ហើយឱ្យស្លៀកពាក់ដូចព្រះអង្គវិញ។ ទាំងការនិយាយស្ដីក៏ទ្រង់ឱ្យដូរគឺឱ្យហៅព្រះអង្គថា ព្រះស្រីសុរិយោពណ៌សម្ដេចមនាថ វិញ។ ស្ដ្រីៗដែលមានឋានៈខ្ពស់ត្រូវឆ្លើយនឹងព្រះរាជាថា ព្រះពរ ឆ្លើយនឹងព្រះមហាក្សត្រីយថា ព្រះម៉ែ ហើយឆ្លើយនឹងពួកអ្នកអង្គម្ចាស់ថា ព្រះបាទម្ចាស់។
សូមចុចអានព័ត៌មានថ្មីៗជាច្រើនទៀតនៅខាងក្រោម
នៅពេលនោះ អតីតរាជានុសិទ្ធិព្រះកែវហ្វ៊ាយោមមិនអាចលាក់កំបាំងគំនិតដែលចង់ដណ្ដើមយកអំណាចតទៅទៀតបានទេ ទ្រង់បានគេចខ្លួនទៅគង់នៅក្នុងខែត្រស្ទោង ចន្លោះខែត្រជីក្រែង និងខែត្រកំពង់ស្វាយ នៅក្នុងឆ្នាំ១៦១១ ហើយចាប់កេណ្ឌកងទ័ព។ ព្រះស្រីសុរិយោពណ៌ បានលើកទ័ពទៅវាយកែវហ្វ៊ាយោម ចាប់ខ្លួនបាន ហើយបានបញ្ជាឱ្យគេធ្វើឃាតចោលទៅ។
ពួកសៀមដែលតាមដានសភាពការណ៍នៅកម្ពុជាជាប់ នៅពេលដែលទទួលព័ត៌មានស្ដីអំពីការបំបែកខ្លួនរបស់ពញាយោម ក៏បញ្ជូនទ័ពមួយកងចូលមកដល់ក្នុងខែត្រពោធិ៍សាត់ ដោយយកលេសថាមកជួយព្រះរាជាកម្ពុជា។ ព្រះស្រីសុរិយោពណ៌ បានដឹកនាំទ័ពទៅជួបជាមួយទ័ពសៀម ពួកនេះក៏ចាប់បើកការវាយប្រហារមកលើព្រះរាជា តែត្រូវព្រះរាជារុញច្រានឱ្យដកថយទៅប្រទល់ដែនវិញទៅ។ ព្រះរាជាបានយាងទៅកាន់ស្លាកែតនៅក្នុងខែត្រកំពត ជាទីដែលព្រះអង្គគង់នៅតាំងពីពេលយាងត្រលប់ពីស្រុកសៀមម្ល៉េះ។
នៅក្នុងឆ្នាំ១៦០១ ព្រះសុរិយោពណ៌ បានកសាងវត្ដសម្បុក ប្រទានដី កាត់ឫសសីមា រួចទ្រង់បញ្ជាចៅហ្វាយខែត្រឱ្យរៀបចំទទួលទូតមកពីទិសឧត្ដរ និងទិសបូព៌ា បណ្ដាអ្នកប្រាជ្ញបណ្ឌិតមកពីបរទេស ជាពិសេស ឱ្យថ្វាយតង្វាយដែលព្រះរាជាកម្ពុជាតាំងពីបុរាណកាលធ្លាប់ថ្វាយជូនដល់ស្ដេចភ្លើង និងស្ដេចទឹករាល់៣ឆ្នាំម្ដង ដើម្បីឱ្យជួយថែរក្សាផ្លូវ និងព្រៃព្រឹក្សា កុំឱ្យសត្រូវបៀតបៀនបាន។
ព្រះស្រីសុរិយោពណ៌គ្រងរាជសម្បត្ដិបាន១៣ឆ្នាំហើយ ប៉ុន្ដែមិនទាន់ទទួលព្រះរាជាភិសេកនៅឡើយ។ ព្រះរាជាភិសេកនេះបានប្រព្រឹត្ដទៅនៅក្នុងខែ ធ្នូ ឆ្នាំ១៦១៣ ព្រះរាជាទ្រង់កាន់ព្រះខ័នរាជ្យ គង់នៅក្រោមស្វេតច្ឆត្រ ហើយទទួលព្រះនាមថា «ព្រះបាទសម្ដេចព្រះបរមរាជាធិរាជរាមធិបតីព្រះស្រីសុរិយោពណ៌»។ (កាសែតឯករាជ្យជាតិ ផ្សាយតាមបណ្តាញសង្គម ជូនលោកអ្នកនាងអានដោយមិនគិតថ្លៃ បើសប្បុរសជនចង់ជួយឧបត្ថម្ភ ការផ្សាយរបស់យើងខ្ញុំ តាមរយៈគណនី ABA លេខលុយខ្មែរ: 500 708 383 លេខលុយដុល្លារ: 003 662 119

ផ្សាយថ្ងៃទី ១១ ធ្នូ ២០២៤

(កាសែតឯករាជ្យជាតិ ផ្សាយតាមបណ្តាញសង្គម)
បន្លែត្រូវការប្រភពអាហារផ្សេងៗគ្នាជាច្រើនដើម្បីរស់ លូតលាស់ និងលូតលាស់។ ក្រៅពីសារធាតុចិញ្ចឹមពីដី និងពន្លឺព្រះអាទិត្យ ទឹកគឺជាមធ្យោបាយដ៏សំខាន់មួយដែលបន្លែលូតលាស់។ ប្រភពទឹកសាបកំពុងត្រូវបានបាត់បង់ក្នុងអត្រាបង្កើនល្បឿន និងមិនមាននិរន្តរភាព ដោយសារហេតុផលដូចជា កសិកម្ម ការបូមទឹកក្រោមដី និងការប្រែប្រួលអាកាសធាតុ ដែលចាប់ផ្តើមធ្វើឱ្យយើងឆ្ងល់ថាតើបន្លែអាចគ្រប់គ្រងទឹកប្រៃបានល្អប៉ុណ្ណា។ មិនមានចម្លើយច្បាស់លាស់ទេ វាអាស្រ័យលើបន្លែដែលអ្នកកំពុងប្រើ។
បញ្ហាជាមួយរុក្ខជាតិ និងទឹកអំបិល
យើងខ្ញុំ ចាងហ្វាងការផ្សាយសែតឯករាជ្យជាតិ សូមថ្លែងអំណរគុណយ៉ាងជ្រាលជ្រៅ ដល់អស់លោកអ្នកនាង ដែលបានគាំទ្រ និងចូលចិត្តអានកាសែតឯករាជ្យជាតិ តាមរយៈបណ្តាញសង្គមរបស់យើងខ្ញុំ កាសែតឯករាជ្យជាតិ នឹងខំស្វែងរកព័ត៌មាន ចំណេះដឹងថ្មីៗ ជូនអស់លោកនាងដោយមិនគិតថ្លៃ បើអស់លោកអ្នកនាង ចង់ជួយឧបត្ថម្ភការផ្សាយរបស់យើងខ្ញុំ សូមផ្ញើតាមរយៈគណនី ABA លេខលុយខ្មែរ: 500 708 383 លេខលុយដុល្លារ: 003 662 119
ដូចពួកយើងដែរ រុក្ខជាតិពិតជាត្រូវការអំបិលមួយចំនួនដើម្បីរស់រានមានជីវិត ព្រោះវាជាធាតុផ្សំដ៏សំខាន់នៅក្នុងដំណើរការគីមីជាច្រើនដែលរុក្ខជាតិឆ្លងកាត់ ដើម្បីរស់ និងលូតលាស់។ ទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយ ដូចពួកយើងដែរ អំបិលច្រើនពេកពិតជាបង្កគ្រោះថ្នាក់ដល់រុក្ខជាតិ អំបិលច្រើនពេកអាចបង្កើតបរិយាកាស hypertonic នៅខាងក្រៅកោសិកាដែលតុបតែងរុក្ខជាតិ ធ្វើឱ្យកោសិការុក្ខជាតិខ្សោះជាតិទឹក និងងាប់ សម្លាប់រុក្ខជាតិ។ អំបិលច្រើនពេកនឹងសម្លាប់រុក្ខជាតិ ហើយថែមទាំងនៅជាប់ដីបន្ទាប់ពីនោះ រារាំងដីមិនឱ្យបង្កបង្កើនផល។ កសិករជាច្រើននៅតំបន់ឆ្នេរសមុទ្រពិតជាត្រូវបានគំរាមកំហែងដោយការធ្វើអំបិល។ នៅពេលដែលឆ្នេរសមុទ្រចាប់ផ្តើមរួមតូច ដីក្នុងដីកាន់តែមានជាតិប្រៃ។ អំបិលនៅក្នុងដីគឺជាការកាត់ទោសប្រហារជីវិតសម្រាប់រុក្ខជាតិស្ទើរតែទាំងអស់។ តាមពិត នេះជារបៀបដែលជនជាតិរ៉ូមបានលុបបំបាត់ Carthage បន្ទាប់ពីសង្គ្រាម Punic - ពួកគេបានសាបព្រួសអំបិលទៅក្នុងដីដើម្បីការពារដំណាំពីការដាំដុះ។
ដូច្នេះ យើង​ដឹង​ថា​នឹង​មាន​អ្វី​កើត​ឡើង​នៅ​ពេល​ដែល​បរិស្ថាន​មាន​ជាតិ​ប្រៃ​ពេក។ ទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយដោយដឹងថាអំបិលតិចតួចគឺពិតជាចាំបាច់សម្រាប់ការរស់រានរបស់រុក្ខជាតិសំណួរនៃការដាំបន្លែនៅក្នុងទឹកប្រៃនៅតែមាន។ ប្រសិនបើអ្នករស់នៅក្នុងតំបន់ដែលមានបរិមាណទឹកប្រៃខ្ពស់ ពោលគឺតំបន់នៅលើ ឬជុំវិញឆ្នេរសមុទ្រ អ្នកប្រហែលជាចង់ដឹងថាតើទឹកដែលអ្នកកំពុងប្រើប្រាស់មានជាតិប្រៃពេកសម្រាប់បន្លែរបស់អ្នកដែរឬទេ។ ច្បាប់ដ៏ល្អមួយគឺថាទឹកដែលមានកម្រិតអំបិលលើសពី 1,000 ppm (ផ្នែកក្នុងមួយលាន) នឹងសម្លាប់បន្លែស្ទើរតែទាំងអស់។ ប្រសិនបើអ្នកនៅលើឆ្នេរសមុទ្រ សូមពិនិត្យមើលធនធានក្នុងស្រុកសម្រាប់ការធ្វើតេស្តទឹក ដើម្បីធានាថាទឹកអណ្តូង ឬទឹកម៉ាស៊ីនរបស់អ្នកមិនរួមចំណែកដល់ការស្លាប់របស់បន្លែជាទីស្រឡាញ់របស់អ្នក។
បន្លែខ្លះល្អជាងបន្លែដទៃទៀត
ខណៈពេលដែលយើងដឹងថា បរិមាណទឹកប្រៃលើសពី 1,000 ppm នឹងសម្លាប់បន្លែ ក៏មានបន្លែជាច្រើនប្រភេទផងដែរ ដែលអាចគ្រប់គ្រងបរិមាណទឹកប្រៃដែលកើនឡើងបើប្រៀបធៀបទៅនឹងបន្លែដទៃទៀត។
អ្នកប្រហែលជាចង់ជៀសវាងបន្លែទាំងនេះ ប្រសិនបើអ្នកនៅក្នុង ឬនៅជុំវិញតំបន់ឆ្នេរដែលមានកម្រិតទឹកអំបិលខ្ពស់ជាង។ ជាការពិត ប្រសិនបើអ្នកមានគម្រោងដាំបន្លែណាមួយដែលបានរៀបរាប់ខាងលើ ខ្ញុំសូមណែនាំជាខ្លាំងឱ្យអ្នកពិនិត្យដោយប្រុងប្រយ័ត្ននូវបរិមាណអំបិលនៅក្នុងដីទាំងដីដែលរុក្ខជាតិនឹងលូតលាស់ ក៏ដូចជាទឹកដែលអ្នកកំពុងប្រើ។ ដុតរុក្ខជាតិដោយខ្លួនឯង។
ដូច្នេះ… តើវាអាចទៅរួចទេ?
មិនមានចម្លើយច្បាស់លាស់ថាតើអ្នកអាចស្រោចទឹកបន្លែរបស់អ្នកជាមួយនឹងទឹកអំបិលបានដែរឬទេ។ ក្នុងករណីភាគច្រើន អ្នកគួរតែប្រើប្រាស់ទឹកសាបនៅពេលណាដែលអាចធ្វើទៅបាន ព្រោះជាធម្មតាទឹកប្រៃនឹងសម្លាប់រុក្ខជាតិ។ ហាងឆេងគឺប្រសិនបើអ្នកជាម្ចាស់សួនបន្លែធម្មតា អ្នកមិនចង់ស្រោចទឹករុក្ខជាតិរបស់អ្នកដោយទឹកប្រៃទេ។ ភាគច្រើននៃអ្វីដែលយើងគិតថាជា "ទឹកអំបិល" គឺពុលខ្លាំងពេកសម្រាប់រុក្ខជាតិរីករាយ។ គិតអំពីទឹកសមុទ្រ។ តើកែវខ្ពស់នៃមហាសមុទ្រអាត្លង់ទិកស្តាប់ទៅទាក់ទាញអ្នកទេ? ទេ? នោះជាចម្លើយដូចគ្នាដែលដំឡូងនៅក្នុងសួនរបស់អ្នកនឹងផ្តល់ឱ្យ។ ប្រកាន់ខ្ជាប់នូវគោលការណ៍ជាមូលដ្ឋាន ហើយបន្តផ្តល់អាហារដល់ទារកបន្លែរបស់អ្នកពីម៉ាស៊ីន។ គ្រាប់ពូជមួយចំនួនពីដំឡូងទាំងនេះពិតជាត្រូវបានបញ្ជូននៅជុំវិញពិភពលោកដើម្បីសាកល្បងនៅក្នុងតំបន់ផ្សេងទៀត។ វាជារឿងសំខាន់ក្នុងការកត់សម្គាល់ថានេះគឺជាឧទាហរណ៍មួយនៃភាពជោគជ័យនៃទឹកប្រៃ ខណៈពេលដែលយើងមានឧទាហរណ៍ជាច្រើននៃការបរាជ័យទឹកប្រៃ ប៉ុន្តែវាគួរឱ្យរំភើបណាស់ដែលដឹងថាល្បាយនេះអាចផ្តល់នូវបន្លែដែលមានរសជាតិកាន់តែច្រើននាពេលអនាគត។
ការស្រាវជ្រាវថ្មី ទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយប្រសិនបើវាត្រូវបានពនរដោយទឹកប្រៃ វាពិតជាមានប្រយោជន៍សម្រាប់រុក្ខជាតិ។ ការសិក្សាថ្មីមួយនៅប្រទេសហូឡង់បានរកឃើញថាទឹកប្រៃពិតជាមានប្រយោជន៍សម្រាប់រុក្ខជាតិ។ នេះ​មាន​ផល​ប៉ះពាល់​ឆ្ងាយ​ណាស់ ព្រោះ​វា​នឹង​ដោះស្រាយ​វិបត្តិ​ទឹកសាប​ដែល​ពិភពលោក​កំពុង​ប្រឈម​មុខ ហើយ​នឹង​ក្លាយ​ជា​បញ្ហា​ធំ​ជាង​នេះ​ទៅ​ថ្ងៃ​អនាគត។ កសិដ្ឋាននេះកំពុងប្រើប្រាស់ការរួមបញ្ចូលគ្នានៃទឹកសាប និងទឹកប្រៃ (ពីសមុទ្រ) ដើម្បីស្រោចទឹករុក្ខជាតិរបស់ពួកគេ ហើយលទ្ធផលគឺគួរឱ្យភ្ញាក់ផ្អើល។
ដោយប្រើប្រាស់ពូជអំបិលផ្សេងៗគ្នា កសិករបានរកឃើញថា ល្បាយជាក់លាក់ពិតជាអាចដាំរុក្ខជាតិបាន ទោះបីតូចជាងធម្មតាបន្តិចក៏ដោយ។ នៅផ្នែកខាងភ្លឺ បន្លែតូចៗទាំងនេះពិតជាមានជាតិស្ករ និងអំបិលខ្ពស់ជាង ហើយពិតជាមានរសជាតិឆ្ងាញ់ជាងរុក្ខជាតិធម្មតា! ល្បាយនេះត្រូវបានគេប្រើប្រាស់សម្រាប់ស្ពៃក្តោប ការ៉ុត ស្ពៃក្តោប និងដំឡូងបារាំង ហើយវាត្រូវបានគេរកឃើញថា ដំឡូងពិតជាដោះស្រាយការរួមផ្សំបានល្អបំផុត។
កុំសាកល្បងនៅផ្ទះ
ជាអកុសល យើងភាគច្រើនមិនមែនជាអ្នកស្រាវជ្រាវជនជាតិហូឡង់ដែលមានសមត្ថភាពវាស់វែង និងគ្រប់គ្រងបរិមាណអំបិលក្នុងទឹកបានច្បាស់លាស់នោះទេ។ នេះទុកឱ្យយើងត្រលប់ទៅការ៉េមួយ ដែលជាការពិតដែលថាអំបិលនឹងសម្លាប់រុក្ខជាតិរបស់យើងតែប៉ុណ្ណោះ។ អំបិលគឺជាគ្រឿងទេសដែលល្អជាងសម្រាប់អាហាររបស់យើងដែលមនុស្សយើងប្រើប្រាស់ ជាជាងទឹកដែលយើងផ្តល់ឱ្យរុក្ខជាតិរបស់យើងដើម្បីដុះលូតលាស់។ ការស្រោចទឹករុក្ខជាតិដោយទឹកប្រៃ នឹងជួយឱ្យវាលូតលាស់បានច្រើនដូចការទម្លាក់ទន្សាយលើវា។
សូមចុចអានព័ត៌មានថ្មីៗជាច្រើនទៀតនៅខាងក្រោម
សរុបមក ប្រភពទឹកសាបកំពុងថយចុះដោយសារមូលហេតុផ្សេងៗគ្នា ការប្រែប្រួលអាកាសធាតុដំបូង និងសំខាន់បំផុត ហើយបរិមាណកសិដ្ឋាននៅតាមឆ្នេរសមុទ្រនឹងកើនឡើងនៅពេលដែលបរិមាណឆ្នេរសមុទ្រកើនឡើង។ ជាមួយនឹងកសិដ្ឋានឆ្នេរបន្ថែម បរិមាណទឹកប្រៃនៅក្នុងបន្លែនឹងចាប់ផ្តើមកើនឡើង ដូច្នេះការគូសបញ្ជាក់ពីតម្រូវការក្នុងការសម្រេចចិត្តថាតើវាអាចទៅរួចក្នុងការស្រោចទឹករុក្ខជាតិជាមួយបន្លែដែរឬទេ។ ប្រសិនបើអ្នកជាអ្នកថែសួនជាមធ្យម ចម្លើយគឺការសម្រេចថាគ្មានអំបិលនឹងសម្លាប់បន្លែដ៏មានតម្លៃរបស់អ្នក។ ទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយ ប្រសិនបើអ្នកជាអ្នកស្រាវជ្រាវជនជាតិហូឡង់ដែលមានដំណោះស្រាយទឹកអំបិលដែលគ្រប់គ្រងដោយកុំព្យូទ័រ សូមទៅរកវា! (កាសែតឯករាជ្យជាតិ ផ្សាយតាមបណ្តាញសង្គម ជូនលោកអ្នកនាងអានដោយមិនគិតថ្លៃ បើសប្បុរសជនចង់ជួយឧបត្ថម្ភ ការផ្សាយរបស់យើងខ្ញុំ តាមរយៈគណនី ABA លេខលុយខ្មែរ: 500 708 383 លេខលុយដុល្លារ: 003 662 119

ផ្សាយថ្ងៃទី ១០ ធ្នូ ២០២៤

(កាសែតឯករាជ្យជាតិ ផ្សាយតាមបណ្តាញសង្គម)
ឥណ្ឌូណេស៊ីៈ វិបផតថលប្រវត្តិសាស្រ្តមួយផ្សេងទៀតនៃ Borobudur អ្នកអាចរកឃើញជាច្រើនម៉ែត្រពីមុខប្រាសាទ Mendut ។ ប្រាសាទនេះស្ថិតនៅខាងស្ដាំចម្ងាយ ៣ គីឡូម៉ែត្រខាងកើតប្រាសាទ Borobudur ។ ប្រាសាទនេះស្ថិតនៅលើបន្ទាត់ត្រង់ពីជើងទៅត្បូង ជាមួយនឹងប្រាសាទ Borobudur និង Pawon ។ រឿងព្រេងក្នុងស្រុកបានរៀបរាប់ថា តាំងពីយូរយារណាស់មកហើយ ផ្លូវក្រាលឥដ្ឋដែលដឹកនាំពី Mendut ទៅ Borobudur បានបិទដោយជញ្ជាំងដោយមានកន្លែងពិសេសដែលសាងសង់នៅក្នុងពួកគេ។ យោងតាមអ្នកបុរាណវត្ថុជនជាតិហូឡង់ JG de Casparis ប្រាសាទនេះក្លាយជាផ្នែកមួយនៃប្រាសាទដ៏ធំដែលធ្លាប់តែរួមជាមួយនឹងប្រាសាទ Pawon និង Borobudur ហើយបើនិយាយតាមកាលប្បវត្តិគឺចាស់ជាងគេក្នុងចំណោមប្រាសាទទាំងបី។
យើងខ្ញុំ ចាងហ្វាងការផ្សាយសែតឯករាជ្យជាតិ សូមថ្លែងអំណរគុណយ៉ាងជ្រាលជ្រៅ ដល់អស់លោកអ្នកនាង ដែលបានគាំទ្រ និងចូលចិត្តអានកាសែតឯករាជ្យជាតិ តាមរយៈបណ្តាញសង្គមរបស់យើងខ្ញុំ កាសែតឯករាជ្យជាតិ នឹងខំស្វែងរកព័ត៌មាន ចំណេះដឹងថ្មីៗ ជូនអស់លោកនាងដោយមិនគិតថ្លៃ បើអស់លោកអ្នកនាង ចង់ជួយឧបត្ថម្ភការផ្សាយរបស់យើងខ្ញុំ សូមផ្ញើតាមរយៈគណនី Wing 016 85 63 66
Mendut ត្រូវបានសាងសង់ឡើងក្នុងសតវត្សទីប្រាំបួនជាមួយនឹងមរតក Syailendra ជាច្រើន។ ប្រាសាទកម្ពស់ ២៦,៤ ម៉ែត្រ បែរមុខទៅទិសពាយ័ព្យ។ ជណ្ដើរដែលតាំងពីខាងជើងឆៀងខាងលិចខាងជើងមានរូបបដិមាមករានៅសងខាង ខាងជណ្ដើរឆ្លាក់ដោយចម្លាក់ចម្លាក់ចម្លាក់ជើងគោលនៃរឿងរាមកេរ្តិ៍ ដែលនិយាយអំពីរឿងសត្វ ដែលបង្រៀនព្រះពុទ្ធសាសនា។ រានហាលជុំវិញតួប្រាសាទ គឺសម្រាប់ធ្វើពិធីសូត្រមន្ត ឬធ្វើពិធីសូត្រមន្ត ដើរតាមទ្រនិចនាឡិកាជុំវិញប្រាសាទ។ ជញ្ជាំងខាងក្រៅត្រូវបានតុបតែងដោយចម្លាក់លៀននៃព្រះពោធិសត្វ (ទេវៈក្នុងព្រះពុទ្ធសាសនា) ដូចជា Avalokitesvara, Maitreya, Cunda, Ksitigarbha, Samantabhadra, Mahakarunika Avalokitesvara, Vajrapani, Manjusri, Akasagarbha, and Boadd Paravidh paradidh ។ ដើមឡើយ ប្រាសាទនេះមានបន្ទប់ចំនួនពីរ បន្ទប់តូចមួយនៅខាងមុខ និងបន្ទប់ធំនៅចំកណ្តាល។ ដំបូល និងផ្នែកខ្លះនៃជញ្ជាំងបន្ទប់ខាងមុខបាត់។ ជញ្ជាំងខាងក្នុងនៃបន្ទប់ខាងមុខត្រូវបានតុបតែងដោយចម្លាក់ថ្មប៉ប្រះទឹកនៃ Hariti ព័ទ្ធជុំវិញដោយកុមារ Atavaka នៅម្ខាងទៀត Kalpataru ក៏មានក្រុមទេវៈទេវៈដែលកំពុងហោះហើរនៅលើមេឃ។
ក្រឡេកមើលថ្ងៃរះ រួចប្រញាប់ប្រញាល់ទៅគ្រប់ប្រាសាទដែលបក់បោកនៅខាងក្រោយរ៉ឺម៉ក មិនមែនជាមធ្យោបាយដើម្បីមើលឃើញភាពស្រស់ស្អាតរបស់ Mendut នោះទេ។ ជាមួយនឹងភាពទាក់ទាញទេសចរណ៍ដ៏សំខាន់នេះ សហគមន៍ និងវប្បធម៌ដ៏ធំនៃអ្នកលក់ដូរ និងកុមារដែលបង្កើតប្រាសាទជាខ្នងបង្អែកប្រចាំថ្ងៃរបស់ពួកគេក្នុងក្តីសង្ឃឹមរកប្រាក់សម្រាប់គ្រួសាររបស់ពួកគេ។ George ចាប់យកពេលវេលាដ៏រំជើបរំជួលមួយចំនួនជាមួយនឹងវីដេអូ time lapse របស់គាត់ លាយជាមួយរូបភាពបញ្ឈរដ៏មានអត្ថន័យនៅ Mendut ។
ព្រឹត្តិការណ៍គួរឱ្យចាប់អារម្មណ៍ជាច្រើនដើម្បីចូលរួមនៅក្នុងប្រាសាទនេះ; នៅពេលដែលពិធីបុណ្យវិសាខបូជា នឹងមានព្រះសង្ឃជាច្រើនអង្គ ដែលដើរពីប្រាសាទ Borobudur ទៅប្រាសាទ Mendut ។ ពុទ្ធសាសនិកឥណ្ឌូណេស៊ី បានប្រារព្ធពិធីប្រសូត ត្រាស់ដឹង និងបរិនិព្វានរបស់ព្រះពុទ្ធ។
ទោះបីជាជាធម្មតាវាត្រូវបានសង្ខេបថាជា "ថ្ងៃខួបកំណើតរបស់ព្រះពុទ្ធ" ក៏ដោយ Waisak (ត្រូវបានគេស្គាល់ថាជាវិសាខបូជានៅក្នុងប្រទេសអាស៊ីផ្សេងទៀត) រំលឹកព្រឹត្តិការណ៍សំខាន់ៗចំនួនបីនៅក្នុងជីវិតរបស់ព្រះពុទ្ធ: ការប្រសូត ការត្រាស់ដឹង និងការចូលទីវង្គត់របស់ព្រះអង្គ។ ហើយសម្រាប់សហគមន៍ពុទ្ធសាសនាដើមកំណើតចិនភាគច្រើនរបស់ប្រទេសឥណ្ឌូណេស៊ី វាជាព្រឹត្តិការណ៍ដ៏វិសេស។ រាជវង្ស Syailendra អាថ៍កំបាំងដែលបានសាងសង់ប្រាសាទដ៏ស្រស់ស្អាតដ៏ស្ងប់ស្ងាត់នេះជាង 1,200 ឆ្នាំមុន គឺត្រូវបានបាត់បង់ជាយូរមកហើយ។ ហើយជំនឿពុទ្ធសាសនាមហាយានរបស់ពួកគេបានឆ្លងកាត់ជាមួយពួកគេ ជំនួសដោយការលាយបញ្ចូលគ្នាដ៏ស្មុគស្មាញនៃជំនឿចាស់ និងសាសនាពិភពលោក ដែលបង្ហាញពីការអនុវត្តសាសនាឥណ្ឌូណេស៊ីជាច្រើន។ ជាអកុសល មានតែព្រះសង្ឃទេ ទើបអាចចូលនូវទីសក្ការៈដ៏ខ្ពង់ខ្ពស់បាន។ ប៉ុន្តែខ្ញុំចូលរួមក្បួនធម្មយាត្រាធម្មតា ហើយធ្វើដំណើរជុំវិញវិមានបុរាណ។ ពេលខ្ញុំដើរ ចង្កៀងភ្លឺឡើងលើមេឃ ម្តងមួយៗ ដូចជាព្រលឹងបានរំដោះខ្លួនចេញពីរូបកាយ ហើយស្វែងរកជីវិតថ្មីនៅស្ថានសួគ៌។ ព្រះសង្ឃស្លៀកពាក់ពណ៌ពីខ្មៅទៅពណ៌ច្រេះ ពីពណ៌ទឹកក្រូចទៅពណ៌មាស ធ្វើដំណើរជុំវិញមូលដ្ឋាននៃព្រះបរមពុទ្ធដោយមានចង្ហាន់ទៀន និងផ្កា។ បំភ្លឺដោយភ្លើងទៀន វាជាសកម្មភាពនៃសេចក្តីជំនឿដ៏ស្រស់ស្អាតមួយ។ វាជាការផ្តល់អនុសាសន៍ខ្ពស់ឱ្យស្លៀកសំលៀកបំពាក់សមរម្យនៅក្នុងព្រឹត្តិការណ៍នេះ ដូចដែលយើងដឹងហើយថា Vaesak គឺជាផ្នែកមួយនៃព្រឹត្តិការណ៍សាសនា។
របៀបទៅទីនោះ៖
ប្រសិនបើអ្នកចូលចិត្តទៅទីនោះដោយឡានក្រុង វាត្រូវបានណែនាំឱ្យជិះឡានក្រុងពី Jogjakarta ទៅ Borobudur បន្ទាប់មកអ្នកអាចមានជំហានជាច្រើនដើម្បីចូលទៅប្រាសាទ Mendut ។ (ទីតាំងរបស់ Mendut នៅជិត Borobudur)
សូមចុចអានព័ត៌មានថ្មីៗជាច្រើនទៀតនៅខាងក្រោម
ពេលវេលាល្អបំផុតដើម្បីទៅ៖
ដើម្បីមានអនុស្សាវរីយ៍ដ៏ស្រស់ស្អាត និងសកម្មភាពដ៏អស្ចារ្យក្នុងអំឡុងពេលវិស្សមកាលរបស់អ្នក វាជាការល្អក្នុងការទៅទស្សនាប្រាសាទ Mendut នៅពេលព្រឹត្តិការណ៍ Vaesak ។ ថ្ងៃ Vaaesak នឹងក្លាយជាការចងចាំដ៏អស្ចារ្យរបស់អ្នកនៅ Central Java នៅពេលអ្នកទៅជាមួយប្រាសាទ Mendut ។ កុំភ្លេចទទួលយកភាពស្ងប់ស្ងាត់ និងស្ងប់ស្ងាត់នៃប្រាសាទ Mendut ។ (កាសែតឯករាជ្យជាតិ ផ្សាយតាមបណ្តាញសង្គម ជូនលោកអ្នកនាងអានដោយមិនគិតថ្លៃ បើសប្បុរសជនចង់ជួយឧបត្ថម្ភ ការផ្សាយរបស់យើងខ្ញុំ តាមរយៈគណនី Wing 016 85 63 66)

ផ្សាយថ្ងៃទី ០៩ ធ្នូ ២០២៤

(កាសែតឯករាជ្យជាតិ ផ្សាយតាមបណ្តាញសង្គម)
សម័យស្រីសន្ធរ (១៥៩៤-១៦១៨) វាជាសម័យកាលមួយចាប់ផ្ដើមពីការបែកបន្ទាយលង្វែក ពេលនោះប្រទេសខ្មែរបានធ្លាក់ក្នុងចលាចល ពួកសៀមបានចាប់រាជវង្សានុវង្សខ្មែរទៅឃុំទុកនៅស្រុកវាអស់។ បន្តបន្ទាប់មកពួកស្ដេចត្រាញ់ក្នុងតំបន់បានឆ្លៀតឱកាសក្នុងភាពវឹកវរ ហើយក៏បានលបវាយឆ្មក់យកបន្ទាយលង្វែកពីពួកសៀមមកវិញបានហើយក៏តាំងរាជធានីនៅស្រីសន្ធរ។ ស្ដេចដែលបានសោយរាជ្យនៅទីនោះ ព្រះនាម ព្រះរាមាជើងព្រៃ ជាស្ដេចត្រាញ់មួយអង្គ។
ព្រះរាជាកម្ពុជា ព្រះបរមឥន្ទរាជា (ព្រះសត្ថា) បានភៀសព្រះអង្គចេញពីបន្ទាយលង្វែក តាំងតែពីមុនពេលដែលសៀមវាយលុកចូលមក ដោយទុកឱ្យព្រះឧភយោរាជ ស្រីសុរិយោពណ៌ ដែលទើបវាយសៀមឈ្នះនៅអម្រិតបូរ (បរិបូណ៌) នៅការពាររាជធានី។ ទ្រង់បានយាងជាមួយនឹងព្រះរាជវង្សទាំងអស់កាត់ទៅរកព្រះរាជបុត្រច្បង ព្រះជ័យជេដ្ឋា ដែលរងការគាបសង្កត់ពីទ័ពសៀមមកពីទិសខាងត្បូង ហើយបានវាយដកថយទៅកាន់ស្រីសឈរ (បច្ចុប្បន្នស្រីសន្ធរ) ជាមួយនឹងព្រះអនុជចៅពញាតន់ និងពួកអឺរ៉ុប ២នាក់ផង។
គង់នៅស្រីសឈរបានបន្ដិច ព្រះរាជវង្សានុវង្សយល់ឃើញថា សុវត្ថិភាពនៅទីនេះមិនល្អ ក៏នាំគ្នាធ្វើដំណើរទៅស្ទឹងត្រែង។ ទីកន្លែងត្រង់នេះ ប្រហែលមិនមែនជាទឹកដីរបស់លាវទេមើលទៅនាសម័យនោះ ប៉ុន្ដែ ក៏ប្រហែលជាគ្មានទំនាក់ទំនងអ្វីធំដុំជាមួយកម្ពុជាដែរ ព្រោះនៅឆ្ងាយ គឺនៅពីខាងជើងជួរសម្បុកសម្បូរ និងព្រះតាពាង (ប៉ាតាង) ទៅទៀត ម្យ៉ាងទៀត អ្នកស្រុកភាគច្រើនជាជនជាតិលាវផង។
បើតាមរាជពង្សាវតារបានលើកមូលហេតុផ្សេងចំពោះការធ្វើដំណើរទៅស្ទឹងត្រែងនេះ ដោយលើកឡើងថា មានព្រះវង្សមួយអង្គព្រះនាមថា ព្រះរាមាជើងព្រៃ មានបំណងដណ្ដើមយកមហាក្សត្រីយព្រះភគវតីស្រីចក្រពត្ដិ ជាព្រះជាយាទី១របស់ព្រះសត្ថា ធ្វើឱ្យស្ដេចអង្គនេះភ័យបារម្ភចំពោះព្រះក្សត្រីយ ក៏នាំគ្នារត់ភៀសព្រះកាយទៅស្ទឹងត្រែងទៅ ដើម្បីបានគេចផុតពីគោលបំណងអាក្រក់របស់ព្រះរាមាជើងព្រៃផង និងបានគេចផុតពីទ័ពសៀម ដែលធ្វើដំណើរមកដល់ទន្លេមេគង្គរួចទៅហើយផង។
ពេលនោះ ព្រះទេវីក្សត្រីយ ជាព្រះមាតុច្ឆារបស់ព្រះរាជា មិនបានយាងទៅតាមព្រះរាជាទេ តែបានភៀសព្រះកាយចេញពីស្រីសន្ធរទៅគង់នៅឯភ្នំពាមជាំង ជាមួយរាជបុត្រារបស់ព្រះសត្ថា គឺចៅពញាតន់ និង ចៅពញាយោម ហើយនិងនាម៉ឺនដែលស្មោះត្រង់មួយចំនួន ។ ចំណែកឯ ឌីយឺហ្គោបែឡូសូ និងមិត្ដភក្ដិរបស់គេវិញ ដែលទើបតែត្រលប់មកពីម៉ានីល ប្រហែលជាបានធ្វើដំណើរទៅតាមព្រះឧភយោរាជ និងព្រះរាជានៅឯស្ទឹងត្រែង ហើយទាល់តែដល់ពេលក្រោយយូរណាស់ គឺពេលដែលទ័ពឆ្មក់កម្ពុជាដែលមិនទាន់មានការរៀបរយត្រឹមត្រូវ បើកការវាយប្រហារទៅលើទ័ពសៀមដែលចង់ពង្រីកអំណាចមកទិសខាងកើត និងខាងត្បូង ទើបពួកនេះត្រលប់ចុះមកវិញដើម្បីចូលរួមជាមួយ។ បេឡូសូ ត្រូវសៀមចាប់បាននៅក្នុងការប្រយុទ្ធមួយនៅក្នុងឆ្នាំ១៥៩៤។ ចំណែកឯ ប្លារូហ្ស៍-អង់តូនីញ៉ូម៉ាសាដូ និងប៉ង់តាលេអុងការណៃរ៉ូ ត្រូវចាប់ខ្លួនបានពេលក្រោយបន្ដិចនៅក្នុងការប្រយុទ្ធតាមនាវា។
ព្រះឧភយោរាជព្រះសត្ថា និងព្រះរាជាជ័យជេដ្ឋា បានសុគតនៅក្នុងឆ្នាំ១៥៩៤ នៅឯស្ទឹងត្រែង ព្រះសត្ថាពេលនោះ មានព្រះជន្មាយុ៤១ព្រះវស្សា ទ្រង់បានសោយរាជ្យ ឬដឹកនាំប្រទេសបាន១៧ឆ្នាំ ឯព្រះជ័យជេដ្ឋាមានព្រះជន្មាយុ៣០ព្រះវស្សាទ្រង់បានសោយរាជ្យក៏ប៉ុន្ដែមិនបានដឹកនាំប្រទេសទេអស់ពេល១០ឆ្នាំ។
បើតាមការនិទានតៗគ្នានៅសម្បូរ ព្រះអដ្ឋិធាតុរបស់ស្ដេចទាំង២អង្គ បានត្រូវគេនាំយកមកបញ្ចុះនៅក្នុងចេតិយមួយនៅក្នុងបរិវេណវត្ដសម្បូរ។ សម្បូរពេលនោះ គឺជាទីក្រុងធំមួយ។
ដោយពិនិត្យឃើញថានគរគ្មានស្ដេច ហើយពញាតន់ក៏គ្មានសមត្ថភាពនឹងឈ្លោះដណ្ដើមរាជសម្បត្ដិបាន ព្រះវង្សារាមាជើងព្រៃដែលមានព្រះជន្ម៥០ព្រះវស្សាទៅហើយ បានចាប់ផ្ដើមដណ្ដើមយកអំណាច។ ទ្រង់បានចាប់ផ្ដើមរជ្ជកាលរបស់ព្រះអង្គដោយបង្ហាញឱ្យឃើញនូវភាពមោះមុតឥតខ្លាចស្លាប់ គឺទ្រង់បានកេណ្ឌទ័ពដោយស្ងាត់កំបាំង រួចវាយចូលរាជធានីភ្លាម គ្មានឱ្យនរណាដឹងទាន់ សម្លាប់មេទ័ពពញាមហាមន្ដ្រីសៀម ដែលគ្រប់គ្រងនៅទីនោះជាមួយនឹងពលរេហ៍សៀម២ម៉ឺននាក់។ បន្ទាប់មក ប្រហែលដោយខ្លាចពួកសៀមវិលត្រលប់មកវិញ ណាមួយរាជធានីស្ថិតនៅជិតព្រំប្រទល់ខែត្របាត់ដំបង និងអង្គរ ជាទីដែលសៀមបានដាក់ទ័ពប្រមូលផ្ដុំផង ព្រះរាជាក៏យាងមកគង់នៅឯស្រីសន្ធរវិញ ហាក់បីដូចថាព្រះអង្គជាព្រះរាជាពេញសិទ្ធិ មានបរិពារហែហម និងសេវាបម្រើផ្សេងៗសម្រាប់ព្រះរាជវាំង។
យើងខ្ញុំ ចាងហ្វាងការផ្សាយសែតឯករាជ្យជាតិ សូមថ្លែងអំណរគុណយ៉ាងជ្រាលជ្រៅ ដល់អស់លោកអ្នកនាង ដែលបានគាំទ្រ និងចូលចិត្តអានកាសែតឯករាជ្យជាតិ តាមរយៈបណ្តាញសង្គមរបស់យើងខ្ញុំ កាសែតឯករាជ្យជាតិ នឹងខំស្វែងរកព័ត៌មាន ចំណេះដឹងថ្មីៗ ជូនអស់លោកនាងដោយមិនគិតថ្លៃ បើអស់លោកអ្នកនាង ចង់ជួយឧបត្ថម្ភការផ្សាយរបស់យើងខ្ញុំ សូមផ្ញើតាមរយៈគណនី ABA លេខលុយខ្មែរ: 500 708 383 លេខលុយដុល្លារ: 003 662 119
នៅពេលបានទទួលព័ត៌មានស្ដីពីមរណភាពរបស់ស្ដេចទាំងពីរអង្គដែលជាអ្នកគាំពាររបស់ខ្លួន បេឡូសូ ដែលនៅជាប់ក្នុងទីឃុំឃាំងរបស់សៀមមានការអស់សង្ឃឹមជាខ្លាំងថានឹងលែងអាចវិលត្រលប់មកជាន់ដីកម្ពុជាវិញជារៀងរហូតហើយ ក៏យល់ព្រមបំពេញបេសកកម្មឱ្យស្ដេចសៀម ដោយធ្វើដំណើរទៅហ្វីលីពីនស្នើសុំឱ្យអភិបាលក្រុងម៉ានីល ចងមេត្រីភាពរវាងអេស្ប៉ាញ និងស្រុកសៀម។ ពេលទៅដល់ម៉ានីល បេឡូសូ បានជួបជាមួយមិត្ដភក្ដិរបស់គាត់ដែលទើបតែទៅដល់ដែរ ក្រោយពីបានចាប់ពួកទាហានដែលស្ដេចសៀមប្រគល់ភារកិច្ចឱ្យថែរក្សាពួកគេបោះចូលទៅក្នុងទឹកសមុទ្រ ឬចងដាក់ច្រវាក់ ដោយមានការឃុបឃិតពីក្រុមអ្នកដើរសំពៅចិន រួចក៏បើកសំពៅរត់ទៅ។ បេឡូសូក៏ចាប់ប្រែចិត្ដវិញ មិនបានធ្វើកិច្ចការដើម្បីគាំទ្រឱ្យមានចំណងមេត្រីភាពជាមួយសៀមទេ តែបែរជាទៅសំណូមពរឱ្យជួយគាត់មកកម្ពុជាវិញ តែមិនមែនគាំទ្រព្រះរាមាជើងព្រៃដែលខ្លួនចាត់ទុកថាជាស្ដេចជ្រែករាជ្យ ហើយដែលប្រហែលជានឹងមិនស្វាគមន៍ខ្លួនផងនោះទេតែគឺដើម្បីជួយដល់រជ្ជទាយាទរបស់ព្រះមហាក្សត្រដែលសុគតទៅនៅឯស្ទឹងត្រែងទៅវិញ។ ដោយមានការគាំទ្រពីពួកដូមីនីកាំង និងពួកអូហ្គូស្តាំងនៅម៉ានីល ដែលមានបំណងចង់ឱ្យអេស្ប៉ាញដណ្ដើមយកកម្ពុជា ដើម្បីខ្លួនបានប្រែក្លាយប្រទេសនេះឱ្យកាន់សាសនាកាតូលិកវិញ រួចហើយពង្រីកឥទ្ធិពលរបស់ខ្លួន។ ទីបំផុតបេឡូសូក៏និយាយបញ្ចុះបញ្ចូលលោកអភិបាលល្វីប៉េរ៉េដាសម៉ារីញ៉ា ដែលជាកូនរបស់សពលោក ហ្គោមេប៉េរ៉េដាសម៉ារីញ៉ា បានសម្រេចដោយទទួលបានទ័ពអេស្ប៉ាញ ១២០នាក់ និងកប៉ាល់៣គ្រឿង ស្ថិតនៅក្រោមបញ្ជារបស់អនុសេនីយ៍ឯកជន និងជេរៃហ្គាលីណាតូ មានដើមកំណើតមកពីឡាសប៉ាល់ម៉ាស (កោះកាណារី) ហើយនិងពួកដូមីនីកាំង៣នាក់ ក្នុងនោះមានលោកឪអាឡុងសូជីមឺណេ អាយុប្រហែល៧០ឆ្នាំ និងលោកឪពុក ឌីយឺហ្គោអាឌូអាត ដែលជាមនុស្សអង់អាចក្លាហានផងដែរ។ កប៉ាល់ទាំង៣ចេញដំណើរពីម៉ានីលនៅថ្ងៃទី ១៩ ខែ មករា ឆ្នាំ ១៥៩៦។ មានតែកប៉ាល់២ទេដែលបានធ្វើដំណើរមកដល់កម្ពុជា គឺកប៉ាល់ដែលបញ្ជាដោយបេឡូសូ និងប្លារូហ្ស៍ ចំណែកកប៉ាល់១ទៀតដែលបញ្ជាដោយ ហ្គ្រេហ្គ័រដឺវ៉ាហ្គាស វង្វេងផ្លូវ ឬមកដល់ក្រោយក៏មិនដឹង។ មកដល់កម្ពុជា បេឡូសូចតកប៉ាល់នៅបារ៉ារ៉ា (ខែត្របារាជ)។ គឺនៅទីនោះឯង ដែល បេឡូសូ បានទទួលដំណឹងថា ព្រះរាមាជើងព្រៃដណ្ដើមយករាជសម្បត្ដិបានហើយយាងមកគង់នៅស៊ីស្ទ័រ(ស្រីសន្ធរ)។ បេឡូសូគិតថាត្រូវចុះចូលនឹងព្រះរាជាថ្មីនេះហើយបានបញ្ជូនព័ត៌មានស្ដីពីការមកដល់របស់ខ្លួនទៅថ្វាយព្រះរាមាជើងព្រៃ។ ដើម្បីលើកជើង បេឡូសូ ព្រះរាមាជើងព្រៃ បានបញ្ជូនទៅវិញនូវលិខិតតែងតាំង បេឡូសូ ជាអភិបាលខែត្រ និងលិខិតអនុញ្ញាតឱ្យ ប្លាសរូហ្ស៍ មានសិទ្ធិធ្វើដំណើរទៅទីណាក៏បាននៅក្នុងព្រះរាជាណាចក្រ រួចទ្រង់រង់ចាំស្ដាប់ដំណឹងឆ្លើយតបពីមិត្ដរបស់អតីតព្រះមហាក្សត្រទាំងព្រះទ័យព្រួយបារម្ភទៅវិញ។ បេឡូសូ និងប្លាសរូហ្ស៍ បានធ្វើដំណើរឡើងតាមទន្លេមេគង្គ មកដល់ភ្នំពេញដែលកាលនោះគេហៅថា ចតុម្មុខ។ បើតាមឯកសាររបស់ពួកអេស្ប៉ាញ និងព័រទុយហ្គាល់ ថា ចតុម្មុខនាពេលនោះជាមជ្ឈមណ្ឌលពាណិជ្ជកម្មធំមួយ មានជនជាតិចិនរស់នៅចំនួន៣ពាន់នាក់។ ពេលនោះមានជម្លោះមួយបានផ្ទុះឡើងរវាងពួកចិននឹងពួកអឺរ៉ុប។ ដោយមានការគាំទ្រពីពួកជប៉ុន ដែលកាន់គ្រិស្ដសាសនាចំនួន២០នាក់ ពួកអឺរ៉ុបបានបើកការវាយប្រហារទៅលើពួកចិន ហើយសម្លាប់ពួកនេះ អស់៣រយនាក់រួចរឹបអូសយកសំពៅចិនទាំងអស់ព្រមទាំងទំនិញផង។ ច្រើនថ្ងៃក្រោយមក បេឡូសូ និងប្លាសរូហ្ស៍ បានបញ្ជូនសំណើទៅសុំចូលគាល់ព្រះរាជា មិនមែនដើម្បីរាយការណ៍ថ្វាយអំពីព្រឹត្ដិការណ៍វាយប្រហារនោះទេ តែគឺដើម្បីថ្វាយសត្វលាមួយក្បាល និងជំនូនមួយចំនួនដែលអភិបាលក្រុងម៉ានីលបានបន្ទុកបណ្ដាក់ឱ្យខ្លួននាំយកមកថ្វាយ។ ប៉ុន្ដែព្រះរាជាបានបដិសេធមិនព្រមទទួលទេ ដរាបណាពួកអឺរ៉ុបមិនទាន់ប្រគល់សំពៅ និងទំនិញទៅឱ្យពួកចិនវិញ ។
ឆ្លើយតបទៅនឹងព្រះរាជឥរិយាបថនេះ បេឡូសូ និងប្លាសរូហ្ស៍បានសម្រេចចាត់ចែងសភាពការណ៍ឱ្យបានលឿន។ គេនាំគ្នាធ្វើដំណើរចេញពីភ្នំពេញទៅកាន់ស្រីសន្ធរ ជាមួយនឹងដូមីនីកាំងឌីយ៉ឺហ្គោអាឌូអាត និងកម្លាំងមោះមុតដាច់ខាតចំនួន៣៨នាក់។ ចេញដំណើរពីក្បាលព្រលប់ ដើរចម្ងាយ៣០គីឡូម៉ែត្រ ពួកនេះបានមកដល់រាជធានីនៅប្រហែលជាម៉ោង២ទៀបភ្លឺ ហើយបានចាប់បើកការវាយប្រហារទៅលើព្រះរាជវាំងមុនថ្ងៃរះ។ ព្រះរាមាជើងព្រៃ បានត្រូវពួកនេះធ្វើឃាត នៅពេលដែលទ្រង់កំពុងរៀបចំភៀសខ្លួនចេញជាមួយស្រីស្នំ និងសេនាការពារ ចំណែកឯពួកនាម៉ឺនសព្វមុខមន្ដ្រី និងរាជបរិពារ ដែលមានតែលំពែង និងធ្នូស្នាជាអាវុធ បានត្រូវបាញ់សម្លាប់អស់ជាច្រើន (ព្រឹត្ដិការណ៍នេះកើតឡើងនៅក្នុងខែ ឧសភា ឆ្នាំ ១៥៩៦)។ ប្រតិបត្ដិការនេះ ទទួលបានជោគជ័យទាំងស្រុង ក៏ប៉ុន្ដែពួកអ្នកផ្សងព្រេងបានត្រូវអ្នកស្រុកចោមរោមវាយបកវិញ ក្រោយពីបានពិនិត្យឃើញថាពួកនេះមានចំនួនតិចជាង ដោយបង្ខំឱ្យពួកគេដកថយមកកាន់ភ្នំពេញវិញទាំងលំបាក ជាទីដែលគេចតកប៉ាល់ទុក។ បើកុំតែមេទ័ពខ្មែរត្រូវរបួសដោយលំពែងធ្លាយពោះស្លាប់ កុំអីពួកនេះពិបាកនឹងគេចខ្លួនរួចណាស់។ គាប់ជួនពេលនោះ ហ្គាលីណាតូ និងពលទាហានរបស់គេ បានធ្វើដំណើរពីបារាជមកដល់ល្មម ធ្វើឱ្យសភាពការណ៍នៅភ្នំពេញល្អប្រសើរឡើងវិញ។ ក៏ប៉ុន្ដែមិនបានប៉ុន្មានថ្ងៃផង ក្រោយពីបានបើកការប្រជុំក្រុមប្រឹក្សាសង្គ្រាមមួយរួចមក ហើយពិនិត្យឃើញថា ពួកខ្មែរអាចនឹងបើកការប្រយុទ្ធបកម្ដងទៀតធ្វើឱ្យមានការលំបាកក្នុងការទប់ទល់ ហ្គាលីណាតូ បានសម្រេចលើកយុថ្កាបើកកប៉ាល់ចេញពីភ្នំពេញចុះតាមទន្លេមេគង្គ ធ្វើដំណើរទៅកាន់តុងកឹងវិញក្នុងគោលបំណងទៅទាមទារយកកប៉ាល់មួយគ្រឿងដែលពួកចិនបាននាំយកទៅក្រោយពីបានធ្វើឃាតលោកអភិបាលក្រុងម៉ានីល និងក្រុមនាវិករួចមក។ ទៅដល់តុងកឹង បែឡូសូ និងប្លារូហ្ស៍ ដែលនៅតែមានគំនិតមិនចង់បោះបង់គម្រោងការរបស់ខ្លួននៅកម្ពុជានោះ បាននាំគ្នាដើរបែកចេញពីជនរួមជាតិគេ ឆ្លងកាត់ជួរភ្នំអាណ្ណាម ស្រុករបស់អ្នកព្រៃខា ចូលមកស្រុកលាវ រួចត្រលប់មកកម្ពុជាវិញ។ មកដល់ស្ទឹងត្រែង ពួកគេបានបញ្ចុះបញ្ចូលអ្នកអង្គម្ចាស់តន់ថា ឱកាសដណ្ដើមយករាជសម្បត្ដិមកដល់ហើយ ហើយយាងព្រះអង្គឱ្យធ្វើដំណើរមកជាមួយគេ។ ពេលធ្វើដំណើរមកដល់ស្រីសន្ធរ ពួកនាម៉ឺនសព្វមុខមន្ដ្រីដែលកំពុងតែនឿយណាយនឹងអនាធិបតេយ្យ បណ្ដាលមកពីមរណភាពរបស់ព្រះរាមាជើងព្រៃផង ពីព្រោះថាកម្ពុជាពេលនោះ មិនមែនគ្រាន់តែគ្មានស្ដេចសោយរាជ្យប៉ុណ្ណោះទេ គឺខ្វះទាំងអ្នកឡើងស្នងរាជ្យបន្ដថែមទៀត ក៏សម្រេចនាំគ្នាលើកចៅពញាតន់ ឱ្យឡើងគ្រងរាជបល្ល័ង្កនៅថ្ងៃទី១៤ ខែឧសភា ឆ្នាំ១៥៩៦ ទៅ ។ ក្នុងសម័យដែលព្រះរាមាជើងព្រៃក៏មានព្រឹត្តិការណ៍មួយគួរឱ្យកត់សម្គាល់ដែរ គឺរឿងស្នេហាស្មោះស្ម័គ្រ ទុំទាវ ដែលជារឿងស្នេហាគំរូមួយក្នុងប្រទេសខ្មែរ រឿងស្នេហានេះកើតឡើងក្នុងខែត្រត្បូងឃ្មុំ ដោយសារតែមានការបង្កើតជាកិច្ចកលល្បិចដើម្បីឱ្យនាងទាវបានរៀបការនឹងកូនខ្លួនម៉ឺនងួន ស្ដេចត្រាញ់ ខែត្រត្បូងឃ្មុំ អ្នកឧកញ៉ាអរជូន ត្រូវបានព្រះរាមជើងព្រៃ ដាស់ទោសប្រហារជីវិតដោយប្រើរនាស់ភ្ជួររាស់ក្បាល។ ហើយពួកអ្នកស្រុកដែលបានចូលរួមក្នុងពិធីអាពាហ៍ពិពាហ៍នោះ ក៏បានក្លាយជាអ្នកព្រៃងារចាប់ពីពេលនោះមក។
ក្រោយពីការសោយទិវង្គតរបស់ព្រះរាមាជើងព្រៃមក ចៅពញាតន់ក៏បានឡើងសោយរាជ្យបន្ត។ ចៅពញាតន់ពេលនោះមានព្រះជន្មាយុ១៨ព្រះវស្សា។ នាម៉ឺនសព្វមុខមន្ដ្រីបានជ្រើសតាំងព្រះអង្គជាមហាក្សត្រនៅថ្ងៃទី ១៤ ខែ ឧសភា ឆ្នាំ ១៥៩៦ ដោយថ្វាយព្រះនាមថា «សម្ដេចព្រះបរមរាជា »។
ក្រោយពីបានឡើងសោយរាជ្យ ព្រះបរមរាជាបានសព្វព្រះរាជហឫទ័យតបស្នងសងគុណដល់ បែឡូសូ និងប្លារូហ្ស៍ ភ្លាម ដោយទ្រង់លើកអ្នកទី១ឱ្យធ្វើជាស្ដេចត្រាញ់នៅលើដីបាភ្នំ និងអ្នកទី២ឱ្យធ្វើជាស្ដេចត្រាញ់នៅលើដីទ្រាំង។ តាមមើលទៅ ប្រជាជនប្រហែលជាមិនសូវពេញចិត្ដប៉ុន្មានទេ នឹងការតែងតាំងពួកអ្នកផ្សងព្រេងទាំង២ ឱ្យក្លាយទៅជាអភិបាលខែត្រដ៏មានអំណាចនៅក្នុងព្រះរាជាណាចក្រនេះ ហើយមានមន្ដ្រីជាច្រើននាក់ដែលមិនសប្បាយចិត្ដ។ ដោយហេតុនេះ ព្រះរាជាដែលគង់នៅក្រោមស្វេតច្ឆត្រ មិនសូវជាស្រួលប៉ុន្មានទេ។ បែឡូសូ និងប្លារូហ្ស៍ យល់ហេតុការណ៍នេះច្បាស់ណាស់ ក៏តាំងស្វះស្វែងរកជំនួយពីខាងក្រៅ។ បែឡូសូបានសុំជំនួយពីពួកព័រទុយហ្គាល់ នៅម៉ាឡាកា ឯប្លារូហ្ស៍ ទៅសុំជំនួយពីពួកអេស្ប៉ាញនៅឯហ្វីលីពីន។ អភិបាលក្រុងម៉ានីលបានប្រគល់ទាហាន ២០០នាក់ ឱ្យជិះកប៉ាល់៣គ្រឿងចេញមក ក៏ប៉ុន្ដែគ្មានកប៉ាល់ណាមួយបានមកដល់កម្ពុជាទេ ហើយមានតែកប៉ាល់១ប៉ុណ្ណោះដែលបានត្រលប់ទៅដល់ហ្វីលីពីនវិញ។ ដូច្នេះ បែឡូសូ និងប្លារូហ្ស៍ មិនអាចពឹងផ្អែកអ្នកណាបានក្រៅតែពីពឹងលើខ្លួនឯងឡើយ។
សូមចុចអានព័ត៌មានថ្មីៗជាច្រើនទៀតនៅខាងក្រោម
នៅពេលនោះ ពួកចាម និងម៉ាឡេ ដែលព្រះរាជាខ្មែរមុនៗអនុញ្ញាតឱ្យរស់នៅប្រមូលផ្ដុំគ្នានៅក្នុងខែត្រត្បូងឃ្មុំ បើទោះបីថាពួកនេះជាជនបរទេសហើយកាន់សាសនាមហាម៉ាត់ក៏ដោយ បាននាំគ្នាបះបោរឡើង។ ពួកនេះបានពិនិត្យមើលឃើញថាព្រះរាជាណាចក្រចុះទន់ខ្សោយ ក៏មានបំណងចង់កាន់អាវុធឡើងទាមទារឯករាជ្យ ក្រោមការដឹកនាំរបស់មេ២នាក់ គឺចាមឈ្មោះ ពោធិរតន៍ ដែលប្រហែលជាជាប់ខ្សែស្រឡាយនឹងរាជវង្សចាមពីមុន និងជនម៉ាឡេឈ្មោះ ល័កស្មណៈ ដែលពង្រត់ម្ចាស់ក្សត្រី១អង្គដែលខ្លួនធ្លាប់ស្រឡាញ់ប្រហែលជាក្សត្រីយ៍ដែលធ្លាប់រៀបអាពាហ៍ពិពាហ៍ជាមួយ បែឡូសូ ហើយទ្រង់មានគំនុំស្អប់ពួកអឺរ៉ុប ជំរុញឱ្យល័កស្មណៈធ្វើការសងសឹកថ្វាយ។ បែឡូសូ និងប្លារូហ្ស៍ បានកេណ្ឌទ័ពនៅក្នុងអាណាខែត្រទឹកដីរបស់ខ្លួន រួចចេញច្បាំងវាយកម្ទេចពួកចាម និងម៉ាឡេ បះបោរបរាជ័យអស់ទៅ។ ពេលមកដល់រាជធានីស្រីសន្ធរ ព្រះបរមរាជាចៅពញាតន់ បានចាត់ឱ្យអ្នកទាំង២បន្ដដំណើរទៅកាន់ភ្នំពេញ ដើម្បីជួយរៀបចំសណ្ដាប់ធ្នាប់ ដែលល្អក់កករដោយជម្លោះរវាងពួកជប៉ុន និងអេស្ប៉ាញ ២កប៉ាល់ដែលទើបតែមកដល់ ដោយដឹកអាវុធយុទ្ធភណ្ឌមកផ្គត់ផ្គង់កប៉ាល់៣មុន ដែលនៅម៉ានីលគេមិនដឹងថាបាត់ដំណឹងទៅហើយទេ។ ក៏ប៉ុន្ដែបែឡូសូ និងប្លារូហ្ស៍មកដល់យឺតពេល ពួកជប៉ុនបានសម្លាប់ពួកអេស្ប៉ាញអស់ជាច្រើន។ បន្ទាប់មក ពួកជប៉ុនបានរួមដៃជាមួយនឹងពួកម៉ាឡេ ព្រួតគ្នាវាយមកលើទ័ពដ៏តិចតួចរបស់ បែឡូសូ និងប្លារូហ្ស៍ ហើយសម្លាប់អ្នកទាំង២បាន ក្រោយពីការប្រយុទ្ធដ៏អង់អាចក្លាហានរួចមក។ (សូមរងចាំអាននៅលេខក្រោយទៀត) (កាសែតឯករាជ្យជាតិ ផ្សាយតាមបណ្តាញសង្គម ជូនលោកអ្នកនាងអានដោយមិនគិតថ្លៃ បើសប្បុរសជនចង់ជួយឧបត្ថម្ភ ការផ្សាយរបស់យើងខ្ញុំ តាមរយៈគណនី ABA លេខលុយខ្មែរ: 500 708 383 លេខលុយដុល្លារ: 003 662 119

ផ្សាយថ្ងៃទី ០៨ ធ្នូ ២០២៤

(កាសែតឯករាជ្យជាតិ ផ្សាយតាមបណ្តាញសង្គម)


នាទីកំសាន្តថ្ងៃអាទិត្យ៖ នៅពេលដែលខ្ញុំបានថតវីដេអូដំបូងរបស់ខ្ញុំក្នុងឆ្នាំ 2020 នៅក្នុង Youtube ដោយបង្ហាញខ្លួនឯងថាបានស្ទាប និងថើបជញ្ជាំងថ្មភ្នំ Kailash មនុស្សជាច្រើនមិនជឿខ្ញុំ ហើយគិតថាខ្ញុំកំពុងកុហក។ ក្នុងរយៈពេលប៉ុន្មានឆ្នាំកន្លងមកនេះ ខ្ញុំបានបង្ហាញនូវសកម្មភាពរបស់ខ្ញុំដោយការជួយអ្នកកាន់សាសនាហិណ្ឌូរាប់រយនាក់ និងអ្នកធ្វើដំណើរធម្មតាទៅដល់ជញ្ជាំងនៅជម្រាលភាគខាងជើង ឬខាងត្បូងនៃភ្នំ Kailash ក្នុងរយៈកម្ពស់ប្រហែល 5,800 ម៉ែត្រ ដែលជាជើងជិតបំផុតនៃ Mt.Kailash ដោយផ្តល់ជូន។ ពួកគេមានឱកាសប៉ះភ្នំដ៏ពិសិដ្ឋ។ ខ្ញុំជឿថាវាធ្វើឱ្យការធ្វើដំណើរម្តងក្នុងមួយជីវិតរបស់ពួកគេទៅកាន់ភ្នំ Kailash កាន់តែមានន័យ ព្រោះថាពួកគេអាចមានអារម្មណ៍ថាដង្ហើម និងសីតុណ្ហភាពនៃផ្ទាំងថ្មដ៏មមាញឹកបែរមុខមកជិត ដែលនាំឱ្យពួកគេខិតទៅជិតកណ្តាលនៃពិភពលោក និងជំនឿរបស់ពួកគេ។
ខ្ញុំ​នឹង​បន្ត​ធ្វើ​កិច្ចការ​នេះ ទោះ​បី​ជា​មាន​បញ្ហា​ប្រឈម​ច្រើន​ក៏​ដោយ ការ​ភ្ជាប់​មនុស្ស​គឺ​ពិបាក ការ​ទទួល​បាន​ការ​អនុញ្ញាត​ក៏​ពិបាក​ដែរ តាម​ពិត​ខ្ញុំ​ដឹង​ថា​មាន​មនុស្ស​តែ​ម្នាក់​ក្នុង​ចំណោម​មួយ​ម៉ឺន​នាក់​ប៉ុណ្ណោះ​ដែល​មាន​ឱកាស​បាន​ទៅ​ប៉ះ​ភ្នំ​ពិសិដ្ឋ។ ជំនឿព្រះពុទ្ធសាសនារបស់ខ្ញុំបំផុសគំនិតខ្ញុំឱ្យផ្តល់ឱ្យអ្នកដើរតាមរបស់ខ្ញុំនូវឱកាសដើម្បីចូលទៅក្នុងកន្លែងពិសិដ្ឋបំផុតរបស់ពួកគេធ្វើឱ្យការធ្វើដំណើររបស់ពួកគេទៅកាន់ភ្នំ Kailash ល្អឥតខ្ចោះ។ រាល់ពេលដែលខ្ញុំឃើញការពេញចិត្ត និងរំភើបរបស់ពួកគេនៅពេលដែលពួកគេប៉ះភ្នំ ឬឃើញទឹកភ្នែករបស់ពួកគេធ្លាក់លើថ្ម Kailash ខ្ញុំមានអារម្មណ៍ថាការខិតខំប្រឹងប្រែងរបស់ខ្ញុំគឺមានតម្លៃ។

សិក្សាជាមួយ កាសែតឯករាជ្យជាតិ លោកអ្នកនឹងទទួលបានចំណេះដឹងជាច្រើន ឥតដែនកំណត់.....
យើងខ្ញុំ ចាងហ្វាងការផ្សាយសែតឯករាជ្យជាតិ សូមថ្លែងអំណរគុណយ៉ាងជ្រាលជ្រៅ ដល់អស់លោកអ្នកនាង ដែលបានគាំទ្រ និងចូលចិត្តអានកាសែតឯករាជ្យជាតិ តាមរយៈបណ្តាញសង្គមរបស់យើងខ្ញុំ កាសែតឯករាជ្យជាតិ នឹងខំស្វែងរកព័ត៌មាន ចំណេះដឹងថ្មីៗ ជូនអស់លោកនាងដោយមិនគិតថ្លៃ បើអស់លោកអ្នកនាង ចង់ជួយឧបត្ថម្ភការផ្សាយរបស់យើងខ្ញុំ សូមផ្ញើតាមរយៈគណនី ABA លេខលុយខ្មែរ: 500 708 383 លេខលុយដុល្លារ: 003 662 119
កំសាន្តថ្ងៃ អាទិត្យ៖ ទស្សនាកំសាន្តដោយមិនគិតថ្លៃ.......



យើងខ្ញុំ ចាងហ្វាងការផ្សាយសែតឯករាជ្យជាតិ សូមថ្លែងអំណរគុណយ៉ាងជ្រាលជ្រៅ ដល់អស់លោកអ្នកនាង ដែលបានគាំទ្រ និងចូលចិត្តអានកាសែតឯករាជ្យជាតិ តាមរយៈបណ្តាញសង្គមរបស់យើងខ្ញុំ កាសែតឯករាជ្យជាតិ នឹងខំស្វែងរកព័ត៌មាន ចំណេះដឹងថ្មីៗ ជូនអស់លោកនាងដោយមិនគិតថ្លៃ ទំនាក់ទំនងទូរស័ព្ទលេខ 099 63 93 67


សូមចុចអានព័ត៌មានថ្មីៗជាច្រើនទៀតនៅខាងក្រោម

ផ្សាយថ្ងៃទី ០៧ ធ្នូ ២០២៤

(កាសែតឯករាជ្យជាតិ ផ្សាយតាមបណ្តាញសង្គម)
ការចិញ្ចឹមសត្វបក្សី ការចិញ្ចឹមបក្សីក្នុងស្រុក ឬពាណិជ្ជកម្ម ជាចម្បងសម្រាប់សាច់ និងស៊ុត ប៉ុន្តែក៏មានរោមផងដែរ។ មាន់ ទួរគី ទា និងក្ងានមានសារៈសំខាន់ជាចម្បង ខណៈពេលដែលសត្វស្លាបហ្គីណេ និងសត្វក្ងាន (ព្រាបវ័យក្មេង) គឺជាចំណាប់អារម្មណ៍ក្នុងតំបន់។ អត្ថបទនេះនិយាយអំពីគោលការណ៍ និងការអនុវត្តនៃការចិញ្ចឹមបសុបក្សី។ សម្រាប់ការពិភាក្សាអំពីតម្លៃអាហារ និងការកែច្នៃផលិតផលបសុបក្សី សូមមើលការកែច្នៃស៊ុត និងបសុបក្សី។
ការផ្តល់ចំណី
ការចិញ្ចឹមបក្សីពាណិជ្ជកម្មគឺជាវិទ្យាសាស្ត្រដ៏ល្អឥតខ្ចោះដែលធានានូវការប្រើប្រាស់ថាមពលអតិបរមាសម្រាប់ការលូតលាស់ និងការផលិតខ្លាញ់។ ប្រភពប្រូតេអ៊ីនដែលមានគុណភាពខ្ពស់ និងសមតុល្យល្អ បង្កើតបរិមាណអតិបរមានៃការលូតលាស់សាច់ដុំ សរីរាង្គ ស្បែក និងរោម។ សារធាតុរ៉ែសំខាន់ៗផលិតឆ្អឹង និងស៊ុត ដោយប្រហែល 3 ទៅ 4 ភាគរយនៃសត្វស្លាបមានជីវិតមានសារធាតុរ៉ែ និង 10 ភាគរយនៃស៊ុត។ កាល់ស្យូម ផូស្វ័រ សូដ្យូម ក្លរីន ប៉ូតាស្យូម ស្ពាន់ធ័រ ម៉ង់ហ្គាណែស ដែក ទង់ដែង cobalt ម៉ាញេស្យូម និងស័ង្កសី សុទ្ធតែត្រូវបានទាមទារ។ វីតាមីន A, C, D, E, និង K និងវីតាមីន B ទាំងអស់ក៏ត្រូវបានទាមទារផងដែរ។ ថ្នាំអង់ទីប៊ីយោទិចត្រូវបានប្រើប្រាស់យ៉ាងទូលំទូលាយដើម្បីជំរុញចំណង់អាហារ គ្រប់គ្រងបាក់តេរីដែលបង្កគ្រោះថ្នាក់ និងការពារជំងឺ។ សម្រាប់សត្វមាន់ ចំណីបែបទំនើបផលិតកូនមាន់ប្រហែល 0.5 គីឡូក្រាម (1 ផោន) លើចំណីប្រហែល 0.9 គីឡូក្រាម (2 ផោន) និងពងមួយដប់ពី 2 គីឡូក្រាម (4.5 ផោន) នៃចំណី។
យើងខ្ញុំ ចាងហ្វាងការផ្សាយសែតឯករាជ្យជាតិ សូមថ្លែងអំណរគុណយ៉ាងជ្រាលជ្រៅ ដល់អស់លោកអ្នកនាង ដែលបានគាំទ្រ និងចូលចិត្តអានកាសែតឯករាជ្យជាតិ តាមរយៈបណ្តាញសង្គមរបស់យើងខ្ញុំ កាសែតឯករាជ្យជាតិ នឹងខំស្វែងរកព័ត៌មាន ចំណេះដឹងថ្មីៗ ជូនអស់លោកនាងដោយមិនគិតថ្លៃ បើអស់លោកអ្នកនាង ចង់ជួយឧបត្ថម្ភការផ្សាយរបស់យើងខ្ញុំ សូមផ្ញើតាមរយៈគណនី ABA លេខលុយខ្មែរ: 500 708 383 លេខលុយដុល្លារ: 003 662 119
បរិយាកាសដែលត្រូវបានគ្រប់គ្រងយ៉ាងប្រុងប្រយ័ត្នដែលជៀសវាងការកកកុញ ញាក់ កំដៅខ្លាំង ឬគួរឱ្យភ័យខ្លាចគឺស្ទើរតែជាសកលក្នុងការចិញ្ចឹមសត្វបក្សី។ Cannibalism ដែលបង្ហាញខ្លួនឯងថាជាការរើសម្រាមជើង ការរើសរោម និងការរើសកន្ទុយ ត្រូវបានគ្រប់គ្រងដោយការនិយាយស្តីនៅអាយុមួយថ្ងៃ និងដោយការអនុវត្តការគ្រប់គ្រងផ្សេងទៀត។ ការបំបៅ ការស្រោចទឹក ការប្រមូលពង និងការសម្អាតគឺមានលក្ខណៈមេកានិចខ្ពស់។ សត្វស្លាបជាធម្មតាត្រូវបានគេដាក់នៅក្នុងទ្រុងខ្សែដែលមានសត្វពីរ ឬបីក្បាលក្នុងមួយទ្រុង អាស្រ័យលើប្រភេទ និងពូជ ហើយទ្រុងបីឬបួនជាន់ដែលដាក់បញ្ចូលដើម្បីសន្សំទំហំ។ ទ្រុងសម្រាប់សត្វស្លាបពងត្រូវបានគេរកឃើញថា ដើម្បីបង្កើនផលិតកម្ម អត្រាមរណៈទាប កាត់បន្ថយការស៊ីសាច់ តម្រូវការចំណីទាប កាត់បន្ថយជំងឺ និងប៉ារ៉ាស៊ីត កែលម្អការសម្លាប់ និងកាត់បន្ថយទាំងទំហំ និងតម្រូវការកម្លាំងពលកម្ម។
ការបង្កាត់ពូជបសុបក្សីគឺជាឧទាហរណ៍ដ៏ល្អមួយនៃការអនុវត្តគោលការណ៍ហ្សែនជាមូលដ្ឋាននៃការបង្កាត់ពូជ និងការបង្កាត់ពូជ ក៏ដូចជាការជ្រើសរើសដ៏ធំដែលពឹងផ្អែកខ្លាំង ដើម្បីផ្តល់ផលចំណេញលឿន និងថោកជាងនៅក្នុងសាច់ និងការផលិតពងអតិបរមាសម្រាប់ពូជពង។ ការប្រើប្រាស់អតិបរិមានៃ heterosis ឬកម្លាំងកូនកាត់ តាមរយៈការបន្តពូជ និងការបង្កាត់ពូជត្រូវបានបង្កើតឡើង។ ការឡើងទម្ងន់យ៉ាងឆាប់រហ័ស និងប្រកបដោយប្រសិទ្ធភាព និងគ្រោងឆ្អឹងដែលមានគុណភាពខ្ពស់ សាច់ក្រាស់ ត្រូវបានសម្រេចដោយហេតុនេះ។
ក្នុងចំណោមឧស្សាហកម្មកសិកម្មរបស់ពិភពលោក ការបង្កាត់ពូជមាន់នៅសហរដ្ឋអាមេរិកគឺជាផ្នែកមួយដែលជឿនលឿនបំផុត។ ការស្រាវជ្រាវ និងការប្រើប្រាស់អាហារូបត្ថម្ភដែលពឹងផ្អែកខ្លាំង ស្តុកបង្កាត់ដែលប្រសើរឡើងខ្ពស់ ការគ្រប់គ្រងឆ្លាតវៃ និងការគ្រប់គ្រងជំងឺតាមបែបវិទ្យាសាស្ត្របានចូលទៅក្នុងកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងដើម្បីផ្តល់ឱ្យកូនមាន់ទំនើប (សាច់មាន់សាច់) ដែលមានគុណភាពខ្ពស់ដូចគ្នាដែលផលិតក្នុងតម្លៃទាប។ កូនមាន់បែបទំនើបអាចឡើងដល់ទម្ងន់ទីផ្សារ 2.3 គីឡូក្រាម (5 ផោន) ក្នុងរយៈពេល 5 សប្តាហ៍ បើធៀបនឹងរយៈពេល 4 ខែដែលត្រូវបានទាមទារនៅពាក់កណ្តាលសតវត្សទី 20 ។ លើសពីនេះទៀត ការផលិតពងប្រចាំឆ្នាំសម្រាប់មេមាន់បានកើនឡើងពីប្រហែល 100 ក្នុងឆ្នាំ 1910 ដល់ជាង 300 នៅដើមសតវត្សទី 21 ។
ជំងឺ
បសុបក្សីពិតជាងាយនឹងជំងឺមួយចំនួន។ មួយចំនួនដែលកើតមានជាទូទៅគឺ គ្រុនពោះវៀន គ្រុនពោះវៀន ជំងឺអាសន្នរោគបក្សី ជំងឺផ្លូវដង្ហើមរ៉ាំរ៉ៃ រលាក sinusitis ឆ្លងមេរោគ រលាកថ្លើមបក្សី ជំងឺរលាកថ្លើមឆ្លង រលាកស្រោមខួរ រលាកស្បែកខៀវ ជំងឺ Newcastle ជំងឺអុតស្វាយ ស្មុគ្រស្មាញ leukosis សត្វបក្សី coccidiosis ក្បាលខ្មៅ ជំងឺឆ្លង។ រលាកទងសួតឆ្លង និងអេរីស៊ីបឡាស។ ការប្រុងប្រយ័ត្នផ្នែកអនាម័យដ៏តឹងរឹង ការប្រើប្រាស់ថ្នាំអង់ទីប៊ីយោទិច និងវ៉ាក់សាំងដ៏ឆ្លាតវៃ និងការប្រើប្រាស់ទ្រុងយ៉ាងទូលំទូលាយសម្រាប់ស្រទាប់ និងការចិញ្ចឹមបង្ខាំងសម្រាប់កូនមាន់ បានធ្វើឱ្យវាអាចធ្វើទៅបានដើម្បីមានប្រសិទ្ធិភាពក្នុងការគ្រប់គ្រងជំងឺជាទីពេញចិត្ត។ ការផ្ទុះឡើងនៃជំងឺគ្រុនផ្តាសាយបក្សី ឬជំងឺគ្រុនផ្តាសាយបក្សីដែលត្រូវបានរកឃើញដំបូងលើមនុស្សក្នុងឆ្នាំ 1997 បាននាំឱ្យមានការសម្លាប់សត្វបក្សីរាប់លានក្បាលចាប់តាំងពីចុងសតវត្សទី 20 ។ សត្វស្លាបទឹកដូចជាទាព្រៃ ត្រូវបានគេគិតថាជាម្ចាស់ផ្ទះចម្បងសម្រាប់ប្រភេទរងជំងឺផ្តាសាយបក្សីទាំងអស់។ ថ្វីត្បិតតែជាធម្មតាមានភាពធន់នឹងមេរោគក៏ដោយ សត្វស្លាបយកវាទៅក្នុងពោះវៀន ហើយចែកចាយវាតាមលាមកទៅក្នុងបរិស្ថាន ដែលពួកវាឆ្លងទៅបក្សីក្នុងស្រុកដែលងាយរងគ្រោះ។ បក្សីឈឺឆ្លងមេរោគទៅសត្វបក្សីដែលមានសុខភាពល្អតាមរយៈទឹកមាត់ ទឹកមាត់ និងលាមក។ នៅក្នុងតំបន់តែមួយ ជំងឺគ្រុនផ្តាសាយបក្សីត្រូវបានចម្លងយ៉ាងងាយស្រួលពីកសិដ្ឋានមួយទៅកសិដ្ឋានដោយធូលី និងដីដែលមានជាតិពុលតាមអាកាស តាមរយៈសម្លៀកបំពាក់ ចំណី និងឧបករណ៍ដែលមានមេរោគ ឬដោយសត្វព្រៃដែលផ្ទុកមេរោគនៅលើខ្លួនរបស់ពួកគេ។ ជំងឺនេះឆ្លងពីតំបន់មួយទៅតំបន់មួយដោយសត្វស្លាបចំណាកស្រុក និងតាមរយៈពាណិជ្ជកម្មអន្តរជាតិលើសត្វបក្សីរស់។ មនុស្សដែលមានទំនាក់ទំនងជិតស្និទ្ធជាមួយបក្សីឈឺ ឧទាហរណ៍ កសិករចិញ្ចឹមបសុបក្សី និងកម្មករក្នុងទីសត្តឃាត គឺមានហានិភ័យខ្ពស់បំផុតក្នុងការឆ្លងមេរោគ។
ជំងឺប៉ារ៉ាស៊ីតរបស់បក្សី រួមទាំងជំងឺ hexamitiasis នៃទួរគី គឺបណ្តាលមកពីដង្កូវមូល ដង្កូវនាង ចៃ និងសត្វកណ្ដុរ។ ជាថ្មីម្តងទៀត វិធីសាស្រ្តទំនើបនៃអនាម័យ ការបង្ការ និងការព្យាបាលផ្តល់នូវការគ្រប់គ្រងដ៏ល្អឥតខ្ចោះ។
ប្រភេទនៃបសុបក្សី
ការផលិតសាច់មាន់ និងស៊ុតយ៉ាងច្រើនបានចាប់ផ្តើមនៅដើមសតវត្សទី 20 ប៉ុន្តែនៅពាក់កណ្តាលសតវត្សនោះផលិតកម្មសាច់បានលើសពីការផលិតស៊ុតដែលជាឧស្សាហកម្មឯកទេស។ ទីផ្សារសាច់មាន់បានកើនឡើងយ៉ាងខ្លាំងចាប់តាំងពីពេលនោះមក ជាមួយនឹងការនាំចេញទូទាំងពិភពលោកឈានដល់ជិត 12.5 លានតោន (ប្រហែល 13.8 លានតោន) នៅដើមសតវត្សទី 21 ។
ពូជមាន់ជាទូទៅត្រូវបានចាត់ថ្នាក់ជាអាមេរិច មេឌីទែរ៉ាណេ អង់គ្លេស និងអាស៊ី។ ខណៈពេលដែលមានពូជរាប់រយប្រភេទ គ្រឿងបរិក្ខារពាណិជ្ជកម្មពឹងផ្អែកលើតែមួយចំនួនតូចប៉ុណ្ណោះដែលបំពេញតម្រូវការដ៏តឹងរឹងនៃផលិតកម្មឧស្សាហកម្ម។ សិតសក់តែមួយ White Leghorn ដែលជាពូជមេឌីទែរ៉ាណេដែលត្រូវបានប្រើប្រាស់យ៉ាងទូលំទូលាយពាសពេញឧស្សាហកម្មស៊ុតពិភពលោក គឺជាស្រទាប់លូតលាស់ដែលឈានដល់ភាពចាស់ទុំខាងផ្លូវភេទយ៉ាងឆាប់រហ័ស។ Cornish Cross ដែលជាពូជកូនកាត់នៃ Cornish និង White Rock គឺជាពូជមួយក្នុងចំណោមពូជទូទៅបំផុតសម្រាប់ការផលិតសាច់ឧស្សាហកម្ម ហើយត្រូវបានគេវាយតម្លៃថាសម្រាប់ទំហំតូចរបស់វា និងការលូតលាស់លឿន និងមានប្រសិទ្ធភាព។
សូមចុចអានព័ត៌មានថ្មីៗជាច្រើនទៀតនៅខាងក្រោម
កសិដ្ឋានតូចៗ និងហ្វូងសត្វនៅទីធ្លាខាងក្រោយប្រើប្រាស់ពូជ និងកូនកាត់ដ៏ធំទូលាយ។ ពូជអាមេរិកទូទៅរួមមាន Plymouth Rock, the Wyandotte, Rhode Island Red និង New Hampshire ដែលសុទ្ធសឹងជាពូជដែលមានគោលបំណងពីរដែលល្អសម្រាប់ទាំងស៊ុត និងសាច់។ ព្រាហ្មណ៍អាស៊ីដែលគេគិតថាមានដើមកំណើតនៅសហរដ្ឋអាមេរិកពីសត្វស្លាបដែលនាំចូលពីប្រទេសចិនគឺមានប្រជាប្រិយភាពសម្រាប់ទាំងសាច់របស់វា និងស៊ុតពណ៌ត្នោតដ៏ធំរបស់វា។ (កាសែតឯករាជ្យជាតិ ផ្សាយតាមបណ្តាញសង្គម ជូនលោកអ្នកនាងអានដោយមិនគិតថ្លៃ បើសប្បុរសជនចង់ជួយឧបត្ថម្ភ ការផ្សាយរបស់យើងខ្ញុំ តាមរយៈគណនី ABA លេខលុយខ្មែរ: 500 708 383 លេខលុយដុល្លារ: 003 662 119

ផ្សាយថ្ងៃទី ០៦ ធ្នូ ២០២៤

(កាសែតឯករាជ្យជាតិ ផ្សាយតាមបណ្តាញសង្គម)
ព្រះបាទហស៌វរ្ម័នទី១ (ហស៌ = ញញឹម) ("ហស៌" (ប្រ.ស|គ.ស ០០០-៩២៥) រជ្ជកាលគ្រងរាជ (គ.ស ៩១០-៩២២) ក្រោយទទួលរាជសម្បត្តិគ្រងរាជទ្រង់មានព្រះបរមនាមថា "វ្រះបាទធូលិជេងអញឝ្រិហឝ៌វម៌្មទេវ" ប្រែជាខេមរៈភាសា "ព្រះបាទដែនដីខាងជើង អញស្រីហស៌វរ្ម័នទេវៈ" ហស៌វរ្ម័ន ត្រូវបានគេឱ្យនិយមន័យថា ស្ដេចនៃស្នាមញញឹម ។ [១] ព្រះបាទ ហស៌វរ្ម័នទី១ ត្រូវជាបុត្រាច្បងរបស់ព្រះបាទ យសោវរ្ម័នទី១ ដែលមានព្រះអៈនុជ របស់ទ្រង់ព្រះនាម ឥសានវរ្ម័នទី២ ដែលត្រូវបានគេសន្មតថា បានទទួលរាជសម្បត្តិគ្រងរាជបន្តពីបងប្រុសរបស់ខ្លួន ក្នុងឆ្នាំ ៩២២ នៃគ.សករាជ ។
យើងខ្ញុំ ចាងហ្វាងការផ្សាយសែតឯករាជ្យជាតិ សូមថ្លែងអំណរគុណយ៉ាងជ្រាលជ្រៅ ដល់អស់លោកអ្នកនាង ដែលបានគាំទ្រ និងចូលចិត្តអានកាសែតឯករាជ្យជាតិ តាមរយៈបណ្តាញសង្គមរបស់យើងខ្ញុំ កាសែតឯករាជ្យជាតិ នឹងខំស្វែងរកព័ត៌មាន ចំណេះដឹងថ្មីៗ ជូនអស់លោកនាងដោយមិនគិតថ្លៃ បើអស់លោកអ្នកនាង ចង់ជួយឧបត្ថម្ភការផ្សាយរបស់យើងខ្ញុំ សូមផ្ញើតាមរយៈគណនី ABA លេខលុយខ្មែរ: 500 708 383 លេខលុយដុល្លារ: 003 662 119
នេះបើយោងតាមកំណត់ត្រាសិលាចរឹក ប្រាសាទបក្សីចាំក្រុង ដែលបានចរឹកជាកំណាព្យសំស្ក្រឹត នៅលើស៊ុំទ្វារនៃផ្ដែររបស់ប្រាសាទនេះ ដែលពណនាអំពីនិទានប្រវត្តិសាស្ត្រកម្ពុជា ក្នុងលក្ខណៈជាទេវៈកថា ដោយនិយាយថា ពូជខ្មែរនេះមានតំណមកពីឥសីមួយអង្គ ដែលកើតមកដោយឯងៗ ឈ្មោះថា "កម្វុ" ហើយដែលបានរួមរស់និងទេពអប្សរមួយអង្គឈ្មោះថា "មេរ៉ា" ។ តាមរយៈ​សិលាចរឹក ជាកំណាព្យសំស្ក្រឹតនេះ បានបញ្ចាក់ថា កម្ពុជាមានរឬសគល់ប្រវត្តិសាស្ត្រជារបស់ខ្លួនយូរលង់ណាស់មកហើយ ដែលធ្វើឱ្យអារ្យធម៌របស់ខ្លួនបន្តខ្ពង់ខ្ពស់រឹងមាំ នាសម័យកាល ចក្រភពអង្គរ ដែលត្រូវបានគេសន្មតថាជាយុគ្គសម័យមាស ។ សូមរងចាំអាននៅលេខក្រោយទៀត

ផ្សាយថ្ងៃទី ០៥ ធ្នូ ២០២៤

(កាសែតឯករាជ្យជាតិ ផ្សាយតាមបណ្តាញសង្គម)
បឹងទន្លេសាប មិនត្រឹមតែជាបឹងដ៏ល្បីមួយរបស់ប្រទេសកម្ពុជាប៉ុណ្ណោះទេ វាក៏ជាបឹងទឹកសាបដ៏ធំបំផុតនៅអាស៊ីអាគ្នេយ៍ និងជាប្រភពចំណូល និងអាហារដ៏សំខាន់សម្រាប់សហគមន៍ជុំវិញផងដែរ។ ស្វែងយល់ពីមូលហេតុដែលការការពារ និងការអភិរក្សបឹងទន្លេសាបគឺចាំបាច់សម្រាប់សហគមន៍ទាំងនេះ និងសម្រាប់ប្រទេសទាំងមូល។
"បឹងធំនៃប្រទេសកម្ពុជា"
យើងខ្ញុំ ចាងហ្វាងការផ្សាយសែតឯករាជ្យជាតិ សូមថ្លែងអំណរគុណយ៉ាងជ្រាលជ្រៅ ដល់អស់លោកអ្នកនាង ដែលបានគាំទ្រ និងចូលចិត្តអានកាសែតឯករាជ្យជាតិ តាមរយៈបណ្តាញសង្គមរបស់យើងខ្ញុំ កាសែតឯករាជ្យជាតិ នឹងខំស្វែងរកព័ត៌មាន ចំណេះដឹងថ្មីៗ ជូនអស់លោកនាងដោយមិនគិតថ្លៃ បើអស់លោកអ្នកនាង ចង់ជួយឧបត្ថម្ភការផ្សាយរបស់យើងខ្ញុំ សូមផ្ញើតាមរយៈគណនី Wing 016 85 63 66
“បឹងធំ” នៃប្រទេសកម្ពុជា បឹងទន្លេសាប ស្ថិតនៅក្នុងអាងទន្លេមេគង្គក្រោម និងជាបឹងទឹកសាបដ៏ធំបំផុតនៅអាស៊ីអាគ្នេយ៍។ ជាមួយនឹងប្រព័ន្ធអេកូឡូស៊ីខ្នាតតូចចម្រុះរបស់វា វាមានសារៈសំខាន់យ៉ាងខ្លាំងចំពោះការផ្គត់ផ្គង់ស្បៀងអាហាររបស់កម្ពុជា ក៏ដូចជាសម្រាប់ប្រទេសដទៃទៀត។ រហូតដល់ 60% នៃប្រូតេអ៊ីនអាស៊ីអាគ្នេយ៍បានមកពីត្រីដែលចាប់បាននៅបឹងទន្លេសាប។ ជាពិសេសក្នុងរដូវភ្លៀងធ្លាក់ បឹងក្លាយជាកន្លែងចិញ្ចឹមត្រីយ៉ាងធំ ព្រោះវាពង្រីកទំហំដល់ទៅ ១៥ដង បើធៀបនឹងរដូវប្រាំង។ បន្ទាប់ពីទឹកស្រកទៅ ការ​នេសាទ​បាន​ងាយ​ស្រួល។ ទឹកក៏មានប្រយោជន៍សម្រាប់ការធ្វើកសិកម្មផងដែរ ហើយដូច្នេះ 90% នៃប្រជាជនរាប់លាននាក់ដែលរស់នៅជុំវិញបឹងគឺពឹងផ្អែកលើការនេសាទ ឬកសិកម្ម។ ដូច្នេះ ប្រព័ន្ធអេកូឡូស៊ីដែលមានសុខភាពល្អ និងដំណើរការល្អគឺត្រូវការសម្រាប់ផលប្រយោជន៍សេដ្ឋកិច្ច និងសង្គមនៃខេត្តទាំងប្រាំជុំវិញបឹង និងប្រទេស (Hays, 2008)។
បញ្ហា​បរិស្ថាន ទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយ ការកើនឡើងចំនួនប្រជាជនក្នុងរយៈពេលប៉ុន្មានទសវត្សរ៍ចុងក្រោយនេះ ដែលបានកើនឡើងទ្វេដងក្នុងរយៈពេល 30 ឆ្នាំចុងក្រោយនេះ បានជះឥទ្ធិពលយ៉ាងខ្លាំងដល់បឹងនេះ។ ការនេសាទហួសកម្រិតបាននាំឱ្យមានការថយចុះនៃចំនួនត្រីដែលអាចរកបាន និងគំរាមកំហែងដល់ការចិញ្ចឹមជីវិតរបស់អ្នកនេសាទមិនត្រឹមតែប៉ុណ្ណោះទេ ថែមទាំងអ្នកដែលទទួលបានប្រូតេអ៊ីនត្រីប្រចាំថ្ងៃពី "បឹងធំ" ផងដែរ។ បញ្ហានេសាទលើសកម្រិត សិទ្ធិនេសាទមិនច្បាស់លាស់ និងការនេសាទខុសច្បាប់ រួមជាមួយនឹងការបំពុល និងការរិចរិលបរិស្ថាន បានធ្វើឱ្យបឹងនេះទទួលបានងារជា «បឹងដែលរងការគំរាមកំហែងបំផុតឆ្នាំ ២០១៦»។ ហើយ​មិន​មាន​អ្វី​ប្រែប្រួល​ច្រើន​ទេ​ចាប់​តាំង​ពី​ពេល​នោះ​មក។ គំរូព្យាករណ៍ថា ដីល្បាប់ ដែលត្រីភាគច្រើនទទួលបានអាហារូបត្ថម្ភរបស់ពួកគេនឹងធ្លាក់ចុះ 70% រហូតដល់ឆ្នាំ 2040 (Sassoon, 2017) ហើយជាលទ្ធផលនឹងធ្វើឱ្យបរិមាណត្រីធ្លាក់ចុះបន្ថែមទៀត។
តម្រូវការសម្រាប់និរន្តរភាពបន្ថែមទៀត
សូមចុចអានព័ត៌មានថ្មីៗជាច្រើនទៀតនៅខាងក្រោម
អញ្ចឹងតើមានដំណោះស្រាយបែបណា? រដ្ឋាភិបាលត្រូវតែបង្កើន និងណែនាំអំពីសិទ្ធិនេសាទច្បាស់លាស់ ខណៈពេលដែលក៏បដិសេធមិនសាងសង់គម្រោងទំនប់ដ៏ធំ (ឧទាហរណ៍ទំនប់សំបូរ) ដើម្បីកសាងជលផលប្រកបដោយនិរន្តរភាពនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា។ សារៈសំខាន់នៃបឹងទន្លេសាបទាក់ទងនឹងការចិញ្ចឹមជីវិត ការផ្គត់ផ្គង់ស្បៀងអាហារ និងអត្ថប្រយោជន៍បរិស្ថានមិនគួរត្រូវបានកត់សម្គាល់ឡើយ។ ព្រោះថាប្រសិនបើគ្មានត្រីនៅក្នុងបឹងទន្លេសាបនាពេលខាងមុខ មិនត្រឹមតែប្រជាជនចំនួន 3 លាននាក់ដែលរស់នៅក្បែរនោះនឹងរងទុក្ខនោះទេ ប៉ុន្តែតំបន់អាស៊ីអាគ្នេយ៍ទាំងមូលនឹងរងផលប៉ះពាល់អវិជ្ជមាន។ (កាសែតឯករាជ្យជាតិ ផ្សាយតាមបណ្តាញសង្គម ជូនលោកអ្នកនាងអានដោយមិនគិតថ្លៃ បើសប្បុរសជនចង់ជួយឧបត្ថម្ភ ការផ្សាយរបស់យើងខ្ញុំ តាមរយៈគណនី Wing 016 85 63 66)

ផ្សាយថ្ងៃទី ០៤ ធ្នូ ២០២៤

(កាសែតឯករាជ្យជាតិ ផ្សាយតាមបណ្តាញសង្គម)
ប្រាសាទលលៃស្ថិតនៅខាងជើងផ្លូវជាតិលេខ៦(សៀមរាប- ភ្នំពេញ) ត្រង់បង្គោលគីឡូម៉ែត្រលេខ ១៣ បត់ចុះចម្ងាយ ៥០០ម៉ែត្រពីផ្លូវជាតិ ក្នុងភូមិលលៃ ឃុំប្រាសាទបាគង ស្រុកប្រាសាទបាគង ខេត្តសៀមរាប។
យើងខ្ញុំ ចាងហ្វាងការផ្សាយសែតឯករាជ្យជាតិ សូមថ្លែងអំណរគុណយ៉ាងជ្រាលជ្រៅ ដល់អស់លោកអ្នកនាង ដែលបានគាំទ្រ និងចូលចិត្តអានកាសែតឯករាជ្យជាតិ តាមរយៈបណ្តាញសង្គមរបស់យើងខ្ញុំ កាសែតឯករាជ្យជាតិ នឹងខំស្វែងរកព័ត៌មាន ចំណេះដឹងថ្មីៗ ជូនអស់លោកនាងដោយមិនគិតថ្លៃ បើអស់លោកអ្នកនាង ចង់ជួយឧបត្ថម្ភការផ្សាយរបស់យើងខ្ញុំ សូមផ្ញើតាមរយៈគណនី Wing 016 85 63 66
ប្រាសាទលលៃកសាងនៅចុងសតវត្សទី៩ នៃគ.ស៨៩៣ ដោយព្រះបាទយសោវរ្ម័នទី១ ដើម្បីឧទ្ទិសថ្វាយដល់ព្រះឥសូរ ក្នុងសាសនាព្រាហ្មណ៍។ តាមសិលាចារឹករបស់ប្រាសាទនេះ បានលម្អិតអំពីពេលវេលាល្អ ដែលគេដេញគន់គូរឡើង ដើម្បីប្រារព្ធពិធីឆ្លងពេលដែលព្រះបាទយសោវរ្ម័នទី១ កសាងប្រាសាទលលៃនេះ​ប្រហែល​ជាព្រះអង្គ​ចាប់ផ្តើមអនុវត្ត​គម្រោងផ្លាស់​រាជធានីពី “ហរិហរាល័យ” (តំបន់រលួសសព្វថៃ្ង) ទៅជា “យសោធរ” (តំបន់ឧទ្យានអង្គរសព្វថៃ្ង) ជាបណ្តើរៗ។
ប្រាសាទនេះស្ថិតនៅកណ្តាលបារាយណ៍ “ឥន្រ្ទតាដាក” ដែលមានបណ្តោយប្រវែង ៣៨០០ម៉ែត្រ និងទទឹង ៣០០ម៉ែត្រ នៅជិតព្រះវិហារវត្តលលៃ។ តាមសិលាចារឹកដដែលឲ្យដឹងដែរថាទឹក នៅក្នុងបារាយណ៍នេះ គឺ​សម្រាប់ការប្រើប្រាស់នៅទីក្រុងហរិហរាល័យ និងសម្រាប់ធ្វើស្រែចំការនៅតំបន់នេះ បច្ចុប្បន្នស្រះដែលនៅជុំវិញប្រាសាទ បាត់អស់ហើយក្លាយទៅជាវាលស្រែ។ ប្រាសាទលលៃជាប្រាសាទមួយដែលស្ថិតនៅក្នុងចំណោមក្រុមទេវស្ថាន ក្រុងហរិហរាល័យៈ។ អាចដោយហេតុថាមិនអាចពង្រីកអាណាចក្ររបស់ព្រះអង្គ នៅឯក្រុងហរិហរាល័យឲ្យធំជាងនេះបាន ព្រះបាទឥន្រ្ទវរ្ម័នទី ១ បានផ្លាស់រាជធានីនេះទៅឯ យសោធរវិញ។ ដូច្នេះហើយបានជាឈ្មោះរបស់ក្រុងហរិហរាល័យៈ ត្រូវបានរលាយបាត់ តាំងពីពេលនោះមក ។ ប្រាសាទលលៃមានតួប៉ម៤ ធ្វើពីឥដ្ឋ សង់រៀងជាពីរជួរមុខក្រោយនៅលើជើងគ្រឹះ ដែលមានទទឹង ៨០ ម្រ៉ែត បណ្តោយ៩0ម៉្រែត ស្ថិតនៅលើទីទួលខ្ពស់កណ្តាល បារាយណ៍ ដោយមានសិលាចារឹកដូចប្រាសាទព្រះគោ បែរមុខទៅទិសខាងកើត ហើយមានទ្វារបពោ្ឆតបីទិស ទ្វារចូលមួយនៅលើ មេទ្វារប៉មទាំង៤ មានសិលាចារឹកចារស្មើដៃបៀ្របដូចអក្សរពុម្ព។
ចំណែកផែ្តរលើទ្វារមាន ក្បាច់រចនានៅ អមមាត់ទ្វារក្នុងប្រអប់ មានចម្លាក់ជារូបប្រាសាទមានទ្វារបាលដៃកាន់ ស៊ែររីត្រីសូល៍។ តួប៉មនីមួយៗមានតម្កល់សិវលិង្គ មិនតែប៉ុណ្ណោះមានឈ្មោះ អ្នកបំរើដែលទទួល នាទីផេ្សងៗពីគ្នាក្នុងការថែទាំនិង រៀបចំកិច្ចបូជាប្រចាំប៉មនីមួយៗ។ នៅពេលបច្ចុប្បន្ន មានប៉មប្រាសាទមួយបានដួលរលំជិតអស់ហើយ គឺនៅសល់តែមួយផ្ទាំងតូចប៉ុណ្ណោះ រីឯប៉មបីទៀត មានសភាពចាស់ទ្រុឌទ្រោមខ្លាំង។ ចំពោះរូបចម្លាក់នៅប្រាសាទលលៃ ទោះបីជាមានការទ្រុឌទ្រោមខ្លាំងក៏ដោយ ក៏យើងឃើញមាននូវក្បាច់ចម្លាក់ដ៏រស់រវើកតាមស៊ុមទ្វារ និង ចម្លាក់ថ្មភក់នៅលើផ្តែរ ដែលគេអាចសន្និដ្ឋានបានថា ប្រាសាទដែលនៅទិសខាងកើតមានហោងជាងរូបព្រះឥន្រ្ទគង់លើ ដំរីឯរាវ័ណ ។ ផ្នែកខាងឆ្វេង និងខាងស្តាំរបស់ក្បាលដំរីឯរាវ័ណមានកម្រងផ្កា។
សូមចុចអានព័ត៌មានថ្មីៗជាច្រើនទៀតនៅខាងក្រោម
នៅហោជាងលើផ្តែរជាចម្លាក់ផុសរបស់តាបសទាំងអស់ដែលមាន ៨ អង្គ កំពុងតែអង្គុយសមាធិតាំងសិល្ប៏ ។ ចំណែកឯចម្លាក់នៅស៊ុមទ្វារធ្វើអំពីថ្មភក់ជារូបសិង្ហពាំកម្រងផ្កា។ ទោះបីជាចម្លាក់ភាគច្រើនត្រូវបានរលាយបាត់ និងត្រូវបំផ្លិចបំផ្លាញក៏ដោយក៏គេនៅតែចាត់ទុកថាសិល្បៈដ៏ស្អាត វិចិត្រក្នុងទម្រង់សិល្បៈសម័យព្រះគោ ឬ ក្នុងយុគសម័យអាណាចក្រហរិហរាល័យ៕ (កាសែតឯករាជ្យជាតិ ផ្សាយតាមបណ្តាញសង្គម ជូនលោកអ្នកនាងអានដោយមិនគិតថ្លៃ បើសប្បុរសជនចង់ជួយឧបត្ថម្ភ ការផ្សាយរបស់យើងខ្ញុំ តាមរយៈគណនី Wing 016 85 63 66)

ផ្សាយថ្ងៃទី ០៣ ធ្នូ ២០២៤

(កាសែតឯករាជ្យជាតិ ផ្សាយតាមបណ្តាញសង្គម)
អ្នកប្រមាញ់ហ្វូស៊ីលបានរកឃើញអដ្ឋិធាតុរបស់បុព្វបុរសដំបូងបំផុតនៃត្រីបាឡែនទំនើប៖ ជាសត្វតូចដូចសត្វក្តាន់ ដែលបានដើរក្នុងបឹង និងស៊ីស្មៅលើបន្លែ។
ការរកឃើញទីតាំងសម្គាល់តំណាងឱ្យ "តំណភ្ជាប់ដែលបាត់" ដែលស្វែងរកជាយូរមកហើយនៅក្នុងការធ្វើដំណើររយៈពេល 10 ឆ្នាំដែលបានឃើញថនិកសត្វដីបុរាណវិវឌ្ឍន៍ទៅជា cetaceans ទំនើប ដែលជាក្រុមដែលរួមមានត្រីបាឡែន ផ្សោត និងបបរ។
អ្នកវិទ្យាសាស្ត្របានដឹងជាយូរមកហើយថា ត្រីបាឡែនគឺជាថនិកសត្វដែលបុព្វបុរសបុរាណបានដើរនៅលើដី ប៉ុន្តែមានតែក្នុងរយៈពេល 15 ឆ្នាំចុងក្រោយនេះប៉ុណ្ណោះដែលពួកគេបានប្រទះឃើញហ្វូស៊ីលដែលបំភ្លឺពីប្រវត្តិវិវត្តន៍ដ៏អស្ចារ្យរបស់សត្វ។ ការរកឃើញចុងក្រោយបង្អស់ដែលមានឈ្មោះថា Indohyus គឺជាបុព្វបុរសត្រីបាឡែនដំបូងគេដែលគេដឹងថាបានរស់នៅលើដី។
យើងខ្ញុំ ចាងហ្វាងការផ្សាយសែតឯករាជ្យជាតិ សូមថ្លែងអំណរគុណយ៉ាងជ្រាលជ្រៅ ដល់អស់លោកអ្នកនាង ដែលបានគាំទ្រ និងចូលចិត្តអានកាសែតឯករាជ្យជាតិ តាមរយៈបណ្តាញសង្គមរបស់យើងខ្ញុំ កាសែតឯករាជ្យជាតិ នឹងខំស្វែងរកព័ត៌មាន ចំណេះដឹងថ្មីៗ ជូនអស់លោកនាងដោយមិនគិតថ្លៃ បើអស់លោកអ្នកនាង ចង់ជួយឧបត្ថម្ភការផ្សាយរបស់យើងខ្ញុំ សូមផ្ញើតាមរយៈគណនី ABA លេខលុយខ្មែរ: 500 708 383 លេខលុយដុល្លារ: 003 662 119
ក្រុមមួយដែលដឹកនាំដោយ Hans Thewissen នៅមហាវិទ្យាល័យវេជ្ជសាស្ត្រ Northeastern Ohio Universities College of Medicine បានសាងសង់ឡើងវិញនូវគ្រោងឆ្អឹងរបស់សត្វដែលមានទំហំជិតទៅនឹងឆ្មាក្នុងស្រុក ដែលមានអាយុកាលតាំងពី 48 លានឆ្នាំមុន។
ការវិភាគលើឆ្អឹងបានបង្ហាញថា ពួកវាមានស្រទាប់ខាងក្រៅក្រាស់ និងធ្ងន់ ដែលជាលក្ខណៈទូទៅក្នុងចំណោមថនិកសត្វទំនើបដូចជា ហ៊ីបប៉ូ។ ការធ្វើតេស្តគីមីនៅលើធ្មេញរបស់សត្វបានរកឃើញថាពួកវាស្រដៀងទៅនឹងសត្វក្នុងទឹកដែលបង្ហាញថា Indohyus ចំណាយពេលច្រើននៅក្នុងទឹក។
មាគ៌ាវិវត្តន៍របស់ត្រីបាឡែនគឺជាផ្លូវដ៏អស្ចារ្យបំផុតមួយនៅក្នុងកំណត់ត្រា។ ក្នុងរយៈពេលតិចជាង 10 លានឆ្នាំ បុព្វបុរសរបស់ត្រីបាឡែនបានផ្លាស់ប្តូរទាំងស្រុងនៅពេលដែលពួកគេបានផ្លាស់ប្តូរពីជីវិតជើងបួននៅលើដីទៅជាជីវិតនៅក្នុងមហាសមុទ្រ។
ត្រីបាឡែនដំបូងគេឈ្មោះ Pakicetidae បានលេចឡើងប្រហែល 50 លានឆ្នាំមុន ហើយមានរូបរាងស្រដៀងនឹងថនិកសត្វដី ជាជាងសត្វសមុទ្រយក្សនាពេលបច្ចុប្បន្ននេះ។ ត្រីបាឡែនទាំងនេះបានវិវត្តទៅជាត្រីបាឡែនឆ្នេរធំ ដ៏មានឥទ្ធិពល ឬ Ambulocetidae ដែលមានជើងធំ និងកន្ទុយខ្លាំង។ ក្រោយមក ត្រីបាឡែនបានបាត់បង់អវយវៈ និងរោមរបស់វា ហើយបានបង្កើតព្រុយកន្ទុយ និងព្រុយដ៏មានឥទ្ធិពល។
ហ្វូស៊ីល។ គាត់បានសង្គ្រោះធ្មេញពីរបី និងផ្នែកខ្លះនៃឆ្អឹងថ្គាមពីថ្មមួយចំនួន ប៉ុន្តែនៅពេលដែលគាត់បានស្លាប់កាលពីប៉ុន្មានឆ្នាំមុន មនុស្សជាច្រើននៅតែមិនដាច់។ សាស្រ្តាចារ្យ Thewissen បានចាប់ផ្តើមធ្វើការលើថ្មដែលនៅសេសសល់បន្ទាប់ពីត្រូវបានផ្តល់ឱ្យពួកគេដោយស្ត្រីមេម៉ាយ Ranga Rao ។
«ពេល​ខ្ញុំ​ឃើញ​វា ខ្ញុំ​និយាយ​ថា 'ឱ​ព្រះ​នៃ​ខ្ញុំ!' នៅក្នុងថនិកសត្វភាគច្រើន ឆ្អឹងមានរចនាសម្ព័ន្ធរាងជាចានតូច ប៉ុន្តែនៅក្នុងត្រីបាឡែន រូបរាងឆ្អឹងដែលបង្កើតជាត្រចៀកគឺមានតែមួយគត់ ហើយនៅក្នុងឥណ្ឌូហ៊ូសវាដូចគ្នាដែរ នៅខាងក្នុងឆ្អឹងនោះក្រាស់ណាស់ ហើយនៅខាងក្រៅ។ វាស្គមណាស់ ភាពខុសគ្នាគឺយក្ស។ គ្មានថនិកសត្វណាមានវាទេ” Thewissen បាននិយាយ។
នៅលើការត្រួតពិនិត្យកាន់តែជិត ក្រុមការងារក៏បានរកឃើញភាពស្រដៀងគ្នារវាងធ្មេញខាងមុខរបស់ Indohyus និងអ្នកដែលឃើញនៅក្នុងត្រីបាឡែនផងដែរ។ ការស្រាវជ្រាវនេះត្រូវបានចុះផ្សាយក្នុងទស្សនាវដ្ដី Nature។
របកគំហើញនេះបានបដិសេធការសន្មត់ពីមុនដែលថាបុព្វបុរសរបស់ត្រីបាឡែនគឺជាសត្វស៊ីសាច់រួចហើយ មុនពេលពួកគេចាកចេញពីដីសម្រាប់ជីវិតនៅក្រោមរលក។ Indohyus គឺជាសត្វស៊ីស្មៅ ដែលបានលើកឡើងថា បុព្វបុរសដំបូងបំផុតនៃត្រីបាឡែនបានយកទៅក្នុងទឹក ហើយក្រោយមកបានសម្របតាមរបបអាហាររបស់ពួកគេដើម្បីក្លាយជាសត្វ។
ការវិវត្តន៍របស់ត្រីបាឡែនត្រូវបានគេគិតថាបានចាប់ផ្តើមជាមួយនឹងសត្វដូចជា Indohyus កាន់តែសម្របខ្លួនទៅនឹងបរិយាកាសដែលមានទឹក ដើម្បីជៀសវាងសត្វមំសាសីដែលពឹងផ្អែកលើដី។ ឆ្អឹងដ៏ធ្ងន់របស់សត្វនឹងធ្វើឱ្យ Indohyus ក្លាយជាសត្វយឺតនៅលើដី ប៉ុន្តែនៅក្នុងទឹក ពួកវានឹងជួយឱ្យវានៅខាងក្រោម ដែលវាអាចស៊ីចំណី និងលាក់ខ្លួនបាន។ នៅទ្វីបអាហ្រ្វិក សត្វកណ្ដុរ ឬទឹក Chevrotain ប្រើយុទ្ធសាស្ត្រស្រដៀងគ្នា ដើម្បីជៀសវាងសត្វមំសាសីដ៏សំខាន់មួយរបស់វា គឺឥន្ទ្រី។ នៅពេលដែលវាត្រូវបានគំរាមកំហែង សត្វកណ្ដុរបានមុជចូលទៅក្នុងទឹក ហើយលាក់ខ្លួននៅក្រោមផ្ទៃទឹករហូតដល់បួននាទី។
លោក Fred Spoor អ្នកជំនាញខាងផ្នែកនរវិទ្យានៃសាកលវិទ្យាល័យ University College London បាននិយាយថា សារៈសំខាន់នៃការរកឃើញចុងក្រោយបំផុតគឺអាចប្រៀបធៀបទៅនឹង Archaeopteryx ដែលជាហ្វូស៊ីលដំបូងគេដែលបង្ហាញពីការផ្លាស់ប្តូរយ៉ាងច្បាស់រវាងដាយណូស័រ និងសត្វស្លាប។ "អស់រយៈពេលជាច្រើនឆ្នាំ cetaceans ត្រូវបានប្រើប្រាស់ដោយអ្នកបង្កើតដើម្បីគាំទ្រទស្សនៈរបស់ពួកគេ ពីព្រោះជាយូរយារមកហើយ ត្រីបាឡែនដំបូងបំផុតដែលគេស្គាល់ថាមានសាកសពដែលមើលទៅដូចជាត្រីបាឡែនទំនើប ដូច្នេះហាក់ដូចជាមានគម្លាតដ៏ធំនៅក្នុងការវិវត្តន៍នេះ។ ប៉ុន្តែចាប់តាំងពីដើមទសវត្សរ៍ឆ្នាំ 1990 មក មាន ហ្វូស៊ីលបន្តបន្ទាប់គ្នាយ៉ាងឆាប់រហ័សពីឥណ្ឌា និងប៉ាគីស្ថាន ដែលបំពេញចន្លោះនោះយ៉ាងស្អាត”។
"តារាងត្រូវបានប្រែក្លាយឥឡូវនេះ ដោយសារតែយើងមានហ្វូស៊ីលដែលបង្ហាញថាការផ្លាស់ប្តូរយ៉ាងខ្លាំងមួយជំហានម្តងៗ។ Cetaceans ស្ទើរតែជាក្រុមតែមួយគត់ដែលបានធ្វើឱ្យមានការផ្លាស់ប្តូរយ៉ាងឆាប់រហ័សបែបនេះពីបរិស្ថានដីទៅជាទឹកមួយ។
"មិនដូចការផ្សាភ្ជាប់ និងការផ្សាភ្ជាប់ដែលនៅតែចំណាយពេលខ្លះនៅលើដីនោះទេ សត្វសេតាសេនបានប្តេជ្ញាចិត្តទាំងស្រុងចំពោះទឹកឥឡូវនេះ ហើយវាមានឥទ្ធិពលយ៉ាងខ្លាំងទៅលើសរីរវិទ្យារបស់ពួកគេ។ ពួកគេត្រូវតែផ្លាស់ប្តូរអ្វីៗគ្រប់យ៉ាង។"
សូមចុចអានព័ត៌មានថ្មីៗជាច្រើនទៀតនៅខាងក្រោម
ក្រុមរបស់ Thewissen នឹងសិក្សា Indohyus បន្ថែមទៀត ដើម្បីស្វែងយល់បន្ថែមអំពីរបបអាហារ និងជម្រករបស់វា។ ការផ្លាស់ប្តូរដ៏សំខាន់មួយដែលបានកើតឡើងនៅពេលដែលត្រីបាឡែនបានចូលទៅក្នុងទឹកពាក់ព័ន្ធនឹងអារម្មណ៍នៃតុល្យភាព និងការតំរង់ទិសរបស់វា។ នៅក្នុងថនិកសត្វដី វាត្រូវបានគ្រប់គ្រងដោយប្រព័ន្ធ vestibulary នៅក្នុងត្រចៀកខាងក្នុង ប៉ុន្តែត្រីបាឡែនត្រូវសម្របខ្លួនទៅនឹងការផ្លាស់ទីក្នុងបីវិមាត្រ ដែលជំរុញឱ្យមានការវិវត្តនៃប្រព័ន្ធស្មុគស្មាញជាងនេះ។ លោក Thewissen បាននិយាយថា "ហ្វូស៊ីលនេះបំពេញរូបភាពទាក់ទងនឹងការវិវត្តន៍របស់ត្រីបាឡែន ប៉ុន្តែអ្វីដែលបន្ទាប់គឺត្រូវមើលការកែប្រែការវិវត្តន៍ផ្សេងទៀតទាំងនេះ" ។ (កាសែតឯករាជ្យជាតិ ផ្សាយតាមបណ្តាញសង្គម ជូនលោកអ្នកនាងអានដោយមិនគិតថ្លៃ បើសប្បុរសជនចង់ជួយឧបត្ថម្ភ ការផ្សាយរបស់យើងខ្ញុំ តាមរយៈគណនី ABA លេខលុយខ្មែរ: 500 708 383 លេខលុយដុល្លារ: 003 662 119

ផ្សាយថ្ងៃទី ០២ ធ្នូ ២០២៤

(កាសែតឯករាជ្យជាតិ ផ្សាយតាមបណ្តាញសង្គម)
Tulsi គឺជាពាក្យសំស្ក្រឹតសម្រាប់ basil បរិសុទ្ធ។ ឱសថឱសថនេះមានប្រវត្តិយូរអង្វែងជាផ្នែកមួយនៃប្រពៃណី Ayervedic នេះបើយោងតាមគេហទំព័រ Drugs.com ជាគេហទំព័រព័ត៌មានឱសថ ផ្តល់ព័ត៌មាន ដែលបានពិនិត្យដោយមិត្តភ័ក្តិដល់អ្នកប្រើប្រាស់។ ឱសថនេះដុះលូតលាស់ព្រៃនៅក្នុងតំបន់ត្រូពិច និងអនុត្រូពិច នេះបើយោងតាម MedicinalHerbInfo.org។ វាក៏ត្រូវបានដាំដុះយ៉ាងទូលំទូលាយសម្រាប់លក្ខណៈសម្បត្តិខាងវិញ្ញាណ និងឱសថដ៏ល្បីល្បាញរបស់វា។ មុនពេលប្រើ tulsi ឬឱសថឱសថផ្សេងទៀត សូមពិគ្រោះជាមួយអ្នកផ្តល់សេវាថែទាំសុខភាពរបស់អ្នក។
ការប្រើប្រាស់ Tulsi ប្រពៃណី
Tulsi មានការប្រើប្រាស់សុខភាពបែបប្រពៃណីជាច្រើន រួមទាំងការព្យាបាលជំងឺត្រអក ជំងឺស្បែក psoriasis និងឥទ្ធិពលនៃភាពចាស់។ វាក៏ត្រូវបានគេប្រើជាអង់ទីប៊ីយ៉ូទិក បង្កើនប្រព័ន្ធភាពស៊ាំ ប្រឆាំងនឹងការរលាក និងកាត់បន្ថយភាពតានតឹង។ នៅក្នុងប្រទេសឥណ្ឌាដើមរបស់វា tulsi ត្រូវបានគេចាត់ទុកថាជារុក្ខជាតិដ៏ពិសិដ្ឋ ហើយគ្មានគ្រួសារណាហ៊ានដោយគ្មានរុក្ខជាតិនេះបើយោងតាមអត្ថបទមួយនៅ Acadamia.edu ។
ផលប៉ះពាល់ដែលអាចកើតមាន
យើងខ្ញុំ ចាងហ្វាងការផ្សាយសែតឯករាជ្យជាតិ សូមថ្លែងអំណរគុណយ៉ាងជ្រាលជ្រៅ ដល់អស់លោកអ្នកនាង ដែលបានគាំទ្រ និងចូលចិត្តអានកាសែតឯករាជ្យជាតិ តាមរយៈបណ្តាញសង្គមរបស់យើងខ្ញុំ កាសែតឯករាជ្យជាតិ នឹងខំស្វែងរកព័ត៌មាន ចំណេះដឹងថ្មីៗ ជូនអស់លោកនាងដោយមិនគិតថ្លៃ បើអស់លោកអ្នកនាង ចង់ជួយឧបត្ថម្ភការផ្សាយរបស់យើងខ្ញុំ សូមផ្ញើតាមរយៈគណនី ABA លេខលុយខ្មែរ: 500 708 383 លេខលុយដុល្លារ: 003 662 119
ការប្រើប្រាស់ Tulsi អំឡុងពេលមានផ្ទៃពោះ ឬបំបៅដោះកូនអាចបង្កគ្រោះថ្នាក់ដល់កូនដែលមិនទាន់កើតរបស់អ្នក។ ការប្រើប្រាស់ថ្នាំ tulsi ត្រូវបានលើកទឹកចិត្តក្នុងពេលមានផ្ទៃពោះ ឬកំពុងបំបៅកូន ហើយ tulsi ក៏ត្រូវបានគេរាយការណ៍ថាបណ្តាលឱ្យខ្វះការមានកូននៅក្នុងការសិក្សាសត្វ នេះបើយោងតាមមជ្ឈមណ្ឌល Chopra ។ ជៀសវាង tulsi សូម្បីតែគិតអំពីការមានផ្ទៃពោះ។ បុរស និងស្ត្រីដែលព្យាយាមបង្កើតកូនក៏ត្រូវបានព្រមាន ឱ្យចៀសវាងការមានកូនដែរ ដោយសារតែបញ្ហាអាចមានកូនបាន។
អន្តរកម្មសក្តានុពល
យោងតាមគេហទំព័រ Drugs.com ការប្រើ tulsi ខណៈពេលដែលប្រើ acetaminophen អាចបណ្តាលឱ្យមានអន្តរកម្មដែលបង្កគ្រោះថ្នាក់។ គេហទំព័រនេះក៏ព្រមានប្រឆាំងនឹងការប្រើប្រាស់ថ្នាំ tulsi ខណៈពេលដែលប្រើថ្នាំ barbiturates ឬថ្នាំ sedative ផ្សេងទៀត។ ប្រសិនបើអ្នកមានសំណួរថាតើការលេបថ្នាំ tulsi នឹងមានប្រតិកម្មអវិជ្ជមានជាមួយឱសថ ឬថ្នាំផ្សេងទៀតដែលអ្នកកំពុងប្រើឬអត់ សូមពិភាក្សាជាមួយឱសថការី ឬអ្នកផ្តល់សេវាថែទាំសុខភាពរបស់អ្នក។
ទម្រង់ Tulsi
យោងតាមអត្ថបទមួយនៅក្នុង "Natural Product Radiance" ឱសថ tulsi អាចរកបានស្រស់ៗ ក្នុងគ្រាប់តែ និងក្នុង tincture ។ មធ្យោបាយដ៏ល្អបំផុតដើម្បីទទួលបានស្លឹក tulsi ស្រស់នៅពេលណាដែលចាំបាច់គឺត្រូវរក្សាសក្តានុពលនៃស្មៅដុះនៅក្នុងបង្អួចផ្ទះបាយ ឬនៅលើរានហាលដែលមានពន្លឺថ្ងៃ។
ការពិចារណា
វាអាចទៅរួចក្នុងការជួបប្រទះប្រតិកម្មអាឡែស៊ីទៅនឹង tulsi នេះបើយោងតាម Drugs.com ។ ការលេបថ្នាំណាមួយអាចបង្កឱ្យមានប្រតិកម្មអាលែហ្សី ទោះបីជាវាត្រូវបានគេប្រើពីមុន ដោយមិនមានប្រតិកម្មក៏ដោយ។ ត្រូវដឹងពីកន្ទួល ហៀរសំបោរ និងសញ្ញានៃការហើមអណ្តាត បបូរមាត់ មុខ ឬបំពង់កពីការលេបថ្នាំ Tulsi ហើយប្រសិនបើបញ្ហាទាំងនេះកើតឡើង សូមឈប់ប្រើវា ហើយទាក់ទងអ្នកផ្តល់សេវាថែទាំសុខភាពរបស់អ្នក។
ត្រូវបានគេស្គាល់ជាទូទៅថាជា holy basil, tulsi ត្រូវបានប្រើប្រាស់ជាឱសថអស់រយៈពេលរាប់ពាន់ឆ្នាំមកហើយ។ Holy basil ឬ Ocimum sanctum និង O. tenuiflorum មានទំនាក់ទំនងយ៉ាងជិតស្និទ្ធជាមួយឱសថ basil ទូទៅដែលប្រើក្នុងការចម្អិនអាហារ។ Tulsi ត្រូវបានគេប្រើនៅក្នុងថ្នាំ Ayurvedic ជាឱសថ adaptogenic ដើម្បីបង្កើនសមត្ថភាពរបស់រាងកាយក្នុងការទប់ទល់នឹងភាពតានតឹង និងជំងឺ។ ឱសថនេះត្រូវបានគេប្រើប្រាស់ដើម្បីព្យាបាលជំងឺផ្លូវដង្ហើម បញ្ហាក្រពះ និងសូម្បីតែជំងឺបេះដូង។ សាកលវិទ្យាល័យ Michigan Health System បានផ្តល់អនុសាសន៍ឱ្យទទួលទានស្លឹកម្រុំស្ងួតពី 1,000 ទៅ 2,500 មីលីក្រាមក្នុងមួយថ្ងៃ។
ព្យាបាលជំងឺហឺត Tulsi អាចជួយក្នុងការព្យាបាលរោគសញ្ញាដែលទាក់ទងនឹងជំងឺហឺត។ ការសិក្សាផ្នែកវេជ្ជសាស្រ្តបានរកឃើញថាការទទួលយកសារធាតុចម្រាញ់ពី tulsi អាចធ្វើអោយប្រសើរឡើងនូវការដកដង្ហើមរបស់មនុស្សដែលមានដង្ហើមខ្លី និងជំងឺផ្លូវដង្ហើមផ្សេងទៀត នេះបើយោងតាមបណ្តាញ Herb Growing & Marketing Network ។ ជាប្រពៃណី ធូលស៊ី ត្រូវបានគេប្រើដើម្បីព្យាបាលការក្អក ការឆ្លងមេរោគផ្លូវដង្ហើមផ្នែកខាងលើកម្រិតស្រាល និងជំងឺហឺត bronchospasm ក៏ដូចជាជំងឺហឺត bronchial នៅពេលដែលផ្សំជាមួយខ្ញី និងម្រេចខ្មៅ។ ការសិក្សាលើសត្វបានរកឃើញថា សារធាតុចម្រាញ់ពី tulsi អាចបញ្ឈប់ការស្ទះនៃបំពង់ផ្លូវដង្ហើម ហើយការសាកល្បងព្យាបាលបឋមមួយចំនួនលើមនុស្សបានបង្ហាញថា ឱសថនេះធ្វើអោយប្រសើរឡើងនូវមុខងារដកដង្ហើម និងកាត់បន្ថយភាពញឹកញាប់នៃការវាយប្រហារចំពោះអ្នកដែលមានជំងឺហឺត។ ប្រធានបទនៅក្នុងការសាកល្បងព្យាបាលបានលេបថ្នាំ 500 mg នៃ Tulsi បីដងក្នុងមួយថ្ងៃសម្រាប់រយៈពេលមួយខែ។
ព្យាបាលជំងឺទឹកនោមផ្អែម
Holy basil អាចជួយគ្រប់គ្រងកម្រិតជាតិស្ករក្នុងឈាមចំពោះអ្នកជំងឺទឹកនោមផ្អែមប្រភេទទី 2 ។ សាកលវិទ្យាល័យ Michigan ដកស្រង់ការសាកល្បងព្យាបាលបឋមដែលបានរកឃើញថាការលេបថ្នាំ Tulsi ពី 1,000 ទៅ 2,500 មីលីក្រាមក្នុងមួយថ្ងៃអាចបន្ថយកម្រិតជាតិស្ករក្នុងឈាម។ បណ្តាញការរីកលូតលាស់ និងទីផ្សារឱសថក៏ចង្អុលទៅការសិក្សាដែលធ្វើឡើងក្នុងឆ្នាំ 1997 នៅ M.S. សាកលវិទ្យាល័យ Baroda ក្នុងប្រទេសឥណ្ឌា ដែលអ្នកស្រាវជ្រាវផ្នែកវេជ្ជសាស្ត្របានផ្តល់ឱ្យអ្នកជំងឺ 17 នាក់ដែលមានជំងឺទឹកនោមផ្អែមដែលមិនពឹងផ្អែកលើអាំងស៊ុយលីន 1 ក្រាមនៃស្លឹក basil ក្នុងមួយថ្ងៃរយៈពេល 30 ថ្ងៃហើយប្រៀបធៀបផលប៉ះពាល់ទៅនឹងអ្នកជំងឺ 10 ផ្សេងទៀតដែលមិនត្រូវបានគេផ្តល់អាហារបន្ថែម។ អ្នកជំងឺទាំងពីរក្រុមបានបន្តលេបថ្នាំប្រឆាំងនឹងជំងឺទឹកនោមផ្អែមរបស់ពួកគេ និងធ្វើតាមរបបអាហារធម្មតារបស់ពួកគេ ប៉ុន្តែអ្នកចូលរួមដែលបានប្រើថ្នាំ tulsi មានការថយចុះ 20.8 ភាគរយនៃកម្រិតជាតិស្ករក្នុងឈាមដែលតមអាហាររបស់ពួកគេ។ ក្រុមធ្វើតេស្តបានជួបប្រទះការថយចុះ 11.3 ភាគរយនៃកម្រិតកូឡេស្តេរ៉ុលសរុបរបស់ពួកគេផងដែរ។
សូមចុចអានព័ត៌មានថ្មីៗជាច្រើនទៀតនៅខាងក្រោម
បំបាត់ជាតិពុល Oak និង Poison Ivy Dermatitis
Tulsi ជារឿយៗត្រូវបានប្រើប្រាស់ខាងក្រៅដើម្បីព្យាបាលការរលាក និងជំងឺស្បែក ហើយវាអាចមានប្រយោជន៍ក្នុងការដោះស្រាយជំងឺរលាកស្បែកដោយសារពុល oak និង ivy ពុល។ ការដកស្រង់នៃ basil បរិសុទ្ធបានកាត់បន្ថយភាពរសើបនៃការឈឺចាប់ និងធ្វើអោយប្រសើរឡើងនូវការព្យាបាលមុខរបួសនៅក្នុងការសិក្សាអំពីសត្វ, រដ្ឋ University of Michigan Health System ។ ដូចគ្នានេះផងដែរស្លឹក tulsi មានប្រេងសំខាន់ៗដែលរួមមាន eugenol និងសមាសធាតុងាយនឹងបង្កជាហេតុផ្សេងទៀតដែលត្រូវបានបង្ហាញថាមានឥទ្ធិពលប្រឆាំងនឹងការរលាកនិងប្រឆាំងអុកស៊ីតកម្មនៅក្នុងការសិក្សាបំពង់សាកល្បង។ (កាសែតឯករាជ្យជាតិ ផ្សាយតាមបណ្តាញសង្គម ជូនលោកអ្នកនាងអានដោយមិនគិតថ្លៃ បើសប្បុរសជនចង់ជួយឧបត្ថម្ភ ការផ្សាយរបស់យើងខ្ញុំ តាមរយៈគណនី ABA លេខលុយខ្មែរ: 500 708 383 លេខលុយដុល្លារ: 003 662 119

ផ្សាយថ្ងៃទី ០១ ធ្នូ ២០២៤

(កាសែតឯករាជ្យជាតិ ផ្សាយតាមបណ្តាញសង្គម)


នាទីកំសាន្តថ្ងៃអាទិត្យ៖ យើងពិតជារីករាយណាស់ចំពោះភាពរីករាយរបស់អ្នក ហើយសូមអរគុណចំពោះមតិយោបល់របស់អ្នក។ ពួកគេឆ្លុះបញ្ចាំងពីសេចក្តីស្រឡាញ់របស់យើងចំពោះតន្ត្រីរបស់ Carlos Santana ។ គ្មាន​អ្វី​នៅ​លើ​លោក​នេះ​ដែល​បង្ហាញ​សន្តិភាព​ល្អ​ជាង​តន្ត្រី។ Carlos Santana គឺជាម្ចាស់តន្ត្រីពិតប្រាកដ។

សិក្សាជាមួយ កាសែតឯករាជ្យជាតិ លោកអ្នកនឹងទទួលបានចំណេះដឹងជាច្រើន ឥតដែនកំណត់.....
យើងខ្ញុំ ចាងហ្វាងការផ្សាយសែតឯករាជ្យជាតិ សូមថ្លែងអំណរគុណយ៉ាងជ្រាលជ្រៅ ដល់អស់លោកអ្នកនាង ដែលបានគាំទ្រ និងចូលចិត្តអានកាសែតឯករាជ្យជាតិ តាមរយៈបណ្តាញសង្គមរបស់យើងខ្ញុំ កាសែតឯករាជ្យជាតិ នឹងខំស្វែងរកព័ត៌មាន ចំណេះដឹងថ្មីៗ ជូនអស់លោកនាងដោយមិនគិតថ្លៃ បើអស់លោកអ្នកនាង ចង់ជួយឧបត្ថម្ភការផ្សាយរបស់យើងខ្ញុំ សូមផ្ញើតាមរយៈគណនី ABA លេខលុយខ្មែរ: 500 708 383 លេខលុយដុល្លារ: 003 662 119
កំសាន្តថ្ងៃ អាទិត្យ៖ ទស្សនាកំសាន្តដោយមិនគិតថ្លៃ.......



យើងខ្ញុំ ចាងហ្វាងការផ្សាយសែតឯករាជ្យជាតិ សូមថ្លែងអំណរគុណយ៉ាងជ្រាលជ្រៅ ដល់អស់លោកអ្នកនាង ដែលបានគាំទ្រ និងចូលចិត្តអានកាសែតឯករាជ្យជាតិ តាមរយៈបណ្តាញសង្គមរបស់យើងខ្ញុំ កាសែតឯករាជ្យជាតិ នឹងខំស្វែងរកព័ត៌មាន ចំណេះដឹងថ្មីៗ ជូនអស់លោកនាងដោយមិនគិតថ្លៃ ទំនាក់ទំនងទូរស័ព្ទលេខ 099 63 93 67


សូមចុចអានព័ត៌មានថ្មីៗជាច្រើនទៀតនៅខាងក្រោម

ផ្សាយថ្ងៃទី ៣០ វិច្ឆិកា ២០២៤

(កាសែតឯករាជ្យជាតិ ផ្សាយតាមបណ្តាញសង្គម)
ភ្នំជីសូរ ស្ថិតនៅភូមិស្លា ឃុំរៀង ស្រុកសំរោង ខេត្តតាកែវ។ បើធ្វើដំណើរតាមរថយន្ត ពីភ្នំពេញទៅច្រកភ្នំឌិន (ច្រកព្រុំដែនអន្ដរជាតិកម្ពុជានិងវៀតណាម) តាមផ្លូវជាតិលេខ ២ កាត់តាមក្រុងតាខ្មៅ ស្រុកកណ្ដាលស្ទឹង ស្រុកបាទី និង ប្រាសាទនាងខ្មៅ មានចំងាយ ៦២ គីឡូម៉ែត្រ ដោយប្រើរយៈពេលប្រហែលមួយម៉ោង រួចបត់ឆ្វេងចូលតាមផ្លូវលំមួយមានចំងាយ ៥ គីឡូម៉ែត្រ ពីផ្លូវជាតិ។ បើធ្វើដំណើរពីទីរួមខេត្តមានចំងាយ ២៧ គីឡូម៉ែត្រ។ ភ្នំជីសូរមាន កំពស់ ១៣០ ម៉ែត្រ។
សំណង់នៃប្រាង្គប្រាសាទ បុរាណជាមរតក វប្បធម៌ខ្មែរដ៏មានតម្លៃដោយមិនអាច កាត់ថ្លៃបានឡើយ។ លក្ខណៈពិសេសនៃបុរាណដ្ឋាននេះគេតែងមានការកត់សំគាល់នូវប្រវត្តិនៃការកសាងពីរ បែបខុសគ្នា គឺតាមរយៈអ្នកបុរាណវិទ្យាធ្វើការសិក្សាស្រាវជ្រាវតាម រយៈសិលាចារឹកផង និងមួយបែបទៀតតាមរយៈរឿងព្រេង និទានដែលប្រជាពលរដ្ឋរស់នៅតំបន់ជុំវិញប្រាសាទមានការចេះចាំមាត់ហើយបាននិយាយតៗ គ្នាផង។ តាមសិលាចារឹក លើភ្នំជីសូរ មានឈ្មោះថា ស្រីសូរ្យបព៌ត ឫ សូរ្យបព៌ត ដែលមានន័យថា ភ្នំរបស់ព្រះបាទសូរ្យវរ្ម័នទី១។នៅក្នុងប្រាសាទភ្នំជីសូរមាន សិលាចារឹកពីរ សិលាចារឹកទីមួយនិយាយពីការថ្វាយគ្រឿងសក្ការៈបូជានានា ចំពោះអាទិទេពនៅលើភ្នំដែលមានឈ្មោះថា នៅសូរ្យបព៌ត ដែលមានន័យថា ភ្នំសូរ្យ នៅក្នុងឆ្នាំ ១០១៩ នៃគ្រិស្តសករាជ។
យើងខ្ញុំ ចាងហ្វាងការផ្សាយសែតឯករាជ្យជាតិ សូមថ្លែងអំណរគុណយ៉ាងជ្រាលជ្រៅ ដល់អស់លោកអ្នកនាង ដែលបានគាំទ្រ និងចូលចិត្តអានកាសែតឯករាជ្យជាតិ តាមរយៈបណ្តាញសង្គមរបស់យើងខ្ញុំ កាសែតឯករាជ្យជាតិ នឹងខំស្វែងរកព័ត៌មាន ចំណេះដឹងថ្មីៗ ជូនអស់លោកនាងដោយមិនគិតថ្លៃ បើអស់លោកអ្នកនាង ចង់ជួយឧបត្ថម្ភការផ្សាយរបស់យើងខ្ញុំ សូមផ្ញើតាមរយៈគណនី ABA លេខលុយខ្មែរ: 500 708 383 លេខលុយដុល្លារ: 003 662 119
ចំណែកឯសិលាចារឹកមួយទៀតគឺសិលាចារឹកទីពីរ បានអធិប្បាយពីរាជវង្សរបស់ព្រះបាទសូរ្យវរ្ម័នទី២ ដែលជាអាយ្យកាអាយ្យកោរបស់ព្រះអង្គគឺជាកូនចៅរបស់ស្ដេចហិន្យវរ្ម័ន[២]។តាមសិលាចារឹកនៅប្រាសាទព្រះវិហារខេត្តព្រះវិហារ បានរៀបរាប់ពី ការធ្វើពិធីសេវលិង្គ ឈ្មោះ សូរ្យវិមេស្វរៈ នៅប្រាសាទសូរ្យទ្រី ឫ ជីសូរនៅក្នុងឆ្នាំ ១០១៨ នៃគ្រិស្តសករាជ។ ចំណែកឯ សិលាចារឹកអង្គរខេត្តសៀមរាប បានហៅប្រាសាទភ្នំជីសូរថា ស្រីសូរ្យគីរី និងរៀបរាប់អំពីព្រះអាទិទេពដែលជាស្ដេចនៃចក្រវាល ដែលខ្មែរបុរាណហៅថា កម្រតេងជគត ដែលបានតម្កល់នៅប្រាសាទនេះ។ ប៉ុន្តែបើយើងនិយាយ អំពីតាមបែបរឿងព្រេងនិទានវិញនោះ មានប្រវតិ្តនៃការកសាងប្រាសាទភ្នំជីសូរ ដូចតទៅនេះ ៖ ចាស់ទុំដែលរស់នៅតំបន់ជុំវិញភ្នំជីសូរ នៅតែមានការចេះចាំហើយបានតំណាលរឿងព្រេងនិទាននេះបន្តឲ្យកូនចៅបានចេះចាំតៗ គ្នា ពីមាត់មួយទៅមាត់មួយថា កាលពីព្រេងនាយមានមហាក្សត្រមួយអង្គគង់នៅព្រះរាជនិវេសន៍មួយកន្លែងឋិតនៅខាងកើត ភ្នំជីសូរនៅជិតទន្លេមួយឈ្មោះថា ទន្លេឱម។
រាជនិវេសន៍នោះឈ្មោះថា «សែនភូវាំង» ដែលមានឈ្មោះ និងស្លាកស្នាមនៃទីកន្លែងមកទល់នឹងសព្វថ្ងៃនេះ។កាលណោះមានការរៀបចំពិធីមួយហៅថាជាការកោរសក់កូនស្តេច ដែលពាក្យរាជស័ព្ទ ហៅថា ពិធីចម្រើន ព្រះកេស ព្រះរាជឱរស។ ក្នុងគ្រានោះដែរ ក៏មានពួកព្រាហ្មណ៍ ជាគ្រូអាចារ្យសំខាន់ៗ បានជូនពរសព្ទ សាធុការពរជ័យដល់ព្រះរាជ ឱរសនោះ។ ប៉ុន្តែគេបានធ្វើការចាប់អារម្មណ៍ចំពោះព្រាហ្មណ៍ចុងក្រោយដែលបានជូនពរជ័យ ដល់ព្រះរាជ ឱរសថា សូមឲ្យខ្លាំងដូចស្រមោច ឲ្យពូកែដូចខ្មោច និងមានចិត្តមុតដូចស្រី។ គ្រានោះដែរ មជ្ឈដ្ឋានភ្ញៀវចូលរួមទាំងអស់និង ព្រះមហាក្សត្រផងដែរ បានឆ្ងល់ទៅនឹងខ្លឹមសារនៃពរជ័យនោះហើយសេ្តចក៏បានឲ្យព្រាហ្មណ៍នោះធ្វើការពន្យល់ដើម្បីឲ្យអស់សង្ស័យ។ ព្រាហ្មណ៍នោះបានបកស្រាយដូចតទៅៈ
ពរទី១ ខ្លាំងដូចស្រមោច គឺសំដៅទៅលើការកំណត់ច្បាស់ថា ស្រមោចវាជាសត្វមានកម្លាំងខ្លាំង។ ទន្ទឹមនេះដែរព្រាហ្មណ៍បានបញ្ជាក់ថា ឲ្យយកដែកប៉ុនខ្លួនមនុស្សហើយឲ្យមនុស្សលើកម្នាក់ឯង។ ពេលនោះមនុស្សលើកដែកនោះពុំរួចទេ។ ប៉ុន្តែបើគេយកម្ជុលទំហំប៉ុនខ្លួនស្រមោចហើយមានការប្រឡាក់ទឹកឃ្មុំនោះគេ ឃើញស្រមោចមួយពាំទៅបាត់។ នេះហើយដែលហៅថា ខ្លាំងដូចស្រមោច។
ពរទី២ ពូកែដូចខ្មោច គឺឲ្យយកខ្មោចតៃហោងទាំង៧ ទៅកប់នៅផ្នូរ ជិតៗ គ្នាបរិវេណតែមួយមានរាងជារង្វង់ហើយមានកប់ផ្តិលប្រាក់នៅទីកណ្តាលនោះដែរ។ នៅពេលយប់គេមានរៀបចំ ពែអុជធូបសែន នៅទីនោះដែលគេសួរថា តើមាននរណាហ៊ានទៅជីក កកាយយកផ្តិលប្រាក់ទាំងយប់ ឬក៏អត់? គេថា មិនមាននរណាហ៊ានទៅជីកយកទេ។ នេះហើយដែលគេហៅថា មានឫទ្ធិពូកែដូចខ្មោចនោះ។ ពរទី៣ ចិត្តមុតដូចស្រី គឺមានដំណើររឿងជាក់ស្តែងដែលបានបង្ហាញថា ស្រ្តីមានចិត្តដាច់ដោយហ៊ានសម្លាប់ប្តី ដើម្បីបានទ្រព្យសម្បត្តិ និងកិត្តិយស។ ចំណែកឯប្តី វិញមិនហ៊ានសម្លាប់ប្រពន្ធដើម្បីទ្រព្យសម្បត្តិ និងបុណ្យសក្តិនោះឡើយ។ នេះហើយដែលមានការលើកឧទាហរណ៍ បញ្ជាក់ឲ្យឃើញជាក់ស្តែងថា ពិតជាស្រ្តីភាពមានចិត្តមុតមែន។ នៅពេលដែលបានជ្រាបនិងទ្រង់ជ្រាបបានច្បាស់ពីអត្ថន័យតាមការជូនពរនោះហើយ ភ្ញៀវទាំងអស់ក្នុងពិធីនោះព្រមទាំងព្រះមហាក្សត្រផង មានការយល់ព្រមហើយមានការគាំទ្រនិងលើកតម្លើង ព្រាហ្មណ៍នោះជារាជគ្រូក្នុងការបង្ហាត់បង្រៀនដល់កូនស្តេចទៀតផង។ មិនតែប៉ុណ្ណោះព្រះមហាក្សត្របានកសាងអាស្រមនៅលើភ្នំជីសូរ គឺប្រាសាទភ្នំជីសូរទុកជាមរតកមកទល់នឹងបច្ចុប្បន្ននេះ ដើម្បីជូនដល់ព្រាហ្មណ៍នោះ គង់នៅព្រមទាំងធ្វើជា បូជនីយដ្ឋាននៃការគោរពសក្ការៈផងដែរ។ នេះហើយដែលជាប្រវត្តិនៃការកសាងប្រាសាទភ្នំជីសូរតាមរយៈរឿងព្រេងនិទាន។
ប្រាសាទភ្នំជីសូរស្ថិតនៅក្នុងរចនាបថឃ្លាំងនិងបាពួន បើតាមសិលាចារឹកយើងអាចដឹងថា ប្រាសាទនេះត្រូវបានកសាងឡើងក្នុងអំឡុងរាជកាលរបស់ព្រះបាទសូរ្យវរ្ម័នទី១ នៅដើមសតវត្សរ៍ទី១១ នៅក្នុងរវាងឆ្នាំ១០១០ ដល់ឆ្នាំ១០១២ នៃគ.ស។ បើគិតពីរាជព្រះអង្គ រវាងឆ្នាំ១០០២ ដល់ ឆ្នាំ១០៥០នៃគ.ស។ ប្រាសាទនេះកសាងឡើងដើម្បីឧទ្ទិសចំពោះព្រហ្មញ្ញសាសនាគឺព្រះឥសូរ បានជាគេថាឧទ្ទិសចំពោះព្រះឥសូរ ពិព្រោះគេសំអាងលើចម្លាក់នៅលើហោជាងនិងផ្ដែរ ដែលមានឆ្លាល់ទាក់ទងនិងព្រះឥសូរអង្គុយជាមួយមហាសីនាងឧមារ នៅលើគោននិ្ទន និងព្រះឥសូររាំរបាំ ជាដើម។ ប្រាសាទនេះកសាងពីថ្មភក់ និងលីប៉ូនិត។ ប្រាសាទភ្នំជីសូរកសាងតាមប្លង់តម្រៀបប្លង់លើអ័ក្សបណ្ដាយពីលិចទៅកើត រត់តគ្នារវាងក្រុមកណ្ដាលដែលនៅលើកំពូលភ្នំ មាន ប្រាសាទសែនត្មុលឫឆ្មស់(ត្មុលជាពាក្យបាលីសាស្រឹ្តតដែលមានន័យថាគោ ដែលសំដៅលើគោននិ្ទន ដែលជាយានជំនិះរបស់ព្រះឥសូរ ប្រាសាទសែនត្មុលសម្រាប់តម្កល់គោននិ្ទន) ប្រាសាទសែនរវាំង (សែនភូវាំង) និងទន្លេអ៊ុំ។ ទន្លេអ៊ុំដែលជាបារាយន៍ឫតំណាងឳ្យទន្លេគង្គា ប្រើសម្រាប់ពីធីសេវលិង្គ ដើម្បីធ្វើពិធីលាងបាប។
សូមចុចអានព័ត៌មានថ្មីៗជាច្រើនទៀតនៅខាងក្រោម
ក្រុមកណ្ដាលស្ថិតនៅលើកំពូលភ្នំ ព័ន្ឋដោយថេវជុំវិញមានក្លោងទ្វារធំពីរនៅខាងលិចនិងខាងកើត។ នៅចំកណ្តាលបរិវេនគីប្រាង្គសក្ការៈមានប្លង់កាកបាទតលយទៅខាងកើតដោយមណ្ឌប។ នៅអមខាងមុខប្រាង្គសក្ការៈមានហោត្រៃ(បណ្ណាល័យ)ពីរបែរមុខទៅទិសខាងលិច។ លុះសម័យក្រោយអង្គរ ភ្នំជីសូរក៏នៅជាទីសក្ការៈបូជារបស់អ្នកស្រុក ក៏ប៉ុន្តែប្រាសាទនេះក៏បានប្រែក្លាយពីសាសនាព្រហ្មញ្ញ មកសាសនាព្រះពុទ្ឋវិញ ដោយសំណង់សក្ការៈបានកែមកជាចេតិយ៍ហើយមណ្ឌបក៏បានកែជាឧបោសថាគារ(ព្រះវិហារ) ក្នុងន័យព្រះពុទ្ឋសាសនិក គោរពព្រះសិរិរឹកធាតុ នាពេលបច្ចុប្បន្នប្រាង្គសក្ការ ប្រជាជននិយមហៅថា ព្រះវិហារក្នុង។គួរកត់សម្គាល់ដែរថា នៅឆ្នាំ១៩៣៦ សាលាចុងបូព៌ា ធ្លាប់បានជួសជុលប្រាសាទនេះ ម្ដងហើយ តែគួរឱ្យស្ដាយប្រាសាទនេះ មួយភាគធំត្រូវបានខូចខាត ដោយទម្លាក់គ្រាប់ ក្នុងអំឡុងសង្រ្គាម នាដើមទសវត្សរ៍១៩៧០។ កន្លងមកក្រសួង វប្បធម៌ និងវិចិត្រសិល្បៈបាន អនុវត្តន៍គម្រោងនានាដូចជា ការសង្រ្គោះបន្ទាន់ពីរឆ្នាំជាប់គ្នា២០១៤ ២០១៥ និងការបោះបង់គោលកំណត់ទីតាំងការពាររមណីយដ្ឋាន រចនាសម្ព័ន្ឋប្រាង្គប្រាសាទ ស្លាកស្នាមបុរាណវិទ្យារួមនិងទេសភាពវប្បធម៌ឳ្យស្ថិតស្ថេរគង់វង្ស។ (កាសែតឯករាជ្យជាតិ ផ្សាយតាមបណ្តាញសង្គម ជូនលោកអ្នកនាងអានដោយមិនគិតថ្លៃ បើសប្បុរសជនចង់ជួយឧបត្ថម្ភ ការផ្សាយរបស់យើងខ្ញុំ តាមរយៈគណនី ABA លេខលុយខ្មែរ: 500 708 383 លេខលុយដុល្លារ: 003 662 119

ផ្សាយថ្ងៃទី ២៩ វិច្ឆិកា ២០២៤

(កាសែតឯករាជ្យជាតិ ផ្សាយតាមបណ្តាញសង្គម)
របបអាហារដែលសម្បូរទៅដោយបន្លែ និងផ្លែឈើអាចបន្ថយសម្ពាធឈាម កាត់បន្ថយហានិភ័យនៃជំងឺបេះដូង និងជំងឺដាច់សរសៃឈាមខួរក្បាល ការពារជំងឺមហារីកប្រភេទមួយចំនួន បន្ថយហានិភ័យនៃបញ្ហាភ្នែក និងប្រព័ន្ធរំលាយអាហារ និងមានឥទ្ធិពលវិជ្ជមានទៅលើជាតិស្ករក្នុងឈាម ដែលអាចជួយរក្សាចំណង់អាហារ។ ពិនិត្យ។ ការទទួលទានបន្លែ និងផ្លែឈើដែលមិនមានជាតិម្សៅ ដូចជាផ្លែប៉ោម ផ្លែផារី និងបន្លែស្លឹកបៃតង ថែមទាំងអាចជំរុញការសម្រកទម្ងន់ទៀតផង។ [1] ការផ្ទុក glycemic ទាបរបស់ពួកគេរារាំងការកើនឡើងជាតិស្ករក្នុងឈាមដែលអាចបង្កើនភាពអត់ឃ្លាន។
យ៉ាងហោចណាស់មានបន្លែ និងផ្លែឈើចំនួនប្រាំបួនគ្រួសារផ្សេងៗគ្នា ដែលនីមួយៗមានសមាសធាតុរុក្ខជាតិរាប់រយប្រភេទខុសៗគ្នា ដែលមានប្រយោជន៍ចំពោះសុខភាព។ ញ៉ាំប្រភេទ និងពណ៌នៃផលិតផលផ្សេងៗ ដើម្បីផ្តល់ឱ្យរាងកាយរបស់អ្នកនូវសារធាតុចិញ្ចឹមដែលវាត្រូវការ។ នេះមិនត្រឹមតែធានានូវភាពចម្រុះកាន់តែច្រើននៃសារធាតុគីមីរុក្ខជាតិដែលមានប្រយោជន៍ប៉ុណ្ណោះទេ ប៉ុន្តែថែមទាំងបង្កើតនូវអាហារដែលទាក់ទាញភ្នែកផងដែរ។
យើងខ្ញុំ ចាងហ្វាងការផ្សាយសែតឯករាជ្យជាតិ សូមថ្លែងអំណរគុណយ៉ាងជ្រាលជ្រៅ ដល់អស់លោកអ្នកនាង ដែលបានគាំទ្រ និងចូលចិត្តអានកាសែតឯករាជ្យជាតិ តាមរយៈបណ្តាញសង្គមរបស់យើងខ្ញុំ កាសែតឯករាជ្យជាតិ នឹងខំស្វែងរកព័ត៌មាន ចំណេះដឹងថ្មីៗ ជូនអស់លោកនាងដោយមិនគិតថ្លៃ បើអស់លោកអ្នកនាង ចង់ជួយឧបត្ថម្ភការផ្សាយរបស់យើងខ្ញុំ សូមផ្ញើតាមរយៈគណនី ABA លេខលុយខ្មែរ: 500 708 383 លេខលុយដុល្លារ: 003 662 119
មានភ័ស្តុតាងគួរឱ្យទាក់ទាញដែលថារបបអាហារដែលសម្បូរទៅដោយបន្លែនិងផ្លែឈើអាចបន្ថយហានិភ័យនៃជំងឺបេះដូងនិងជំងឺដាច់សរសៃឈាមខួរក្បាល។
ការវិភាគមេតានៃការសិក្សាតាមក្រុមបន្ទាប់ពីអ្នកចូលរួម 469,551 បានរកឃើញថាការទទួលទានផ្លែឈើ និងបន្លែខ្ពស់ត្រូវបានផ្សារភ្ជាប់ជាមួយនឹងការថយចុះហានិភ័យនៃការស្លាប់ដោយសារជំងឺសរសៃឈាមបេះដូង ជាមួយនឹងការថយចុះជាមធ្យមនៃហានិភ័យ 4% សម្រាប់ការបម្រើបន្ថែមនីមួយៗក្នុងមួយថ្ងៃនៃបន្លែ និងផ្លែឈើ។ . ការសិក្សាដ៏ធំបំផុត និងវែងបំផុតរហូតមកដល់បច្ចុប្បន្ន បានធ្វើជាផ្នែកមួយនៃការសិក្សាផ្នែកសុខភាពរបស់គិលានុបដ្ឋាយិកា និងការសិក្សាតាមដានអ្នកជំនាញសុខភាពដែលមានមូលដ្ឋាននៅហាវ៉ាដ រួមមានបុរស និងស្ត្រីជិត 110,000 នាក់ដែលសុខភាព និងទម្លាប់នៃរបបអាហារត្រូវបានអនុវត្តអស់រយៈពេល 14 ឆ្នាំ។
ការទទួលទានផ្លែឈើ និងបន្លែប្រចាំថ្ងៃជាមធ្យមកាន់តែខ្ពស់ ឱកាសនៃការវិវត្តទៅជាជំងឺសរសៃឈាមបេះដូងកាន់តែទាប។ បើប្រៀបធៀបជាមួយនឹងប្រភេទនៃការទទួលទានបន្លែ និងផ្លែឈើទាបបំផុត (តិចជាង 1.5 ដងក្នុងមួយថ្ងៃ) អ្នកដែលទទួលទានជាមធ្យម 8 ដង ឬច្រើនជាងនេះក្នុងមួយថ្ងៃគឺ 30% ទំនងជាតិចជាងការគាំងបេះដូង ឬដាច់សរសៃឈាមខួរក្បាល។
ទោះបីជាបន្លែ និងផ្លែឈើទាំងអស់ទំនងជាបានរួមចំណែកដល់អត្ថប្រយោជន៍នេះក៏ដោយ ក៏បន្លែស្លឹកបៃតងដូចជា សាឡាត់ ស្ពៃស្ពីណាច ស្វីស និងបៃតង mustard ត្រូវបានផ្សារភ្ជាប់យ៉ាងខ្លាំងជាមួយនឹងការថយចុះហានិភ័យនៃជំងឺសរសៃឈាមបេះដូង។ បន្លែ Cruciferous ដូចជា ប្រូខូលី ខាត់ណាផា្កស្ព ពន្លកស៊ែល បុកចយ និងខាត់ណា; និងផ្លែឈើក្រូចឆ្មារ ដូចជា ក្រូច ក្រូចឆ្មា កំបោរ និងក្រូចថ្លុង (និងទឹកផ្លែឈើរបស់វា) ក៏បានរួមចំណែកយ៉ាងសំខាន់ផងដែរ។
នៅពេលដែលអ្នកស្រាវជ្រាវបានរួមបញ្ចូលគ្នានូវការរកឃើញពីការសិក្សារបស់សាកលវិទ្យាល័យ Harvard ជាមួយនឹងការសិក្សារយៈពេលវែងផ្សេងទៀតជាច្រើននៅក្នុងសហរដ្ឋអាមេរិក និងអឺរ៉ុប ហើយពិនិត្យមើលជំងឺសរសៃឈាមបេះដូង និងជំងឺដាច់សរសៃឈាមខួរក្បាលដោយឡែកពីគ្នា ពួកគេបានរកឃើញប្រសិទ្ធភាពការពារស្រដៀងគ្នានេះ៖ បុគ្គលដែលទទួលទានផ្លែឈើ និងបន្លែលើសពី 5 ដងក្នុងមួយ មួយថ្ងៃមានការថយចុះហានិភ័យនៃជំងឺសរសៃឈាមបេះដូងប្រហែល 20% [4] និងជំងឺដាច់សរសៃឈាមខួរក្បាល [5] ធៀបនឹងអ្នកដែលញ៉ាំតិចជាង 3 ដងក្នុងមួយថ្ងៃ។
សម្ពាធឈាម
វិធីសាស្រ្តរបបអាហារដើម្បីបញ្ឈប់ការលើសសម្ពាធឈាម (DASH) ការសិក្សា [6] បានពិនិត្យលើឥទ្ធិពលលើសម្ពាធឈាមនៃរបបអាហារដែលសម្បូរទៅដោយផ្លែឈើ បន្លែ និងផលិតផលទឹកដោះគោមានជាតិខ្លាញ់ទាប ហើយដែលកំណត់បរិមាណនៃជាតិខ្លាញ់ឆ្អែត និងខ្លាញ់សរុប។ អ្នកស្រាវជ្រាវបានរកឃើញថាអ្នកដែលមានសម្ពាធឈាមខ្ពស់ដែលធ្វើតាមរបបអាហារនេះបានកាត់បន្ថយសម្ពាធឈាមស៊ីស្តូលិករបស់ពួកគេ (ចំនួនខាងលើនៃការអានសម្ពាធឈាម) ប្រហែល 11 mm Hg និងសម្ពាធឈាម diastolic របស់ពួកគេ (ចំនួនទាប) ស្ទើរតែ 6 mm Hg — as ច្រើនតាមដែលថ្នាំអាចសម្រេចបាន។
ការសាកល្បងចៃដន្យដែលគេស្គាល់ថាជា Optimal Macronutrient Intake Trial for Heart Health (OmniHeart) បានបង្ហាញថារបបអាហារដែលសំបូរទៅដោយផ្លែឈើ និងបន្លែនេះកាត់បន្ថយសម្ពាធឈាមកាន់តែខ្លាំងនៅពេលដែលកាបូអ៊ីដ្រាតមួយចំនួនត្រូវបានជំនួសដោយខ្លាញ់មិនឆ្អែត ឬប្រូតេអ៊ីនដែលមានសុខភាពល្អ។
ក្នុងឆ្នាំ 2014 ការវិភាគមេតានៃការសាកល្បងព្យាបាល និងការសិក្សាអង្កេតបានរកឃើញថា ការទទួលទានអាហារបួសត្រូវបានផ្សារភ្ជាប់ជាមួយនឹងការថយចុះសម្ពាធឈាម។
មហារីក
ការសិក្សាដំបូងៗជាច្រើនបានបង្ហាញពីអ្វីដែលហាក់ដូចជាមានទំនាក់ទំនងយ៉ាងរឹងមាំរវាងការទទួលទានផ្លែឈើ និងបន្លែ និងការការពារប្រឆាំងនឹងជំងឺមហារីក។ មិនដូចការសិក្សាគ្រប់គ្រងករណីទេ ការសិក្សាជាក្រុមដែលធ្វើតាមក្រុមធំ ៗ នៃបុគ្គលដែលមានសុខភាពល្អដំបូងអស់រយៈពេលជាច្រើនឆ្នាំ ជាទូទៅផ្តល់ព័ត៌មានដែលអាចទុកចិត្តបានជាងការសិក្សាគ្រប់គ្រងករណី ដោយសារពួកគេមិនពឹងផ្អែកលើព័ត៌មានពីអតីតកាល។ ហើយជាទូទៅ ទិន្នន័យពីការសិក្សាជាក្រុមមិនបានបង្ហាញឱ្យឃើញជាប់លាប់ថា របបអាហារដែលសម្បូរទៅដោយផ្លែឈើ និងបន្លែបង្ការជំងឺមហារីកនោះទេ។
ជាឧទាហរណ៍ ក្នុងរយៈពេល 14 ឆ្នាំនៅក្នុងការសិក្សាសុខភាពរបស់គិលានុបដ្ឋាយិកា និងការសិក្សាតាមដានអ្នកជំនាញផ្នែកសុខភាព បុរស និងស្ត្រីដែលមានការទទួលទានបន្លែ និងផ្លែឈើច្រើនជាងគេ (8+ ការបម្រើក្នុងមួយថ្ងៃ) គឺហាក់ដូចជាមានជំងឺមហារីក។ ក្នុងនាមជាអ្នកដែលញ៉ាំអាហារប្រចាំថ្ងៃតិចបំផុត (ក្រោម 1.5)
ការវិភាគមេតានៃការសិក្សាជាក្រុមបានរកឃើញថាការទទួលទានផ្លែឈើ និងបន្លែខ្ពស់មិនបន្ថយហានិភ័យនៃការស្លាប់ដោយសារជំងឺមហារីកនោះទេ។ លទ្ធភាពដែលទំនងជាងនោះគឺថា ប្រភេទផ្លែឈើ និងបន្លែមួយចំនួនអាចការពារប្រឆាំងនឹងជំងឺមហារីកមួយចំនួន។
ការសិក្សាមួយដោយ Farvid និងសហការីបានតាមដានក្រុមគិលានុបដ្ឋាយិកាសិក្សាសុខភាពទី II នៃស្ត្រីអស់រដូវចំនួន 90,476 នាក់ក្នុងរយៈពេល 22 ឆ្នាំ ហើយបានរកឃើញថាអ្នកដែលញ៉ាំផ្លែឈើច្រើនជាងគេក្នុងវ័យជំទង់ (ប្រហែល 3 ដងក្នុង 1 ថ្ងៃ) បើប្រៀបធៀបជាមួយនឹងអ្នកដែលញ៉ាំតិចបំផុត (0.5 ដង។ ក្នុងមួយថ្ងៃ) មានហានិភ័យទាបនៃការវិវត្តទៅជាមហារីកសុដន់ ២៥%។ មានការថយចុះគួរឱ្យកត់សម្គាល់នៃជំងឺមហារីកសុដន់ចំពោះស្ត្រីដែលទទួលទានផ្លែប៉ោម ចេក ទំពាំងបាយជូ និងពោតក្នុងវ័យជំទង់ និងផ្លែក្រូច និងខាត់ណាអំឡុងពេលពេញវ័យ។ គ្មានការការពារណាមួយត្រូវបានរកឃើញពីការផឹកទឹកផ្លែឈើនៅក្មេងនោះទេ។
Farvid និងសហការីបានតាមដាន 90, 534 ស្ត្រីមុនអស់រដូវពីការសិក្សាសុខភាពគិលានុបដ្ឋាយិកា II ក្នុងរយៈពេល 20 ឆ្នាំហើយបានរកឃើញថាការទទួលទានជាតិសរសៃខ្ពស់ក្នុងអំឡុងពេលវ័យជំទង់និងពេញវ័យដំបូងត្រូវបានផ្សារភ្ជាប់ជាមួយនឹងការថយចុះហានិភ័យនៃជំងឺមហារីកសុដន់នៅពេលក្រោយក្នុងជីវិត។ នៅពេលប្រៀបធៀបការទទួលទានជាតិសរសៃខ្ពស់បំផុត និងទាបបំផុតពីផ្លែឈើ និងបន្លែ ស្ត្រីដែលមានជាតិសរសៃផ្លែឈើខ្ពស់បំផុតបានកាត់បន្ថយហានិភ័យនៃជំងឺមហារីកសុដន់ 12% ។ អ្នកដែលមានជាតិសរសៃបន្លែខ្ពស់បំផុតមានការថយចុះហានិភ័យ 11% ។ បន្ទាប់ពីបានតាមដានស្ត្រី 182,145 នាក់នៅក្នុងគិលានុបដ្ឋាយិកា
ទោះបីជាយ៉ាងណាក៏ដោយ សរុបមក ការសិក្សាទាំងនេះបានបង្ហាញថា ការកើនឡើងនៃការប្រើប្រាស់ផលិតផលដែលមានមូលដ្ឋានលើប៉េងប៉ោះ (ជាពិសេសផលិតផលប៉េងប៉ោះឆ្អិន) និងអាហារដែលមានផ្ទុកសារធាតុ lycopene ផ្សេងទៀតអាចកាត់បន្ថយការកើតឡើងនៃជំងឺមហារីកក្រពេញប្រូស្តាត។ [12] Lycopene គឺជាសារធាតុមួយក្នុងចំណោមសារធាតុ carotenoids ជាច្រើន (សមាសធាតុដែលរាងកាយអាចប្រែទៅជាវីតាមីន A) ដែលមាននៅក្នុងបន្លែ និងផ្លែឈើដែលមានពណ៌ភ្លឺ ហើយការស្រាវជ្រាវបានបង្ហាញថាអាហារដែលមាន carotenoids អាចការពារប្រឆាំងនឹងមហារីកសួត មាត់ និងបំពង់ក។ [12] ប៉ុន្តែការស្រាវជ្រាវបន្ថែមគឺត្រូវការដើម្បីយល់ពីទំនាក់ទំនងពិតប្រាកដរវាងផ្លែឈើ និងបន្លែ សារធាតុ carotenoids និងមហារីក។
ជំងឺទឹកនោមផ្អែម ការស្រាវជ្រាវមួយចំនួនពិនិត្យមើលជាពិសេសថាតើផ្លែឈើនីមួយៗត្រូវបានផ្សារភ្ជាប់ជាមួយនឹងហានិភ័យនៃជំងឺទឹកនោមផ្អែមប្រភេទទី 2 ដែរឬទេ។ ខណៈពេលដែលមិនទាន់មានការស្រាវជ្រាវច្រើននៅក្នុងតំបន់នេះនៅឡើយ លទ្ធផលបឋមគឺគួរឱ្យទាក់ទាញចិត្ត។
ការសិក្សាលើស្ត្រីជាង 66,000 នាក់នៅក្នុងការសិក្សាសុខភាពរបស់គិលានុបដ្ឋាយិកា, ស្ត្រី 85,104 នាក់មកពីការសិក្សាសុខភាពគិលានុបដ្ឋាយិកា II និងបុរស 36,173 នាក់មកពីការសិក្សាតាមដានអ្នកជំនាញសុខភាពដែលមិនមានជំងឺរ៉ាំរ៉ៃធំ ៗ បានរកឃើញថាការទទួលទានផ្លែឈើទាំងមូលកាន់តែច្រើន។ -ជាពិសេស ផ្លែប៊្លូបឺរី ទំពាំងបាយជូ និងផ្លែប៉ោម - ត្រូវបានផ្សារភ្ជាប់ជាមួយនឹងការថយចុះហានិភ័យនៃជំងឺទឹកនោមផ្អែមប្រភេទទី 2 ។ ការរកឃើញដ៏សំខាន់មួយទៀតគឺថា ការទទួលទានទឹកផ្លែឈើកាន់តែច្រើនត្រូវបានផ្សារភ្ជាប់ជាមួយនឹងហានិភ័យខ្ពស់នៃជំងឺទឹកនោមផ្អែមប្រភេទទី 2 ។
លើសពីនេះទៀត ការសិក្សាលើគិលានុបដ្ឋាយិកាស្ត្រីជាង 70,000 នាក់ដែលមានអាយុពី 38-63 ឆ្នាំ ដែលមិនមានជំងឺសរសៃឈាមបេះដូង មហារីក និងជំងឺទឹកនោមផ្អែម បានបង្ហាញថា ការទទួលទានបន្លែស្លឹកបៃតង និងផ្លែឈើត្រូវបានផ្សារភ្ជាប់ជាមួយនឹងការថយចុះហានិភ័យនៃជំងឺទឹកនោមផ្អែម។ ខណៈពេលដែលមិនទាន់មានការសន្និដ្ឋាន ការស្រាវជ្រាវក៏បានបង្ហាញផងដែរថា ការទទួលទានទឹកផ្លែឈើអាចត្រូវបានផ្សារភ្ជាប់ជាមួយនឹងការកើនឡើងហានិភ័យចំពោះស្ត្រី។ ការសិក្សាលើបុរសជនជាតិហ្វាំងឡង់ជាង 2,300 នាក់ បានបង្ហាញថា បន្លែ និងផ្លែឈើ ជាពិសេសផ្លែប៊ឺរី អាចកាត់បន្ថយហានិភ័យនៃជំងឺទឹកនោមផ្អែមប្រភេទទី 2 ។
ទម្ងន់
ទិន្នន័យពីការសិក្សាសុខភាពរបស់គិលានុបដ្ឋាយិកា និងការសិក្សាតាមដានរបស់អ្នកជំនាញផ្នែកសុខភាពបង្ហាញថា ស្ត្រី និងបុរសដែលបង្កើនការទទួលទានបន្លែ និងផ្លែឈើក្នុងរយៈពេល 24 ឆ្នាំ ទំនងជាស្រកទម្ងន់ជាងអ្នកដែលញ៉ាំក្នុងបរិមាណដូចគ្នា ឬអាហារទាំងនោះ។ ដែលបានកាត់បន្ថយការទទួលទានរបស់ពួកគេ។ ផ្លែប៊ឺរី ផ្លែប៉ោម ផ្លែពែរ សណ្តែកសៀង និងផ្កាខាត់ណាខៀវត្រូវបានផ្សារភ្ជាប់ជាមួយនឹងការសម្រកទម្ងន់ ខណៈដែលបន្លែដែលមានម្សៅដូចជាដំឡូង ពោត និងសណ្តែកត្រូវបានផ្សារភ្ជាប់ជាមួយនឹងការឡើងទម្ងន់។ [1] ទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយ សូមចងចាំថាការបន្ថែមផលិតផលបន្ថែមទៀតទៅក្នុងរបបអាហារនឹងមិនចាំបាច់ជួយក្នុងការសម្រកទម្ងន់ទេ លុះត្រាតែវាជំនួសអាហារផ្សេងទៀត ដូចជាកាបូអ៊ីដ្រាតចម្រាញ់នៃនំបុ័ងស និងនំកែកឃឺ។
សុខភាពក្រពះពោះវៀន
ផ្លែឈើ និងបន្លែមានជាតិសរសៃដែលមិនអាចរំលាយបាន ដែលស្រូបយកទឹក និងពង្រីកនៅពេលវាឆ្លងកាត់ប្រព័ន្ធរំលាយអាហារ។ នេះអាចស្ងប់ស្ងាត់រោគសញ្ញានៃពោះវៀនដែលឆាប់ខឹង ហើយដោយការធ្វើឱ្យចលនាពោះវៀនទៀងទាត់ អាចបំបាត់ ឬការពារការទល់លាមក។ [18] សកម្មភាពសំពីងសំពោង និងបន្ទន់នៃជាតិសរសៃដែលមិនអាចរលាយបានក៏បន្ថយសម្ពាធក្នុងពោះវៀន ហើយអាចជួយការពារជំងឺ diverticulosis ។
ចក្ខុវិស័យ
ការទទួលទានផ្លែឈើ និងបន្លែក៏អាចរក្សាសុខភាពភ្នែករបស់អ្នកបានដែរ ហើយអាចជួយការពារជំងឺភ្នែកដែលទាក់ទងនឹងភាពចាស់ទូទៅពីរគឺ ជំងឺភ្នែកឡើងបាយ និងជំងឺភ្នែកឡើងបាយ ដែលប៉ះពាល់ដល់ប្រជាជនអាមេរិករាប់លាននាក់ដែលមានអាយុលើសពី 65 ឆ្នាំ។ [20-23] Lutein និង zeaxanthin ជាពិសេសមើលទៅហាក់ដូចជា ដើម្បីកាត់បន្ថយហានិភ័យនៃជំងឺភ្នែកឡើងបាយ។ [24]
ឯកសារយោង
ការផ្លាស់ប្តូរការទទួលទានផ្លែឈើ និងបន្លែ និងការផ្លាស់ប្តូរទម្ងន់នៅក្នុងសហរដ្ឋអាមេរិក បុរស និងស្ត្រីបានតាមដានរហូតដល់ 24 ឆ្នាំ៖ ការវិភាគពីការសិក្សាក្រុមអនាគតចំនួនបី។ ថ្នាំ PLoS ។ ការប្រើប្រាស់ផ្លែឈើ និងបន្លែ និងការស្លាប់ដោយសារមូលហេតុទាំងអស់ ជំងឺសរសៃឈាមបេះដូង និងជំងឺមហារីក៖ ការពិនិត្យឡើងវិញជាប្រព័ន្ធ និងការវិភាគមេតានៃការឆ្លើយតបកម្រិតថ្នាំនៃការសិក្សាក្រុមអនាគត។
ការទទួលទានផ្លែឈើ និងបន្លែ និងហានិភ័យនៃជំងឺរ៉ាំរ៉ៃសំខាន់ៗ។ ទិនានុប្បវត្តិនៃវិទ្យាស្ថានជាតិមហារីក។ 2004 ខែវិច្ឆិកា ។
ការកើនឡើងនៃការប្រើប្រាស់ផ្លែឈើ និងបន្លែគឺទាក់ទងទៅនឹងការថយចុះហានិភ័យនៃជំងឺសរសៃឈាមបេះដូង៖ ការវិភាគមេតានៃការសិក្សាជាក្រុម។ ទិនានុប្បវត្តិនៃជំងឺលើសឈាមរបស់មនុស្ស។
ការប្រើប្រាស់ផ្លែឈើ និងបន្លែ និងជំងឺដាច់សរសៃឈាមខួរក្បាល៖ ការវិភាគមេតានៃការសិក្សាជាក្រុម។ ការសាកល្បងព្យាបាលលើផលប៉ះពាល់នៃទម្រង់របបអាហារលើសម្ពាធឈាម។
ឥទ្ធិពលនៃប្រូតេអ៊ីន ខ្លាញ់ monounsaturated និងការទទួលទានកាបូអ៊ីដ្រាតលើសម្ពាធឈាម និងខ្លាញ់សេរ៉ូម៖ លទ្ធផលនៃការសាកល្បងចៃដន្យ OmniHeart ។
របបអាហារបួស និងសម្ពាធឈាម៖ ការវិភាគមេតា។ ឱសថខាងក្នុង JAMA ។ ការប្រើប្រាស់ផ្លែឈើ និងបន្លែក្នុងវ័យជំទង់ និងវ័យពេញវ័យ និងហានិភ័យនៃជំងឺមហារីកសុដន់៖ ការសិក្សាតាមក្រុមមនុស្ស។ BMJ 2016 ឧសភា 11;353:i2343 ។ ការទទួលទាន​ជាតិ​សរសៃ​ចំពោះ​មនុស្ស​វ័យ​ក្មេង និង​ហានិភ័យ​មហារីក​សុដន់។
ការប្រើប្រាស់ផ្លែឈើ និងបន្លែ និងការកើតជំងឺមហារីកសុដន់៖ វិធានការម្តងហើយម្តងទៀតក្នុងរយៈពេល 30 ឆ្នាំនៃការតាមដាន។ ទស្សនាវដ្តីអន្តរជាតិនៃជំងឺមហារីក។ ថ្ងៃទី 6 ខែកក្កដា ឆ្នាំ 2018 ។
Wiseman M. មូលនិធិស្រាវជ្រាវជំងឺមហារីកពិភពលោកទីពីរ / វិទ្យាស្ថានអាមេរិកសម្រាប់របាយការណ៍អ្នកជំនាញស្រាវជ្រាវជំងឺមហារីក។ អាហារ អាហារូបត្ថម្ភ សកម្មភាពរាងកាយ និងការការពារជំងឺមហារីក៖ ទស្សនវិស័យសកល៖ សង្គមអាហារូបត្ថម្ភ និងសន្និសីទវេជ្ជសាស្ត្រ BAPEN ស្តីពី 'ការគាំទ្រអាហារូបត្ថម្ភក្នុងការព្យាបាលជំងឺមហារីក' ។ ដំណើរការនៃសង្គមអាហារូបត្ថម្ភ។ ឆ្នាំ ២០០៨ សីហា; ៦៧(៣:២៥៣-៦។
សូមចុចអានព័ត៌មានថ្មីៗជាច្រើនទៀតនៅខាងក្រោម
កត្តាហានិភ័យនៃការកើតជំងឺមហារីកក្រពេញប្រូស្តាត និងការវិវត្តន៍នៅក្នុងការសិក្សាតាមដានរបស់អ្នកជំនាញសុខភាព។ ទស្សនាវដ្តីអន្តរជាតិនៃជំងឺមហារីក។ ការត្រួតពិនិត្យផ្អែកលើភ័ស្តុតាងរបស់រដ្ឋបាលចំណីអាហារ និងឱសថសហរដ្ឋអាមេរិកសម្រាប់ការទាមទារសុខភាពដែលមានលក្ខណៈគ្រប់គ្រាន់៖ ប៉េងប៉ោះ លីកូពីន និងមហារីក។ ទិនានុប្បវត្តិនៃវិទ្យាស្ថានជាតិមហារីក។ ឆ្នាំ 2007 ខែកក្កដា 18;99(14):1074-85។
ការប្រើប្រាស់ផ្លែឈើ និងហានិភ័យនៃជំងឺទឹកនោមផ្អែមប្រភេទទី 2៖ លទ្ធផលបានមកពីការសិក្សាស្រាវជ្រាវរយៈពេលវែងចំនួនបី។ BMJ 2013 សីហា 29;347:f5001។ ការទទួលទានផ្លែឈើ បន្លែ និងទឹកផ្លែឈើ និងហានិភ័យនៃជំងឺទឹកនោមផ្អែមចំពោះស្ត្រី។ ការថែទាំជំងឺទឹកនោមផ្អែម។ 2008 ថ្ងៃទី 3 ខែមេសា។ (កាសែតឯករាជ្យជាតិ ផ្សាយតាមបណ្តាញសង្គម ជូនលោកអ្នកនាងអានដោយមិនគិតថ្លៃ បើសប្បុរសជនចង់ជួយឧបត្ថម្ភ ការផ្សាយរបស់យើងខ្ញុំ តាមរយៈគណនី ABA លេខលុយខ្មែរ: 500 708 383 លេខលុយដុល្លារ: 003 662 119